Η Βοσνία θα λάβει καθεστώς υποψήφιας χώρας ένταξης στην ΕΕ
Η Βοσνία-Ερζεγοβίνη πρόκειται να λάβει το καθεστώς της υποψήφιας προς ένταξη χώρας στην ΕΕ αυτή την εβδομάδα, όπως πληροφορήθηκε η EURACTIV, μετά από σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τον Οκτώβριο, καθώς η Ένωση έχει αρχίσει να λαμβάνει υπόψη του τη στρατηγική σημασία της περιοχής.
Τα κράτη μέλη της ΕΕ πρόκειται αυτή την εβδομάδα να υπογράψουν ένα σχέδιο εγγράφου σχετικά με τη διαδικασία διεύρυνσης, σταθεροποίησης και σύνδεσης της ΕΕ, το οποίο είδε η EURACTIV, και το οποίο «συνιστά να χορηγηθεί το καθεστώς της υποψήφιας χώρας στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, υπό την επιφύλαξη της επιβεβαίωσης από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, υπό την προϋπόθεση ότι θα ληφθούν διάφορα μέτρα».
Το βήμα αυτό θα γίνει αφού νωρίτερα τον Οκτώβριο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνέστησε τη χορήγηση καθεστώτος υποψήφιας χώρας στο Σαράγιεβο στο πλαίσιο της ετήσιας έκθεσης διεύρυνσης, αλλά επισύναψε έναν κατάλογο οκτώ μεταρρυθμιστικών προτεραιοτήτων που, όπως είπε, θα βοηθούσαν στην ενίσχυση της δημοκρατίας στη χώρα.
Αυτές περιλαμβάνουν μέτρα για την ενίσχυση του κράτους δικαίου, την καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος, τη διαχείριση της μετανάστευσης και τα θεμελιώδη δικαιώματα.
Οι μεταρρυθμιστικές προτεραιότητες σχετίζονται κυρίως με 14 προτεραιότητες που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2019, στη γνωμοδότησή της σχετικά με την ετοιμότητα της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης να γίνει υποψήφια χώρα και τις οποίες η χώρα πρέπει να εκπληρώσει ενόψει της έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ.
Η Βοσνία-Ερζεγοβίνη είναι εν δυνάμει υποψήφια για ένταξη στην ΕΕ από το 2003 και υπέβαλε επίσημα αίτηση τον Φεβρουάριο του 2016.
«Στο σημερινό γεωπολιτικό πλαίσιο, το Συμβούλιο υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη να προχωρήσει η χώρα στην πορεία της προς την ΕΕ», αναφέρει το σχέδιο εγγράφου, υπογραμμίζοντας ωστόσο την ανάγκη εκπλήρωσης των εν λόγω προτεραιοτήτων.
Για τους μακροχρόνιους παρατηρητές, η σύσταση της Επιτροπής αποτέλεσε έκπληξη, δεδομένου ότι η φετινή έκθεση για τη διεύρυνση είχε σημειώσει περιορισμένη μόνο πρόοδο, ιδίως όσον αφορά τις εκλογικές μεταρρυθμίσεις.
Ωστόσο, ο Επίτροπος Διεύρυνσης Όλιβερ Βάρχελι δήλωσε στη EURACTIV μετά τη σύσταση του εκτελεστικού οργάνου της ΕΕ ότι η ιδέα είναι ότι «η Βοσνία έχει ένα σημείο για να αποδείξει ότι θα κάνει τα πράγματα διαφορετικά», προσθέτοντας ότι αυτό το καρότο δεν είναι μια προσφορά για την πολιτική τάξη αλλά για τη χώρα.
Σύμφωνα με το σχέδιο εγγράφου, οι υπουργοί Ευρώπης πρόκειται να «σημειώσουν με ανησυχία τη συνολική περιορισμένη πρόοδο στις μεταρρυθμίσεις», αλλά θα επισημάνουν τα θετικά βήματα που έχει κάνει το Σαράγιεβο σε διάφορα ζητήματα.
Αυτά αφορούν κυρίως την τροποποίηση του νόμου για τις δημόσιες συμβάσεις, τη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών, τον διορισμό τεσσάρων δικαστών που λείπουν και την επικύρωση πολλών συμφωνιών της ΕΕ για την έρευνα, την πολιτική προστασία και τη συνεργασία με την EUROPOL.
«Η ΕΕ αναμένει ότι θα δημιουργηθούν γρήγορα λειτουργικά νομοθετικά σώματα και κυβερνήσεις σε επίπεδο κράτους, οντοτήτων και καντονίων για να επικεντρωθούν στις μεταρρυθμίσεις στην πορεία της ΕΕ», σημειώνεται περαιτέρω στο σχέδιο εγγράφου.
Τον περασμένο μήνα, δώδεκα κόμματα στη Βοσνιακό-Κροατική Ομοσπονδία της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης υπέγραψαν συμφωνία συνασπισμού μετά τις γενικές εκλογές του Οκτωβρίου, ανοίγοντας τον δρόμο για την έναρξη των εργασιών της κυβέρνησης και ικανοποιώντας μία από τις προϋποθέσεις για να πλησιάσει η χώρα στο να αποκτήσει το καθεστώς υποψήφιας χώρας για ένταξη στην ΕΕ.
Σύμφωνα με όσους γνωρίζουν το θέμα, τα επόμενα βήματα αναμένεται να είναι τυπικά και η απόφαση πρόκειται να εγκριθεί από τους πρεσβευτές της ΕΕ τη Δευτέρα, τον υπουργό Ευρωπαϊκών Υποθέσεων την Τρίτη και τελικά από τους ηγέτες της ΕΕ στην τακτική σύνοδο κορυφής τους αργότερα αυτή την εβδομάδα.
«Όσον αφορά τους τεράστιους περιορισμούς υπό τους οποίους εργάζονταν, μεταξύ άλλων το σύστημα του Ντέιτον, η Βοσνία επέδειξε μια μεταρρυθμιστική δυναμική που δεν είχε παρατηρηθεί ποτέ», δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ στη EURACTIV, υπογραμμίζοντας ιδιαίτερα τη συμμετοχή του υπουργού Εξωτερικών της χώρας και του πρεσβευτή της ΕΕ.
Η τσεχική προεδρία της ΕΕ, η Αυστρία, η Σλοβενία, η Ιταλία και η Ουγγαρία ήταν σημαντικοί υποστηρικτές της απόφασης.
Οι κύριοι αντίπαλοι τις τελευταίες εβδομάδες, η Γαλλία, Η Ολλανδία και σε κάποιο βαθμό η Γερμανία, πίστευαν ότι η χορήγηση του καθεστώτος υποψήφιας χώρας τώρα θα ήταν μια αδικαιολόγητη ανταμοιβή για τις απερχόμενες αρχές της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, οι οποίες έκαναν ελάχιστα για να προωθήσουν τις φιλοδοξίες της χώρας στην ΕΕ.
Τρεις αντίπαλοι της ΕΕ είχαν τονίσει συγκεκριμένα ότι θα ήθελαν επίσης να δουν το οριστικό αποτέλεσμα των βρώμικων βουλευτικών εκλογών που διεξήχθησαν στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη στις 2 Οκτωβρίου, με μια λειτουργική κυβέρνηση, προτού δεσμευτούν για την προοπτική της χώρας στην ΕΕ.
Τελικά, η Ολλανδία ξεχώρισε ως το εναπομείναν πιο επιφυλακτικό κράτος μέλος, αλλά φαίνεται ότι δεν θα σταθούν εμπόδιο στην απόφαση αυτής της εβδομάδας.
Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, ένας Ολλανδός διπλωμάτης είχε δηλώσει στη EURACTIV ότι αν θα κατέληγε αποκλειστικά στο ότι η χώρα του θα ήταν το μοναδικό εμπόδιο, η Χάγη δεν θα μπορούσε να εμποδίσει την απόφαση.
«Οι μεταρρυθμίσεις, η γεωπολιτική αναγκαιότητα, η μεταβαλλόμενη κοινή γνώμη για την ένταξη και η αρνητική ιστορία τους κατά τη διάρκεια της Σρεμπρένιτσα κατέστησαν αδύνατο να μπλοκάρουν την απόφαση», δήλωσε άλλος διπλωμάτης της ΕΕ.
Σύμφωνα με έναν τρίτο διπλωμάτη της ΕΕ, για τη Χάγη το θέμα που απομένει δεν ήταν η Βοσνία, αλλά διαδικαστικά ζητήματα για τη μελλοντική αναφορά της διεύρυνσης γενικότερα.
Πηγή: EURACTIV.gr