Πως θα είναι οι σχέσεις της Τουρκίας και των ΗΠΑ...

Στο πρακτορειακό δημοσίευμα του πρακτορείου Bloomberg (των Marc Champion, Nick Wadhams), αναλύονται οι σχέσεις της Τουρκίας και των Ηνωμένων Πολιτειών στον απόηχο της... 

εκλογής του Τζο Μπάιντεν ως Προέδρου των ΗΠΑ. Η Τουρκία είχε συνεργαστεί καλά με τον τέως Πρόεδρο, Ντόναλντ Τραμπ και φαίνεται να αντιμετωπίζει μία δύσκολη τετραετία. Εκκρεμούν κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας από τις ΗΠΑ εξαιτίας της αγοράς των πυραύλων S-400 από τη Ρωσία, οι οποίες δεν τις έχουν επιβληθεί ακόμα μόνο εξαιτίας της παρέμβασης του Donald Trump. 

Ήδη από το 2017, ο Biden είχε προβλέψει τη διάρρηξη των σχέσεων Τουρκίας -ΗΠΑ και τη μετατροπή τους από στενή συνεργασία σε αμοιβαία έλλειψη εμπιστοσύνης. Σε συνέντευξή του, η οποία δημοσιεύτηκε στους New York Times τον Ιανουάριο, αποκάλεσε τον Erdogan «απολυταρχικό» και υποστήριξε ότι οι ΗΠΑ πρέπει να βοηθήσουν τους πολιτικούς αντιπάλους του να τον ανατρέψουν στην κάλπη, αναφέροντας ότι ο Erdogan πρέπει να πληρώσει ένα σημαντικό τίμημα για όσα έχει κάνει. 

Ελλοχεύουν μεταξύ άλλων και οι αγεφύρωτες διαφορές Τουρκίας- ΗΠΑ για το καθεστώς των Κούρδων μαχητών στη Συρία, οι κυρώσεις που εκκρεμούν κατά της Τουρκίας για τους S-400 και οι διεκδικήσεις της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και σε άλλες περιοχές. Η ανησυχία του Erdogan για το μέλλον μπορεί να εξηγεί την απόφαση του να αποδεχτεί τη νίκη του Biden και να τον συγχαρεί, σε αντίθεση με άλλους ηγέτες, όπως ο Jair Bolsonaro της Βραζιλίας και ο Vladimir Putin της Ρωσίας. Σε ομιλία του το Σάββατο, ο Erdogan απέκλεισε το γεγονός ότι οι πρόσφατες φιλικές του σχέσεις με τη Ρωσία αποτελούν εναλλακτική στους μακρόχρονα θεμελιωμένους δεσμούς με τις ΗΠΑ και την Κυριακή ζήτησε πιο στενή συνεργασία με την Ευρώπη. Εκπρόσωπος ενός Δημοκρατικού Γερουσιαστή θεωρεί ότι η νέα, υπεύθυνη διακυβέρνηση των ΗΠΑ σε σχέση με την Ανατολική Μεσόγειο και τον Erdogan θα βάλει τέλος στην ασυδοσία του Τούρκου Προέδρου, ο οποίος τα τελευταία χρόνια ακολούθησε μία επιθετική εξωτερική πολιτική στη Συρία, τη Λιβύη, το Αζερμπαϊτζάν και προσπάθησε να κυριαρχήσει και στις οικονομικές αγορές, ασκώντας πίεση στην τουρκική Κεντρική Τράπεζα να κρατήσει χαμηλά τα επιτόκια και να παρέχει ρευστότητα στην αγορά. Ωστόσο, παρά τις αλλαγές που πραγματοποιούνται στην Αμερικανική ηγεσία και στον τρόπο διαχείρισης του τουρκικού ζητήματος, είναι άγνωστο το κατά πόσο πράγματι θα απειληθεί η Τουρκία, ενώ εκπρόσωπος της ομάδας μετάβασης στη νέα διακυβέρνηση των ΗΠΑ αρνήθηκε να σχολιάσει επί των σχεδίων για την Τουρκία, αναφέροντας ότι ο Πρόεδρος Biden θεωρεί ότι η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ πρέπει να ασκείται από έναν Πρόεδρο τη φορά. 

Παρόλα αυτά ο Erdogan φαίνεται να προετοιμάζεται για το χειρότερο σενάριο, καθώς την Πέμπτη εγκρίθηκε νομοσχέδιο να επιστρέψουν στην Τουρκία εταιρείες ενέργειας και εξόρυξης που έχουν έδρα στο εξωτερικό υπό τον φόβο κυρώσεων, ενώ την ημέρα που εξελέγη ο Biden, ο Erdogan απέλυσε τον διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας και ακολούθησε λιγότερο ριψοκίνδυνες νομισματικές και δημοσιονομικές πολιτικές. Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα συναντηθούν τον Δεκέμβριο προκειμένου να συζητήσουν εκ νέου το αίτημα της Ελλάδας και της Κύπρου, με την υποστήριξη της Γαλλίας, για την επιβολή κυρώσεων κατά της Τουρκίας λόγω των ενεργειών της στην Ανατολική Μεσόγειο, με τον Έλληνα Πρωθυπουργό να δηλώνει στις 11 Νοεμβρίου ότι είναι βέβαιος πως ο Πρόεδρος Biden θα συνεισφέρει στην αποκατάσταση της ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. 

Ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ Michael Pompeo συναντήθηκε με τον επικριτή του Erdogan, Emmanuel Macron την προηγούμενη εβδομάδα και αναφέρθηκε στην κοινή δράση της Ευρώπης και των ΗΠΑ κατά της τουρκικής επιθετικότητας στη Μεσόγειο, ενώ δεν επισκέφτηκε την Άγκυρα. Δεν υπάρχει μία σαφής λύση στις διαφωνίες Τουρκίας- ΗΠΑ και υπάρχουν όρια στους συμβιβασμούς που μπορεί να κάνει ο Erdogan, καθώς υπάρχει σκληρή αντίδραση από το εθνικιστικό κόμμα MHP που επιθυμεί να διαρρήξει τους δεσμούς με τις ΗΠΑ...