Η στρατηγική του προέδρου Τραμπ κατά της Τεχεράνης

Η δολοφονία του Ιρανού υποστρατήγου Κασέμ Σουλεϊμανί (κέντρο) αποτελεί τεκτονική μετατόπιση στην πολιτική των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή. EPA/IRANIAN SUPREME LEADER’S OFFICE

Γράφει ο Michael Doran

Περισσότερο από κάθε άλλη αμερικανική στρατιωτική επιχείρηση μετά την εισβολή στο Ιράκ, η δολοφονία του υποστρατήγου Κασέμ Σουλεϊμανί αποτελεί σεισμικό γεγονός. Οι δολοφονίες του Οσάμα μπιν Λάντεν και του Αμπού Μπακρ αλ Μπαγκντάντι, ηγετών της Αλ Κάιντα και του Ισλαμικού Κράτους αντίστοιχα, ήταν σίγουρα σημαντικές, αλλά αποτελούσαν συμβολικές πράξεις, καθώς οι οργανώσεις τους είχαν σχεδόν καταστραφεί. Η εξόντωση του αρχιτέκτονα της χρόνιας ενεργούς εκστρατείας βίας της Ισλαμικής Δημοκρατίας κατά των ΗΠΑ και των συμμάχων τους αντιπροσωπεύει τεκτονική μετατόπιση στην πολιτική της Μέσης Ανατολής.

Η σημασία του θανάτου του Σουλεϊμανί αποτυπώνεται στον ρόλο που έπαιξε στην ενίσχυση της λιβανικής σιιτικής οργάνωσης Χεζμπολάχ και στην ανάδειξή της σε ισχυρό κράτος εν κράτει. Η τρομοκρατική αυτή οργάνωση εξασφάλιζε κεφάλαια, όπλα και διαταγές από την Τεχεράνη, για να αποκτήσει πυραυλική ισχύ μεγαλύτερη από εκείνη πολλών κρατών της περιοχής. Η επιτυχία της οργάνωσης υπήρξε εντυπωσιακή, βοηθώντας στην εξάπλωση της ιρανικής επιρροής σε όλο τον αραβικό κόσμο.


Οικοδομώντας πάνω στην επιτυχημένη αυτή εμπειρία, ο Σουλεϊμανί ανέλαβε την αναπαραγωγή του προτύπου της Χεζμπολάχ σε Ιράκ, Συρία και Υεμένη, ενισχύοντας τις τοπικές πολιτοφυλακές με οπλικά συστήματα ακριβείας και τεχνογνωσία. Στη Συρία, οι δυνάμεις του συνασπίστηκαν με τη Ρωσία για να στηρίξουν το καθεστώς του Μπασάρ αλ Ασαντ.

Ο Σουλεϊμανί έχτισε την αυτοκρατορία του στοιχηματίζοντας ότι οι ΗΠΑ θα απέφευγαν την ευθεία αντιπαράθεση. Το στοίχημα αυτό απέδωσε καρπούς κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Μπαράκ Ομπάμα, ενώ όλα έδειχναν ότι η προεδρία Τραμπ θα έμενε στο δόγμα της άσκησης «ανώτατης πίεσης» πάνω στο Ιράν. Η πολιτική ενισχυμένων οικονομικών κυρώσεων του Τραμπ, μαζί με τις διαδηλώσεις σε Ιράν, Ιράκ και Λίβανο ήρθαν να προστεθούν στην πίεση που αντιμετώπιζε η Τεχεράνη, παρότι ο Σουλεϊμανί υπέθετε ότι η ιρανική υπεροπλία σε Ιράκ και Λίβανο θα οδηγούσε σε νίκη. Την ίδια στιγμή, ο Τραμπ δεν ήθελε να εμπλακεί σε πόλεμο, ενώ η Ουάσιγκτον δεν διέθετε στρατηγικό σχέδιο.


Το Σεπτέμβριο, ο Σουλεϊμανί αποφάσισε να διακινδυνεύσει εξαπολύοντας επίθεση εναντίον πετρελαιοπηγών στη Σαουδική Αραβία, με την πρόκληση αυτή να παραμένει αναπάντητη, ενώ διέταξε την πραγματοποίηση επιθέσεων εναντίον Αμερικανών από συμμάχους του Ιράν. Η κυβέρνηση Τραμπ είχε ξεκαθαρίσει ότι οι επιθέσεις εναντίον Αμερικανών σηματοδοτούσαν «κόκκινη γραμμή», αλλά ο Σουλεϊμανί είχε ήδη γίνει στόχος απειλών από προηγούμενους ηγέτες των ΗΠΑ χωρίς να υποστεί επιπτώσεις. Η αποχώρηση του Σουλεϊμανί από τη σκηνή θα εξασθενήσει το Ιράν και θα δώσει νέα πνοή στους περιφερειακούς αντιπάλους της Τεχεράνης, όπως το Ισραήλ και τη Σαουδική Αραβία. Θα προσφέρει επίσης στους διαδηλωτές σε Ιράν, Λίβανο και κυρίως στο Ιράκ, την ελπίδα για αποδέσμευση των κυβερνήσεων των χωρών τους από τα νύχια της Τεχεράνης.

Για την Ουάσιγκτον, η απόφαση εξόντωσης του Σουλεϊμανί αντιπροσωπεύει το τέλος της στρατηγικής Ομπάμα για τη Μέση Ανατολή και της προσπάθειας αποκλιμάκωσης της έντασης μεταξύ ΗΠΑ και Ιράν. Η στρατηγική συνύπαρξης μεταξύ των δύο χωρών, που προώθησε ο πρόεδρος Ομπάμα, ουδέποτε συμβάδισε με τον πολιτικό χαρακτήρα της Ισλαμικής Δημοκρατίας και τις περιφερειακές της φιλοδοξίες. Ο πρόεδρος Τραμπ, αντίθετα, συνειδητοποίησε ότι στόχος της Τεχεράνης ήταν η υποκατάσταση των ΗΠΑ ως κεντρικού παίκτη στη Μέση Ανατολή. Ο πρόεδρος Τραμπ θα προτιμούσε σίγουρα την οδό της διαπραγμάτευσης για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, αντί της δολοφονίας του διασημότερου Ιρανού στρατηγού. Ο πρόεδρος αντιλήφθηκε, όμως, ότι η διασφάλιση της περιφερειακής ισχύος των ΗΠΑ απαιτεί ισχυρή και αποφασιστική απάντηση στην κλιμάκωση που επεδίωκε ο Σουλεϊμανί. Μία τέτοια απάντηση ήταν επιβεβλημένη. Γνωρίζω από την προσωπική μου εμπειρία ότι οι ΗΠΑ είχαν πολλές ευκαιρίες να εξοντώσουν τον Σουλεϊμανί και οπισθοχώρησαν κάθε φορά. Η υπευθυνότητα αυτή δεν έκανε τον κόσμο ασφαλέστερο, αλλά έδωσε πίστωση χρόνου στον Σουλεϊμανί για να χτίσει την αυτοκρατορία του. Ο κόσμος μας είναι σήμερα ένα καλύτερο μέρος. Οφείλουμε να αφουγκραστούμε τις εκδηλώσεις χαράς σε πολλές χώρες της Μέσης Ανατολής για τον θάνατο του Σουλεϊμανί και να συνεχίσουμε την ανάσχεση της φονικής αντιαμερικανικής κληρονομιάς του.


* ​​​​​​Ο κ. Michael Doran είναι συνεργάτης του Iνστιτούτου Hudson. Yπηρέτησε στα υπουργεία Εξωτερικών, Αμυνας και στο Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας των ΗΠΑ.

ΠΗΓΗ: anixneuseis.gr