Πώς έμοιαζε ο Ολλανδός Νεάντερταλ που πέθανε πριν από 70.000 χρόνια
Το 2001, ένας ερασιτέχνης παλαιοντολόγος βρήκε ένα κομμάτι από το κρανίο του Κριτζ, ενός νεαρού Νεάντερταλ που πέθανε πριν από 70.000 χρόνια. Τώρα, καλλιτέχνες παλαιοανθρωπολόγοι χρησιμοποίησαν αυτό το κομμάτι κρανίου για να δημιουργήσουν μια αληθοφανή προτομή του Κριτζ, συμπεριλαμβανομένης της διόγκωσης πάνω από το δεξί φρύδι του, όπου βρισκόταν ένας όγκος.
«Ευτυχώς, είναι ένα πολύ χαρακτηριστικό κομμάτι», δήλωσε ο παλαιοανθρωπολόγος και καλλιτέχνης Άντρουε Κέννις, σε βίντεο του Εθνικού Μουσείου Αρχαιοτήτων (RMO) της Ολλανδίας, το οποίο παρουσιάζει την προτομή του Κριτζ σε μια νέα έκθεση.
Όταν ο Κριτζ ήταν ζωντανός, μεταξύ 70.000 και 50.000 ετών πριν, ζούσε στο Doggerland, ένα τεράστιο κομμάτι γης μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της ηπειρωτικής Ευρώπης, το οποίο σήμερα είναι βυθισμένο κάτω από τη Βόρεια Θάλασσα. Μια μελέτη του 2009 στο «Journal of Human Evolution» αποκάλυψε μερικές λεπτομέρειες για τον Κριτζ. Ο νεαρός άνδρας ήταν σαρκοφάγος και το σώμα του δεν έδειχνε καμία ένδειξη θαλασσινών στη διατροφή του, σύμφωνα με μια ανάλυση των ισοτόπων ή παραλλαγών των στοιχείων, του άνθρακα και του αζώτου που βρέθηκαν στο κρανίο του. Επιπλέον, μια βλάβη πάνω από το φρύδι του, έδειξε ότι είχε έναν όγκο γνωστό ως ενδοδιπλοϊκή επιδερμοειδή κύστη.
Αυτές οι κύστεις είναι ασυνήθιστες, αργά αναπτυσσόμενες αλλοιώσεις που συνήθως είναι καλοήθεις, ειδικά όταν είναι μικρές όπως του Κριτζ, όπως αναφέρει η μελέτη του 2009. «Ο Κριτζ μπορεί να υπέφερε από πόνο, πρήξιμο, πονοκεφάλους, ζάλη, σπασμούς, προβλήματα όρασης ή επιληπτικές κρίσεις ή μπορεί και να μην είχε κανένα σύμπτωμα», έγραψαν οι συγγραφείς της μελέτης του 2009. «Αυτή ήταν η πρώτη φορά που καταγράφηκε ένας τέτοιος όγκος σε απολιθώματα Νεάντερταλ», σημείωσαν.
Παρά τη διάγνωσή του, ο Κριτζ απεικονίζεται με χαμόγελο. Οι αδελφοί Κέννις αναδημιούργησαν τα χαρακτηριστικά του Νεάντερταλ βασιζόμενοι όχι μόνο στο δείγμα του κρανίου αλλά και σε άλλα κρανία Νεάντερταλ, καθώς και σε προηγούμενα δεδομένα για το χρώμα των ματιών, των μαλλιών και του δέρματος των Νεάντερταλ. Πρόκειται για το πιο πρόσφατο έργο που δημιούργησαν στο στούντιό τους, το οποίο περιλαμβάνει και άλλες αναπαραστάσεις πρώιμων ανθρώπων, συμπεριλαμβανομένης μιας μούμιας του Ötzi, ο οποίος έζησε πριν από περίπου 5.300 χρόνια στις Άλπεις.
Ο Κριτζ μπορεί να χαμογελάει και για έναν άλλο λόγο: είναι ο πρώτος απολιθωμένος ανθρωποειδής που χρονολογείται στην εποχή του Πλειστόκαινου (2,6 εκατομμύρια έως 11.700 χρόνια πριν) και βρέθηκε κάτω από το νερό της θάλασσας και ο πρώτος καταγεγραμμένος Νεάντερταλ στις Κάτω Χώρες, σύμφωνα με τη μελέτη του 2009.
Στη στέπα του Doggerland ζούσαν μαμούθ, λιοντάρια, ρινόκεροι, τάρανδοι και άλογα και έκανε πολύ κρύο, πράγμα που σημαίνει ότι ο Κριτζ είχε πιθανότατα μια δύσκολη ζωή, σύμφωνα με τους επιστήμονες. Εκτός από τα λείψανα του Κριτζ, οι επιστήμονες που κοσκινίζουν τα ιζήματα της Βόρειας Θάλασσας βρήκαν αρκετά τεχνουργήματα της μέσης παλαιολιθικής εποχής, συμπεριλαμβανομένων μικρών χειροπέλεκων και μυτερών λίθων -γνωστών ως νιφάδες Levallois.