Τεράστιας γεωστρατηγικής σημασίας κίνηση-Τα ΗΑΕ διεισδύουν στο Eastern Med Gas Forum

Mohamed Sabry

Ο Πρίγκιπας του Abu Dhabi Mohammed bin Zayed επισκέφθηκε το Κάιρο στις 17 Δεκεμβρίου για συνομιλίες με τον Πρόεδρο της Αιγύπτου Abdel-Fattah al-Sisi. Μια προεδρική δήλωση ανέφερε ότι τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) προσχώρησαν στο Φόρουμ για το Αέριο της Ανατολικής Μεσογείου (EMGF) ως παρατηρητές. «Ο Sisi [υπογράμμισε] τη σημασία της προστιθέμενης αξίας που τα ΗΑΕ θα συμβάλουν στις δραστηριότητες του φόρουμ για την εξυπηρέτηση των στρατηγικών συμφερόντων και την ενίσχυση της συνεργασίας και της εταιρικής σχέσης μεταξύ των χωρών του φόρουμ», ανέφερε η δήλωση.

Το EMGF ιδρύθηκε ως διακυβερνητικός οργανισμός από την Αίγυπτο, το Ισραήλ, την Ελλάδα, την Κύπρο, την Ιταλία, την Ιορδανία και την Παλαιστίνη. Οι ιδρυτές λένε ότι το φόρουμ στοχεύει στη διευκόλυνση των συνομιλιών μεταξύ των μεσογειακών χωρών σχετικά με την εξαγωγή φυσικού αερίου, τη συνεργασία σε διάφορα ενεργειακά θέματα και την προώθηση της κατασκευής ενός υποθαλάσσιου αγωγού που θα μεταφέρει φυσικό αέριο στα νότια της Ευρώπης. Η Γαλλία έχει υποβάλει αίτηση για ένταξη στο φόρουμ με έδρα το Κάιρο, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση ζήτησαν καθεστώς παρατηρητή.

Η Τουρκία που έχει ανάγκη την ενέργεια έχει καταγγείλει το EMGF ως απόπειρα να τον αποκλείσει από την εξίσωση φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο. Τον Αύγουστο, η Άγκυρα έστειλε το σεισμικό σκάφος έρευνας, Oruc Reis, σε μια περιοχή στην Ανατολική Μεσόγειο για να αναζητήσει κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου, προκαλώντας κατακραυγή από το μέλος του ΝΑΤΟ Ελλάδα και την ΕΕ.

Παρατηρητές που μίλησαν στο Al-Monitor δήλωσαν ότι η ένταξη των ΗΑΕ στο EMGF θα δώσει ώθηση στις προσπάθειες που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση των τουρκικών δράσεων στη Μεσόγειο. Ο Μοχάμεντ Οράμπι, πρώην υπουργός Εξωτερικών της Αιγύπτου και πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων στο κοινοβούλιο, δήλωσε ότι το EMGF και άλλοι οικονομικοί όμιλοι θα είναι η κινητήρια δύναμη των πολιτικών εξελίξεων στην περιοχή τα επόμενα χρόνια.

«Το Abu Dhabi και το Κάιρο διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην αποτροπή των τουρκικών επεκτατικών πολιτικών στην περιοχή», δήλωσε ο Οράμπι στο Αλ-Μόνιτορ. «Η ένταξη των ΗΑΕ στο φόρουμ για το φυσικό αέριο και το πολιτικό βάρος τους θα προσθέσουν κύρος στην μελλοντική πορεία του φόρουμ. Θα το βοηθήσουν να αντιμετωπίσει τις τουρκικές φιλοδοξίες φυσικού αερίου στην περιοχή», πρόσθεσε.

Η αιγυπτιακή προεδρία ανέφερε ότι οι συνομιλίες μεταξύ Abdel-Fattah al-Sisi. και Zayed “έδειξαν αμοιβαία κατανόηση σχετικά με την [ανάγκη] συνέχισης κοινών προσπαθειών για την αντιμετώπιση κινδύνων που απειλούν την ασφάλεια και τη σταθερότητα της περιοχής”. Το 2019, η Τουρκία υπέγραψε μια παράνομη συμφωνία θαλάσσιας δικαιοδοσίας με την Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας (GNA) που εδρεύει στη Λιβύη. Ακολούθησε έντονη διαμαρτυρία από πλευράς Αιγύπτου, Ελλάδας και Κύπρου, η οποία δήλωσε ότι η συμφωνία παραβιάζει τα οικονομικά τους δικαιώματα στη Μεσόγειο.

Η τουρκική στρατιωτική υποστήριξη προς το GNA προκάλεσε επίσης την οργή της Αιγύπτου, η οποία απείλησε τον Ιούνιο να επέμβει στρατιωτικά στη Λιβύη εάν οι τουρκικές υποστηριζόμενες δυνάμεις GNA συνέχιζαν να προχωρούν στην πλούσια σε πετρέλαιο πόλη Sirte. Η Αίγυπτος και τα ΗΑΕ είναι οι κύριοι υποστηρικτές του ισχυρού Λιβύου Khalifa Hifter, των οποίων οι δυνάμεις πολεμούν το GNA. Ο Ραμαντάν Abul Ela, καθηγητής μηχανικής πετρελαίου στο Πανεπιστήμιο Pharos στην Αλεξάνδρεια, δήλωσε ότι τα ΗΑΕ και η Αίγυπτος δραστηριοποιούνται στην αντιμετώπιση των πολιτικών της Τουρκίας στην περιοχή.

“Η ένταξη των ΗΑΕ στο φόρουμ θα βοηθήσει στην περαιτέρω ενίσχυση του συντονισμού μεταξύ των χωρών του φόρουμ με σκοπό τον τερματισμό των τουρκικών προκλήσεων”, δήλωσε ο Abul Ela στο Al-Monitor. Ωστόσο, ο Abul Ela έκρινε ότι η ένταξη των ΗΑΕ στο φόρουμ ήταν «πολιτικό μήνυμα» και όχι μια κίνηση που θα αποφέρει οικονομικά οφέλη. «Η συμμετοχή των Εμιράτων στο φόρουμ φυσικού αερίου είχε ως κύριο στόχο να αντικρούσει τους πρόσφατους ισχυρισμούς σχετικά με την ένταση μεταξύ της Αιγύπτου και των ΗΑΕ όσον αφορά την προσέγγιση του κράτους του Κόλπου με το Ισραήλ», δήλωσε ο Abul Ela.

«Η ανακοίνωση της Αιγύπτου ότι τα ΗΑΕ εντάχθηκαν στο EMGF δείχνει ότι ο πολιτικός συντονισμός μεταξύ των δύο συμμάχων είναι ακόμη ισχυρός και ότι οι σχέσεις των ΗΑΕ με το Ισραήλ δεν επηρεάζουν τη σχέση της με την Αίγυπτο». Στις 13 Αυγούστου, ο Abdel-Fattah al-Sisi χαιρέτισε τη συμφωνία εξομάλυνσης ΗΑΕ-Ισραήλ και τις διατάξεις της, η οποία περιελάμβανε αναστολή των ισραηλινών σχεδίων για προσάρτηση τμημάτων της Παλαιστινιακής Δυτικής Όχθης. Ο Sisi κάλεσε επίσης τον Zayed να τον συγχαρεί για την συμφωνία. Τον Οκτώβριο, η κρατική ισραηλινή εταιρεία EAPC δήλωσε ότι είχε υπογράψει μια προκαταρκτική συμφωνία με τη MED-RED Land Bridge στο Abu Dhabi για τη μεταφορά πετρελαίου από τα ΗΑΕ στην Ευρώπη μέσω ενός αγωγού που συνδέει την πόλη Ελάτ της Ερυθράς Θάλασσας με το λιμάνι Ashkelon της Μεσογείου, παρακάμπτοντας το κανάλι Σουέζ.

Ο Abul Ela δήλωσε ότι υπάρχει ήδη ο αγωγός Sumed στην Αίγυπτο, ο οποίος μεταφέρει πετρελαϊκά προϊόντα από τον τερματικό σταθμό Ain Sukhna στον Κόλπο του Σουέζ κοντά στην Ερυθρά Θάλασσα μέχρι το υπεράκτιο Sidi Kerir στην Αλεξάνδρεια της Μεσογείου. «Όταν εμφανίστηκαν αναφορές σχετικά με τον συντονισμό του Εμιράτου-Ισραήλ για τη μεταφορά πετρελαίου από τον Κόλπο στην Ευρώπη, αυτό έδωσε την εντύπωση ότι υπήρχε ένταση στις σχέσεις μεταξύ της Αιγύπτου και των ΗΑΕ», δήλωσε ο Abul Ela. «Η ένταξη των ΗΑΕ στο φόρουμ, ωστόσο, έστειλε ένα ισχυρό πολιτικό μήνυμα ότι οι σχέσεις Αιγύπτου-Εμιράτου παραμένουν ισχυρές, ακόμη και μετά τη συμφωνία εξομάλυνσης του κράτους του Κόλπου με το Ισραήλ».

Μετάφραση Χωριανόπουλος Άγγελος

πηγή: almonitor