Στα ύψη η τιμή του ουρανίου και τα δικαιώματα εκπομπών ρύπων

 Παγκόσμιος πονοκέφαλος από την άνοδο του κόστους της ενέργειας

Πονοκέφαλο δημιουργούν σε κυβερνήσεις, νοικοκυριά και επιχειρήσεις σε όλο τον κόσμο οι ανοδικές τάσεις των πρώτων υλών, που σχετίζονται με την παραγωγή ενέργειας, και η συνεπαγόμενη αύξηση στις τιμές των καυσίμων. Συγκεκριμένα, η τιμή του ουρανίου, ενός πολύτιμου χημικού στοιχείου το οποίο χρησιμοποιείται από τα πυρηνικά εργοστάσια παραγωγής ενέργειας, έχει ανέλθει στα υψηλότερα επίπεδά της από το 2015 και αυτό εν μέρει οφείλεται σε επενδυτικά κεφάλαια, τα οποία κυκλώνουν με επιθετικές κινήσεις την αγορά. Ειδικότερα, η εταιρεία Sprott έχει δημιουργήσει τα επενδυτικά κεφάλαια Physical Uranium Trust και προσφάτως σε σχόλιό της στο κοινωνικό δίκτυο του Twitter είχε αναφερθεί στην ποσότητα του ουρανίου που αγοράζει, με αποτέλεσμα να δώσει κίνητρα για να εκδηλωθεί ζωηρό ενδιαφέρον για αυτό το εμπόρευμα από το επενδυτικό κοινό. Μέχρι στιγμής, η Sprott έχει συγκεντρώσει περισσότερα από 24 εκατ. λίβρες ουρανίου, αποκτώντας ακόμα και περισσότερες από 500.000 λίβρες σε μία μόνο ημέρα, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η ίδια στην ιστοσελίδα της. Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος, αρκεί να αναφερθεί ότι το 2020 οι ποσότητες συναλλαγής στην αγορά ήταν της τάξεως των 92,2 εκατ. λιβρών. Στην προθεσμιακή αγορά ουρανίου της Νέας Υόρκης παρατηρήθηκε την προηγούμενη εβδομάδα άνοδος 15%, επίδοση η οποία θεωρείται και η καλύτερη σε διάστημα δέκα ετών και πλέον. Το ζωηρό αγοραστικό ενδιαφέρον έχει ωφελήσει και τους ομίλους παραγωγής ουρανίου, όπως είναι αυτός της Cameco, ένας από τους μεγαλύτερους διεθνώς. Η τιμή της μετοχής της έχει αναρριχηθεί σε επίπεδα-ρεκόρ επταετίας. Βέβαια, δεν θα πρέπει να λησμονούμε και τα θεμελιώδη μεγέθη, δεδομένου ότι το κόστος ενέργειας έχει εξακοντιστεί στα ύψη, όπως αποτυπώνεται στις τιμές φυσικού αερίου και πετρελαίου.

Εκτός όμως από την άνοδο του κόστους της ενέργειας, το οποίο ανησυχεί τις κυβερνήσεις, διότι επιβαρύνει δυσανάλογα τα νοικοκυριά αυξάνοντας τα τιμολόγια ηλεκτροδότησης και θέρμανσης, άνοδος τιμών σημειώνεται και στα δικαιώματα εκπομπών ρύπων διοξειδίου του άνθρακα (CO2). Η τιμή των δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων CO2, στο πλαίσιο του συστήματος εμπορίας εκπομπών αερίων ρύπων της Ευρωπαϊκής Ενωσης, το οποίο είναι και το μεγαλύτερο στον κόσμο, εκτινάχθηκε στα επίπεδα των 62 ευρώ ο τόνος, δηλαδή απέχει ελάχιστα από τα ιστορικά υψηλά της επίπεδα. Κατά το πρώτο εξάμηνο τρέχοντος, ο μέσος όρος της τιμής των δικαιωμάτων ρύπων είχε διαμορφωθεί στα 43,9 ευρώ ο τόνος. Και αυτό μεταφράζεται σε άνοδο της τάξεως του σχεδόν 100% από την αντίστοιχη περίοδο του 2020. Το τελευταίο τρίμηνο, σημειωτέον, παρατηρείται σταθερός ρυθμός αύξησης στις τιμές ενέργειας χονδρικής, τάση η οποία δεν αναμένεται να ανασχεθεί εύκολα και γρήγορα εξαιτίας του ότι το κόστος φυσικού αερίου και η τιμή των δικαιωμάτων ρύπων διογκώνονται, ενώ αμφότερα σχετίζονται με τη συμβατική παραγωγή ενέργειας.

Καθόλου τυχαία υπό τέτοιες συνθήκες, οι οποίες ευνοούν όσους επιδιώκουν υψηλά και γρήγορα κέρδη, εταιρείες ενέργειας στη Γηραιά Ηπειρο κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, ώστε να κινητοποιηθούν οι αρμόδιες ρυθμιστικές αρχές και να ανακόψουν την εισροή κερδοσκόπων επενδυτών στην αγορά. Ειδικότερα, η γερμανική εταιρεία παραγωγής ενέργειας Stromio ήλθε σε επαφή τον Αύγουστο με την Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών με θέμα την ανάγκη να τεθούν όρια στην ποσότητα των ομολόγων, που μπορούν να διακρατούν επενδυτές και που σχετίζονται με το ευρωπαϊκό σύστημα εμπορίας αερίων ρύπων. Τα σχετικά αναφέρονται σε επιστολή, η οποία περιήλθε σε γνώση του ειδησεογραφικού πρακτορείου Bloomberg News. Η τιμή των δικαιωμάτων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, όπως προαναφέρθηκε, έχει υπερδιπλασιαστεί σε σχέση με πέρυσι. Αυτό ώς ένα βαθμό οφείλεται στο ότι τα επενδυτικά κεφάλαια αντιστάθμισης κινδύνου αυξάνουν την έκθεσή τους στην αγορά, αναμένοντας αυστηρότερες περιβαλλοντικές πολιτικές από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Ορισμένοι επενδυτές, μάλιστα, αναμένουν οι τιμές του διοξειδίου του άνθρακα να υπερβούν τα 100 ευρώ ανά τόνο έως τη λήξη της χρονιάς. Και εάν όντως εξελιχθούν έτσι τα πράγματα, τότε θα επιβαρυνθούν σημαντικά οι εταιρείες, οι οποίες έχουν ανάγκη τα δικαιώματα εκπομπών αερίων ρύπων, διότι έτσι θα μπορέσουν να συμμορφωθούν με την ευρωπαϊκή νομοθεσία για την κλιματική αλλαγή.

«Κατά την άποψή μας, η Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών θα πρέπει να εκλάβει τα δικαιώματα εκπομπών ρύπων ως ένα σημαντικό εμπόρευμα, το οποίο λειτουργεί υποστηρικτικά ως προς το συνολικό δίκτυο συστημάτων ενέργειας από τη μια άκρη της Ευρώπης στην άλλη», υπογραμμίζει ο γενικός διευθυντής της Stromio στην επιστολή προς τις ευρωπαϊκές αρχές. Και προσθέτει: «Με το να τεθούν λελογισμένα όρια στην προθεσμιακή αγορά και στις οψιόν θα μπει φραγμός σε όσους συναλλασσόμενους θέλουν να κάνουν ακραίες τοποθετήσεις». Επίσης, τέλος, αναφέρθηκε και στους κινδύνους από τις πρακτικές κατάχρησης της αγοράς και την πιθανή χρήση εσωτερικής πληροφόρησης για τη διε-ξαγωγή συναλλαγών.