Ιστορικής σημασίας συνέντευξη του Ρεμζί Καρτάλ: Ο Ερντογάν για να αντιμετωπίσει το κίνημα Γκιουλέν, παραδόθηκε στην Εργενεκόν
Ιστορικής σημασίας συνέντευξη του Ρεμζί Καρτάλ: Ο Ερντογάν για να αντιμετωπίσει το κίνημα Γκιουλέν, παραδόθηκε στην Εργενεκόν
Συνέντευξη στον Burhan Ekinci, ahvalnews.com/tr
Μετάφραση: Σάββας Καλεντερίδης
Υπάρχει κάποια διαδικασία που είναι σε εξέλιξη μεταξύ των κουρδικών κομμάτων και οργανισμών, σχετικά με το θέμα της εθνικής ενότητας των Κούρδων; Τι συμβαίνει στον τομέα αυτόν;
Το Εθνικό Κογκρέσο του Κουρδιστάν (KNK*) εργάζεται για την επίτευξη της εθνικής ενότητας για περισσότερα από 20 χρόνια. Με τις επιθέσεις στη Ροζάβα, οι προσπάθειες του KNK έγιναν πιο έντονες. Υπάρχουν διάλογοι μεταξύ των πολιτικών κομμάτων, καθώς και προσπάθειες που γίνονται μέσω του KNK.
Γιατί η ενότητα των Κούρδων έγινε τόσο σημαντική;
Το Κουρδιστάν διασπάστηκε σε τέσσερις περιοχές από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι προσπάθειες και αγώνες για την ελευθερίας και τη δημοκρατίας που έγιναν επί έναν αιώνα σε κάθε τμήμα του Κουρδιστάν, έχουν αποκαλύψει μια πραγματικότητα: είναι δύσκολο να επιλυθεί το κουρδικό, αν δεν ενωθούν οι Κούρδοι και αν δεν κινηθούμε όλοι μαζί για έναν κοινό σκοπό. Φυσικά, ενόψει αυτού του γεγονότος, τα κυρίαρχα κράτη στην περιοχή και οι διεθνείς σχέσεις τους δημιουργούν συνεχώς προβλήματα με πολιτικές που εμποδίζουν τους Κούρδους να ενωθούν και να δράσουν ενωμένοι για τα δικά τους συμφέροντα. Ως εκ τούτου, υπάρχουν πολλοί παράγοντες που εμποδίζουν τη σύγκλιση όλων των Κούρδων. Όμως πρέπει να τονίσουμε ότι η ενότητα των Κούρδων είναι σημαντική.
Ποιος είναι ο σημαντικότερος λόγος που δεν επέτρεψε την ενότητα των Κούρδων;
Ο πρώτος λόγος είναι ο ανταγωνισμός μεταξύ των Κούρδων. Ο ανταγωνισμός μεταξύ ορισμένων κομμάτων, κυρίως για την κυριαρχία μεταξύ των Κούρδων. Πέρα αυτού, υπάρχουν πολιτικές κυρίαρχων κρατών που εμποδίζουν τους Κούρδους να ενωθούν.
Πιστεύετε ότι τελικά τα κουρδικά κόμματα και ιδρύματα μπορούν να εγκαταλείψουν τον μεταξύ του ανταγωνισμό και να επιτύχουν αυτήν την ενότητα;
Οι εξελίξεις δείχνουν ότι τα τέσσερα τμήματα του Κουρδιστάν, οι Κούρδοι που έχουν εξαπλωθεί σε διάφορα σημεία του πλανήτη και οι φίλοι των Κούρδων, ασκούν πιέσεις για να επιτευχθεί η εθνική ενότητα στο υψηλότερο επίπεδο. Οι πιέσεις που ασκούνται από το έθνος και από την κοινωνία, φαίνεται να διαδραματίζουν σημαντικό θετικό ρόλο στην επίλυση των προβλημάτων μεταξύ των κουρδικών πολιτικών κομμάτων.
Εξετάζοντας την τρέχουσα κατάσταση, τι ακριβώς ζητούν οι Κούρδοι;
Δεν υπάρχει ενιαία και κοινή απάντηση σε αυτό το ζήτημα, αλλά υπάρχουν πολιτικά κόμματα που θέλουν οι Κούρδοι να είναι ένα ανεξάρτητο κράτος, από την άλλη όμως υπάρχουν κόμματα που προτείνουν δημοκρατικές λύσεις, ούτως ώστε οι Κούρδοι στο κράτος που ζουν, να έχουν ισότιμα δικαιώματα με τους υπόλοιπους πολίτες του κράτους. Αλλά, ανεξάρτητα από όλα αυτά, η τάση προς την ενοποίηση των Κούρδων στο τέλος γίνεται όλο και πιο ισχυρή.
Ποιες είναι οι απαιτήσεις σας και οι προτάσεις σας ως Kongre Gel;
Ως αποτέλεσμα των εμπειριών του αιώνα που πέρασε, οι πολιτικές του καπιταλιστικού κυρίαρχου παγκόσμιου συστήματος και των τεσσάρων κρατών στην περιοχή αποκάλυψαν ότι οι λύσεις που βασίζονται σε εθνικό κράτος δεν μπορούν να δημιουργήσουν μόνιμη λύση στο κουρδικό πρόβλημα. Τόσο το Κουρδικό Ζήτημα όσο και άλλα παρόμοια προβλήματα στην περιοχή δημιουργούν μια βάση για συγκρούσεις. Και αυτό εκμεταλλεύονται οι περιφερειακές και διεθνείς εξουσίες, προκαλώντας συνεχώς συγκρούσεις, για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντά τους. Αντ’ αυτού, εμείς προτείνουμε ένα πρότυπο λύσης που να έχει ως βάση την ισότητα στις χώρες όπου ζουν οι Κούρδοι, τη δημοκρατική πολιτική, τη συρρίκνωση της κεντρικής εξουσίας, την ενίσχυση της κοινωνικής οργάνωσης και της κοινωνικής πολιτικής διαχείρισης. Εμείς αυτή τη λύση την ονομάζουμε δημοκρατικό συνομοσπονδιακό σύστημα. Η λύση σε αυτήν τη βάση είναι υπέρ του κουρδικού λαού, πιστεύουμε σε αυτό και στηρίζουμε στη λύση του Κουρδικού σε αυτή τη βάση.
Εσείς προτείνετε στην Τουρκία τη λύση της δημοκρατικής συνομοσπονδίας; Είναι αυτή η λύση; Μπορεί με αυτόν τον τρόπο να επιτευχθεί η Κουρδική Ειρήνη;
Ναι. Όπως συμβαίνει σε όλες τις χώρες, αν επικρατήσει το πνεύμα της δημοκρατικής συνομοσπονδίας στην Τουρκία και το πνεύμα του δημοκρατικού έθνους, εμείς πιστεύουμε ότι αυτό θα είναι υπέρ του κοινού συμφέροντος του τουρκικού, του κουρδικού και των άλλων λαών της Ανατολίας. Ένα σύστημα που ξεπερνά το σύστημα της εθνικής κυριαρχίας, θα ενδυναμώσει τους λαούς της Τουρκίας, θα αποτελέσει μοντέλο για τους λαούς της περιοχής και σε αυτή τη βάση μπορεί να προσφέρει μόνιμη δημοκρατική ενότητα.
Η πρότασή σας τι περιλαμβάνει συγκεκριμένα; Περιλαμβάνει ξεχωριστή σημαία, ξεχωριστό κοινοβούλιο, ξεχωριστή διοίκηση;
Προτείνουμε ένα σύστημα το οποίο θα επιτρέπει σ’ ολόκληρο τον κουρδικό λαό με τη δική του ταυτότητα να διαχειρίζεται τη διοίκησή του, στο πλαίσιο της ακεραιότητας της Τουρκίας. Πρέπει να μπορεί να λαμβάνει εκπαίδευση στη δική του γλώσσα και να μπορεί να έχει σύμβολα που εκφράζουν τον εαυτό του. Προτείνουμε ένα σύστημα που δεν θα διαμελίζει την Τουρκία και θα μπορεί να εξασφαλίζει σε όλους τους λαούς ισότιμη εταιρική σχέση σε όλους τους τομείς της δημοκρατικής πολιτικής και κοινωνικής ζωής.
Όταν εξετάζουμε το σημερινό τουρκικό κράτος, την εξουσία του AKP/Erdoğan, μπορούμε να δούμε ότι δεν είναι καθόλου έτοιμοι για κάτι τέτοιο. Υπάρχουν ακόμη εμπόδια στην κουρδική γλώσσα. Οι πιέσεις κατά των Κούρδων συνεχίζονται. Υπάρχουν καθαιρέσεις των εκλεγμένων δημάρχων και διορισμοί επιτρόπων στους Κουρδικούς δήμους. Πώς θα συμβεί αυτό που λέτε κάτω από αυτές τις συνθήκες;
Οι σημερινές πολιτικές είναι η συνέχιση των πολιτικών άρνησης και καταστροφής των Κούρδων που ακολούθησε επί έναν αιώνα το τουρκικό κράτος. Πρόκειται για τη συνέχιση του Σχεδίου Μεταρρυθμίσεων της Ανατολής (Şark Islahat Planı), που εφαρμόστηκε το 1925. Και δεν είναι σωστό να θεωρήσει κανείς ότι οι πολιτικές που διεξάγονται εναντίον των Κούρδων, προέρχονται μόνο από τον Ερντογάν. Ο Ερντογάν είναι ο τελευταίος πολιτικός εκπρόσωπος αυτών των πολιτικών. Φυσικά, αυτές οι πολιτικές ισχύουν και εφαρμόζονται, και όσο έχουμε μια τέτοια φασίζουσα πολιτική διακυβέρνηση, δεν είναι δυνατόν να έχουμε λύση στο Κουρδικό. Όμως η πεποίθησή μας είναι ότι η Τουρκία δεν μπορεί να συνεχίσει την πολιτική αυτή για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αυτές οι πολιτικές θα οδηγήσουν σε περαιτέρω επιδείνωση των περιφερειακών προβλημάτων. Εμείς πιστεύουμε ότι η επιδείνωση των οικονομικών, πολιτικών και κοινωνικών ζητημάτων, θα οδηγήσει στην απαλλαγή της Τουρκίας από αυτές τις φασίζουσες πολιτικές και έτσι θα αρχίζει μια νέα δημοκρατική διαδικασία.
Δηλαδή θεωρείται ότι για να υλοποιηθεί αυτό που λέτε και να εξασφαλιστεί η Κουρδική Ειρήνη, πρέπει να χάσει την εξουσία το ΑΚΡ;
Ναι. Θεωρούμε ότι για να επιτευχθεί λύση στο Κουρδικό Πρόβλημα, πρέπει να ξεπεραστούν οι κλασικές πολιτικές του κράτους που προέρχονται από την πολιτική παράδοση του Κινήματος Ένωσις και Πρόοδος, πολιτικές που στηρίζονται στην άρνηση της Κουρδικής πραγματικότητας, στην εχθρότητα απέναντι στους Κούρδους, πολιτικές που ακολουθούν και αναπαράγουν κόμματα όπως το ΑΚΡ, το ΜΗΡ, το ΒΒΡ, ο Ντογού Περιντζέκ, πολιτικές που βασίζονται στο αντι-κουρδικό μίσος.
Για κάποιο διάστημα η κυβέρνηση AKP/Erdoğan διεξήγαγε συνομιλίες με τον ηγέτη του PKK, Αμπντουλλάχ Οτζαλάν στην φυλακή του Ιμραλί, για την επίλυση του Κουρδικού Ζητήματος. Υπήρξε μια διαδικασία επίλυσης και υπήρχε μια ατμόσφαιρα ειρήνης στην περιοχή. Αλλά αυτό αντιστράφηκε. Τι ακριβώς συνέβη, γιατί η πολιτική λύση εγκαταλείφθηκε και τέθηκε σε ισχύ το δόγμα της ασφάλειας;
Κατά τη διάρκεια της περιόδου κατά την οποία το ΑΚΡ διεξήγαγε συνομιλίες με την Οτζαλάν, για να βρεθεί μια πολιτική λύση, ξέσπασε η αντιπαλότητα μεταξύ Ερντογάν –Γκιουλέν. Τότε ο Ερντογάν, για να αντιμετωπίσει το δίκτυο Γκιουλέν, παραδόθηκε στην καρδιά του κλασσικού τουρκικού κράτους, δηλαδή στους μηχανισμούς της Εργκενεκόν, των Ευρασιατιστών αξιωματικών και τις συμμορίες του Σουσουρλούκ. Στη βάση αυτή, παραδόθηκε στις γνωστές κλασικές πολιτικές του κράτους στο Κουρδικό Ζήτημα. Από εκείνη την ημέρα, ο Ερντογάν υιοθέτησε την πολιτική εχθρότητας εναντίον των Κούρδων και την εφάρμοσε στην Τουρκία, τη Συρία και το Ιράκ. Παραδόθηκε στην πολιτική του κράτους.
Δηλαδή ο Ερντογάν οδήγησε το Κουρδικό και πάλι στο αδιέξοδο, επειδή στην κρατική πολιτική για την οποία μιλάτε;
Ο Ερντογάν είναι πολύ ρεαλιστής, είναι αυτός που μπορεί να κάνει οτιδήποτε για τα δικά του συμφέροντα. Θέλησε να εξασφαλίσει αποτέλεσμα ακολουθώντας πολεμική πολιτική στο Κουρδικό. Ωστόσο, όταν είδε το 2011, το 2012, ότι δεν μπορεί να πάρει το αποτέλεσμα που υπολόγιζε, ανέπτυξε μια διαδικασία διαλόγου με το Ιμραλί. Αυτή η διαδικασία θα μπορούσε να εξελιχθεί. Αν είχε αναπτυχθεί με ειλικρίνεια, πραγματικά η Τουρκία θα μπορούσε να πετύχει λύση του Κουρδικού, θα μπορούσε να πάρει το δρόμο του εκδημοκρατισμού. Ωστόσο, ως αποτέλεσμα της εσωτερικής σύγκρουσης και του αγώνα για την εξουσία, ο Ερντογάν παραδόθηκε στο κράτος.
Πάντως σ’ εκείνη τη διαδικασία, ο Ερντογάν δεν ακολούθησε μια πολιτική στάση, η οποία πίστευε σε μια μόνιμη λύση την οποία υποστήριζε με κάθε τρόπο. Τότε, επειδή το 2012 και το 2013 ήταν αδύναμος πολιτικά, ανέπτυξε το διάλογο για την πολιτική λύση του Κουρδικού, επειδή τον συνέφερε πολιτικά. Στη συνέχεια, όταν ήλθε αντιμέτωπος και συγκρούστηκε με το δίκτυο Γκιουλέν, στράφηκε στις γνωστές κρατικές πολιτικές και στη συμμαχία του με τις δυνάμεις που αποτελούν συνέχεια του Κομιτάτου Ένωσις και Πρόοδος.
Δηλαδή ο Ερντογάν παραιτήθηκε από τη διαδικασία επίλυσης επειδή παραδόθηκε στους μηχανισούς της Εργκένεκον/Ευρασιανιστές;
Μπορούν να γίνουν πολλές αξιολογήσεις. Το δίκτυο Γκιουλέν ήταν αντίθετο με αυτή τη διαδικασία. Η δομή της κοινότητας Γκιουλέν εντός του κράτους ήταν αντίθετη στη διαδικασία διαλόγου με το ΡΚΚ για την επίλυση του Κουρδικού, τόσο στις ένοπλες δυνάμεις όσο και στις υπηρεσίες πληροφοριών. Ως αποτέλεσμα αυτής της σύγκρουσης, ο Ερντογάν είχε τρομάξει. Δεν του έμεινε κάτι να στηριχτεί πάνω του. Αυτή η αδυναμία τον έσπρωξε στις γνωστές κλασικές δυνάμεις του κράτους. Οι κλασικές δυνάμεις του κράτους είδαν αυτό ως μια μεγάλη ευκαιρία για τον εαυτό τους. Το είδαν αυτό ως ευκαιρία να αναλάβουν εντελώς τον έλεγχο της πολιτικής εξουσίας και να χρησιμοποιήσουν τις δυνατότητες του κράτους προς όφελός τους.Και μέχρι στιγμής αυτό γίνεται. Όμως η Τουρκία, αντί να μεγαλώνει, συρρικνώνεται πολιτικά, οικονομικά, κοινωνικά.
Το κουρδικό κίνημα έχει οποιεσδήποτε προσδοκίες από την διοίκηση του ΑΚΡ / Ερντογάν για τη λύση του Κουρδικού Ζητήματος;
Όχι. Δεν περιμένουμε τίποτε από το ΑΚΡ και τους συμμάχους τους που είναι εχθροί των Κούρδων. Ο μοναδικός στόχος και προσδοκία των Κούρδων και όλων των κύκλων που πιστεύουν στη δημοκρατία, είναι να καταρρεύσει αυτή η κυβέρνηση, αυτός ο φασισμός.
Σε αυτό το πλαίσιο, πώς βλέπετε το CHP, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης; Είναι το CHP έτοιμο για αυτό που προτείνετε;
Τα κόμματα στην Τουρκία δεν είναι ένα πρόβλημα, το σύστημα είναι το πρόβλημα. Το κράτος που ιδρύθηκε στην Τουρκία εδώ και 100 χρόνια, στηρίχτηκε στην άρνηση του Κουρδικού, είναι ένα σύστημα που βασίζεται σε ενιαία εθνική ταυτότητα, τη στιγμή που στην Τουρκία υπάρχουν πολλοί λαοί, πολλά έθνη. Αυτά τα 100 χρόνια η κάθε κυβέρνηση, μαζί με την αντιπολίτευση, όλα τα κόμματα, υπερασπίζονται αυτό το μονιστικό σύστημα. Θεωρούμε ότι η κατάρρευση της πολιτικής του κράτους που προσπαθεί με τη βία να εξαλείψει το Κουρδικό θα οδηγήσει στην αλλαγή της πολιτικής, στην ανανέωση και τον εκδημοκρατισμό τα κόμματα εξουσίας στην Τουρκία, κυβέρνηση και αντιπολίτευση. Αυτή είναι μια διαδικασία στην οποία τόσο η εξουσία όσο και η αντιπολίτευση θα προσεγγίσουν το Κουρδικό και τις κοινωνικές ελευθερίες με πνεύμα ισότητας και δημοκρατίας.
Υπάρχουν επίσης και νέοι πολιτικοί σχηματισμοί που προέρχονται μέσα από το AKP. Ο πρώην Πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου ίδρυσε το Κόμμα του Μέλλοντος. Πώς βλέπετε αυτά τα κόμματα;
Δεν έχουμε ακόμη πλήρη ενημέρωση για το πρόγραμμα και για το ποια Τουρκία θέλει το κόμμα Νταβούτογλου. Αλλά μπορούμε να πούμε αυτό. Ο Νταβούτογλου έδωσε εξετάσεις κατά τη διάρκεια της θητείας του ως πρωθυπουργός και δεν έδωσε καλά δείγματα.
Δεν ακολούθησε μια πολιτική, μια στάση που να εμπνέει εμπιστοσύνη για τη βούλησή του να λύσει όλα εκείνα τα προβλήματα που θα οδηγούσαν σε μια δημοκρατική Τουρκία.Και είναι ακόμα νωρίς να εξάγουμε συμπεράσματα για το μάθημα που πήρε ως πρωθυπουργός και για την πολιτική που θα ακολουθήσει τώρα ως αρχηγός του νέου κόμματος. Αλλά θα ήθελα να πω αυτό για τα κόμματα του Νταβούτογλου, του Μπαμπατζάν και για άλλα κόμματα. Επιτέλους η Τουρκία είναι υποχρεωμένη να αλλάξει. Μιλάμε για τη δημιουργία νέων κομμάτων, τα οποία όμως θα εκπονήσουν νέα προγράμματα, για την επίλυση των υπαρχόντων προβλημάτων της Τουρκίας. Η ίδρυση νέων κομμάτων είναι αποτέλεσμα αυτής της συγκρουσιακής κατάστασης που ζούμε αυτά τα χρόνια, που οδηγούν σε αποσύνθεση το ΑΚΡ… Τα ίδια συμβαίνουν και στα κόμματα της αντιπολίτευσης, κυρίως στο CHP, αν και αυτά δεν παρουσιάζουν σημάδια αποσύνθεσης. Μπροστά σε μια τέτοια διαδικασία βρίσκεται η Τουρκία. Η Τουρκία δεν μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει μέσα από πολέμους, από πολιτικές που στηρίζονται στη χρησιμοποίηση του στρατού, με πολιτικές καταπίεσης των Κούρδων. Θα αποκτήσει προοπτική αν δημιουργηθούν νέα κόμματα με νέα προγράμματα.
Υπήρξαν επίσης συζητήσεις για την απόσυρση του HDP από το κοινοβούλιο. Το HDP αποφάσισε να παραμείνει στο κοινοβούλιο. Το HDP θα έπρεπε να αποχωρήσει ή πήρε τη σωστη απόφαση;
Η απόφαση του HDP είναι σωστή. Όλες οι θέσεις που αποκτήθηκαν στην Τουρκία με δημοκρατικούς αγώνες, θα πρέπει να διαφυλαχθούν και να χρησιμοποιηθούν μέχρι τέλους. Όσο κι αν εφαρμόζεται εναντίον μας ένας καθαρός φασισμός, όσο κι μας έχουν αφαιρέσει κάθε δυνατότητα άσκησης δημοκρατικής πολιτικής, όσο κι αν το κοινοβούλιο έχει στην ουσία εξουδετερωθεί και ο τύπος είναι πλέον ελεγχόμενος από ένα κέντρο εξουσίας, είναι σημαντικό να συνεχίσουμε να δίνουμε τους αγώνες μας εναντίον του φασισμού από όλες τις θέσεις που κατέχουμε μέχρι το τέλος. Σε αυτή τη βάση, είναι σημαντικό το HDP να παραμείνει στο κοινοβούλιο. Η αποχώρησή τους από το κοινοβούλιο θα άφηνε ελεύθερο το πεδίο στο ΑΚΡ να εφαρμόζει τις φασιστικές πολιτικές του εναντίον των Κούρδων. Γι’ αυτό η απόφαση να παραμείνουν στο κοινοβούλιο είναι σωστή από κάθε άποψη.
Αν επιστρέψουμε στις προσπάθειες που γίνονται για την επίτευξη της εθνικής ενότητας, εσείς ως Kongra Gel τι είδους συμβουλές θα δίνατε στους ηγέτες των κουρδικών κομμάτων, στα θεσμικά τους όργανα και τις ένοπλες δυνάμεις τους; Τι πρέπει να κάνουν αυτές οι δυνάμεις για να εξασφαλίσουν αυτήν την ενότητα;
Τα πολιτικά κόμματα και των τεσσάρων τμημάτων του Κουρδιστάν (σ.τ.μ. Τουρκίας, Συρίας, Ιράκ, Ιράν), οι μαζικές κοινωνικές οργανώσεις, οι διανοούμενοι και οι καλλιτέχνες του Κουρδιστάν έχουν ιστορική αποστολή να εργαστούν για την επίτευξη της εθνικής ενότητας των Κούρδων. Είναι σημαντικό να εργαστούν και να βρεθούν μαζί όλοι οι Κούρδοι με βάση την εθνική ενότητα, να αγωνιστούν για να πετύχουν δημοκρατική λύση στις χώρες που κατοικούν, να ενισχύσουν τις πολιτικές και διπλωματικές τους προσπάθειες σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο, για την ανάδειξη του Κουρδικού, με γνώμονα την ενότητα. Τα κόμματα θα πρέπει να βρεθούν όλα γύρω από ένα τραπέζι, στο πλαίσιο μιας Εθνικής Πανκουρδικής Διάσκεψης, για να αναπτύξουν ένα κοινό πρόγραμμα για την επίλυση των προβλημάτων. Οι εξελίξεις τόσο στον κόσμο όσο και στη Μέση Ανατολή το επιβάλλουν. Τα κόμματα που δημιουργούν προβλήματα στο θέμα της ενότητας των Κούρδων, επιβάλλοντας τα δικά τους κομματικά συμφέροντα, θα βρεθούν σε δύσκολη κατάσταση και κληθούν να απολογηθούν τόσο στην Ιστορία όσο και στον λαό. Καλούμε όλες τις πλευρές να κάνουν ό,τι επιβάλλεται από την πλευρά τους, για να συμμετάσχουν σε μια κοινή διάσκεψη με στόχο την εθνική ενότητα των Κούρδων.
*Remzi Kartal: Ρεμζί Καρτάλ, Συμπρόεδρος του Εξόριστου Κουρδικού Κοινοβουλίου (Kongra Gel), πρώην βουλευτής του DEP. Ζει στις Βρυξέλλες ως πολιτικός εξόριστος και είναι καταζητούμενος από το τουρκικό κράτος.
**KNK: Εθνικό Κογκρέσο του Κουρδιστάν, η ανώτερη οργάνωση των Κούρδων που πρόσκεινται στο Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν.
***Kongra Gel: Εξόριστο Κουρδικό Κοινοβούλιο με έδρα τις Βρυξέλλες
Συνέντευξη στον Burhan Ekinci, ahvalnews.com/tr
Μετάφραση: Σάββας Καλεντερίδης
Υπάρχει κάποια διαδικασία που είναι σε εξέλιξη μεταξύ των κουρδικών κομμάτων και οργανισμών, σχετικά με το θέμα της εθνικής ενότητας των Κούρδων; Τι συμβαίνει στον τομέα αυτόν;
Το Εθνικό Κογκρέσο του Κουρδιστάν (KNK*) εργάζεται για την επίτευξη της εθνικής ενότητας για περισσότερα από 20 χρόνια. Με τις επιθέσεις στη Ροζάβα, οι προσπάθειες του KNK έγιναν πιο έντονες. Υπάρχουν διάλογοι μεταξύ των πολιτικών κομμάτων, καθώς και προσπάθειες που γίνονται μέσω του KNK.
Γιατί η ενότητα των Κούρδων έγινε τόσο σημαντική;
Το Κουρδιστάν διασπάστηκε σε τέσσερις περιοχές από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι προσπάθειες και αγώνες για την ελευθερίας και τη δημοκρατίας που έγιναν επί έναν αιώνα σε κάθε τμήμα του Κουρδιστάν, έχουν αποκαλύψει μια πραγματικότητα: είναι δύσκολο να επιλυθεί το κουρδικό, αν δεν ενωθούν οι Κούρδοι και αν δεν κινηθούμε όλοι μαζί για έναν κοινό σκοπό. Φυσικά, ενόψει αυτού του γεγονότος, τα κυρίαρχα κράτη στην περιοχή και οι διεθνείς σχέσεις τους δημιουργούν συνεχώς προβλήματα με πολιτικές που εμποδίζουν τους Κούρδους να ενωθούν και να δράσουν ενωμένοι για τα δικά τους συμφέροντα. Ως εκ τούτου, υπάρχουν πολλοί παράγοντες που εμποδίζουν τη σύγκλιση όλων των Κούρδων. Όμως πρέπει να τονίσουμε ότι η ενότητα των Κούρδων είναι σημαντική.
Ποιος είναι ο σημαντικότερος λόγος που δεν επέτρεψε την ενότητα των Κούρδων;
Ο πρώτος λόγος είναι ο ανταγωνισμός μεταξύ των Κούρδων. Ο ανταγωνισμός μεταξύ ορισμένων κομμάτων, κυρίως για την κυριαρχία μεταξύ των Κούρδων. Πέρα αυτού, υπάρχουν πολιτικές κυρίαρχων κρατών που εμποδίζουν τους Κούρδους να ενωθούν.
Πιστεύετε ότι τελικά τα κουρδικά κόμματα και ιδρύματα μπορούν να εγκαταλείψουν τον μεταξύ του ανταγωνισμό και να επιτύχουν αυτήν την ενότητα;
Οι εξελίξεις δείχνουν ότι τα τέσσερα τμήματα του Κουρδιστάν, οι Κούρδοι που έχουν εξαπλωθεί σε διάφορα σημεία του πλανήτη και οι φίλοι των Κούρδων, ασκούν πιέσεις για να επιτευχθεί η εθνική ενότητα στο υψηλότερο επίπεδο. Οι πιέσεις που ασκούνται από το έθνος και από την κοινωνία, φαίνεται να διαδραματίζουν σημαντικό θετικό ρόλο στην επίλυση των προβλημάτων μεταξύ των κουρδικών πολιτικών κομμάτων.
Εξετάζοντας την τρέχουσα κατάσταση, τι ακριβώς ζητούν οι Κούρδοι;
Δεν υπάρχει ενιαία και κοινή απάντηση σε αυτό το ζήτημα, αλλά υπάρχουν πολιτικά κόμματα που θέλουν οι Κούρδοι να είναι ένα ανεξάρτητο κράτος, από την άλλη όμως υπάρχουν κόμματα που προτείνουν δημοκρατικές λύσεις, ούτως ώστε οι Κούρδοι στο κράτος που ζουν, να έχουν ισότιμα δικαιώματα με τους υπόλοιπους πολίτες του κράτους. Αλλά, ανεξάρτητα από όλα αυτά, η τάση προς την ενοποίηση των Κούρδων στο τέλος γίνεται όλο και πιο ισχυρή.
Ποιες είναι οι απαιτήσεις σας και οι προτάσεις σας ως Kongre Gel;
Ως αποτέλεσμα των εμπειριών του αιώνα που πέρασε, οι πολιτικές του καπιταλιστικού κυρίαρχου παγκόσμιου συστήματος και των τεσσάρων κρατών στην περιοχή αποκάλυψαν ότι οι λύσεις που βασίζονται σε εθνικό κράτος δεν μπορούν να δημιουργήσουν μόνιμη λύση στο κουρδικό πρόβλημα. Τόσο το Κουρδικό Ζήτημα όσο και άλλα παρόμοια προβλήματα στην περιοχή δημιουργούν μια βάση για συγκρούσεις. Και αυτό εκμεταλλεύονται οι περιφερειακές και διεθνείς εξουσίες, προκαλώντας συνεχώς συγκρούσεις, για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντά τους. Αντ’ αυτού, εμείς προτείνουμε ένα πρότυπο λύσης που να έχει ως βάση την ισότητα στις χώρες όπου ζουν οι Κούρδοι, τη δημοκρατική πολιτική, τη συρρίκνωση της κεντρικής εξουσίας, την ενίσχυση της κοινωνικής οργάνωσης και της κοινωνικής πολιτικής διαχείρισης. Εμείς αυτή τη λύση την ονομάζουμε δημοκρατικό συνομοσπονδιακό σύστημα. Η λύση σε αυτήν τη βάση είναι υπέρ του κουρδικού λαού, πιστεύουμε σε αυτό και στηρίζουμε στη λύση του Κουρδικού σε αυτή τη βάση.
Εσείς προτείνετε στην Τουρκία τη λύση της δημοκρατικής συνομοσπονδίας; Είναι αυτή η λύση; Μπορεί με αυτόν τον τρόπο να επιτευχθεί η Κουρδική Ειρήνη;
Το Εθνικό Κογκρέσο του Κουρδιστάν (KNK*) εργάζεται για την επίτευξη της εθνικής ενότητας για περισσότερα από 20 χρόνια. Με τις επιθέσεις στη Ροζάβα, οι προσπάθειες του KNK έγιναν πιο έντονες. Υπάρχουν διάλογοι μεταξύ των πολιτικών κομμάτων, καθώς και προσπάθειες που γίνονται μέσω του KNK.
Γιατί η ενότητα των Κούρδων έγινε τόσο σημαντική;
Το Κουρδιστάν διασπάστηκε σε τέσσερις περιοχές από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι προσπάθειες και αγώνες για την ελευθερίας και τη δημοκρατίας που έγιναν επί έναν αιώνα σε κάθε τμήμα του Κουρδιστάν, έχουν αποκαλύψει μια πραγματικότητα: είναι δύσκολο να επιλυθεί το κουρδικό, αν δεν ενωθούν οι Κούρδοι και αν δεν κινηθούμε όλοι μαζί για έναν κοινό σκοπό. Φυσικά, ενόψει αυτού του γεγονότος, τα κυρίαρχα κράτη στην περιοχή και οι διεθνείς σχέσεις τους δημιουργούν συνεχώς προβλήματα με πολιτικές που εμποδίζουν τους Κούρδους να ενωθούν και να δράσουν ενωμένοι για τα δικά τους συμφέροντα. Ως εκ τούτου, υπάρχουν πολλοί παράγοντες που εμποδίζουν τη σύγκλιση όλων των Κούρδων. Όμως πρέπει να τονίσουμε ότι η ενότητα των Κούρδων είναι σημαντική.
Ποιος είναι ο σημαντικότερος λόγος που δεν επέτρεψε την ενότητα των Κούρδων;
Ο πρώτος λόγος είναι ο ανταγωνισμός μεταξύ των Κούρδων. Ο ανταγωνισμός μεταξύ ορισμένων κομμάτων, κυρίως για την κυριαρχία μεταξύ των Κούρδων. Πέρα αυτού, υπάρχουν πολιτικές κυρίαρχων κρατών που εμποδίζουν τους Κούρδους να ενωθούν.
Πιστεύετε ότι τελικά τα κουρδικά κόμματα και ιδρύματα μπορούν να εγκαταλείψουν τον μεταξύ του ανταγωνισμό και να επιτύχουν αυτήν την ενότητα;
Οι εξελίξεις δείχνουν ότι τα τέσσερα τμήματα του Κουρδιστάν, οι Κούρδοι που έχουν εξαπλωθεί σε διάφορα σημεία του πλανήτη και οι φίλοι των Κούρδων, ασκούν πιέσεις για να επιτευχθεί η εθνική ενότητα στο υψηλότερο επίπεδο. Οι πιέσεις που ασκούνται από το έθνος και από την κοινωνία, φαίνεται να διαδραματίζουν σημαντικό θετικό ρόλο στην επίλυση των προβλημάτων μεταξύ των κουρδικών πολιτικών κομμάτων.
Εξετάζοντας την τρέχουσα κατάσταση, τι ακριβώς ζητούν οι Κούρδοι;
Δεν υπάρχει ενιαία και κοινή απάντηση σε αυτό το ζήτημα, αλλά υπάρχουν πολιτικά κόμματα που θέλουν οι Κούρδοι να είναι ένα ανεξάρτητο κράτος, από την άλλη όμως υπάρχουν κόμματα που προτείνουν δημοκρατικές λύσεις, ούτως ώστε οι Κούρδοι στο κράτος που ζουν, να έχουν ισότιμα δικαιώματα με τους υπόλοιπους πολίτες του κράτους. Αλλά, ανεξάρτητα από όλα αυτά, η τάση προς την ενοποίηση των Κούρδων στο τέλος γίνεται όλο και πιο ισχυρή.
Ποιες είναι οι απαιτήσεις σας και οι προτάσεις σας ως Kongre Gel;
Ως αποτέλεσμα των εμπειριών του αιώνα που πέρασε, οι πολιτικές του καπιταλιστικού κυρίαρχου παγκόσμιου συστήματος και των τεσσάρων κρατών στην περιοχή αποκάλυψαν ότι οι λύσεις που βασίζονται σε εθνικό κράτος δεν μπορούν να δημιουργήσουν μόνιμη λύση στο κουρδικό πρόβλημα. Τόσο το Κουρδικό Ζήτημα όσο και άλλα παρόμοια προβλήματα στην περιοχή δημιουργούν μια βάση για συγκρούσεις. Και αυτό εκμεταλλεύονται οι περιφερειακές και διεθνείς εξουσίες, προκαλώντας συνεχώς συγκρούσεις, για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντά τους. Αντ’ αυτού, εμείς προτείνουμε ένα πρότυπο λύσης που να έχει ως βάση την ισότητα στις χώρες όπου ζουν οι Κούρδοι, τη δημοκρατική πολιτική, τη συρρίκνωση της κεντρικής εξουσίας, την ενίσχυση της κοινωνικής οργάνωσης και της κοινωνικής πολιτικής διαχείρισης. Εμείς αυτή τη λύση την ονομάζουμε δημοκρατικό συνομοσπονδιακό σύστημα. Η λύση σε αυτήν τη βάση είναι υπέρ του κουρδικού λαού, πιστεύουμε σε αυτό και στηρίζουμε στη λύση του Κουρδικού σε αυτή τη βάση.
Εσείς προτείνετε στην Τουρκία τη λύση της δημοκρατικής συνομοσπονδίας; Είναι αυτή η λύση; Μπορεί με αυτόν τον τρόπο να επιτευχθεί η Κουρδική Ειρήνη;
Ναι. Όπως συμβαίνει σε όλες τις χώρες, αν επικρατήσει το πνεύμα της δημοκρατικής συνομοσπονδίας στην Τουρκία και το πνεύμα του δημοκρατικού έθνους, εμείς πιστεύουμε ότι αυτό θα είναι υπέρ του κοινού συμφέροντος του τουρκικού, του κουρδικού και των άλλων λαών της Ανατολίας. Ένα σύστημα που ξεπερνά το σύστημα της εθνικής κυριαρχίας, θα ενδυναμώσει τους λαούς της Τουρκίας, θα αποτελέσει μοντέλο για τους λαούς της περιοχής και σε αυτή τη βάση μπορεί να προσφέρει μόνιμη δημοκρατική ενότητα.
Η πρότασή σας τι περιλαμβάνει συγκεκριμένα; Περιλαμβάνει ξεχωριστή σημαία, ξεχωριστό κοινοβούλιο, ξεχωριστή διοίκηση;
Προτείνουμε ένα σύστημα το οποίο θα επιτρέπει σ’ ολόκληρο τον κουρδικό λαό με τη δική του ταυτότητα να διαχειρίζεται τη διοίκησή του, στο πλαίσιο της ακεραιότητας της Τουρκίας. Πρέπει να μπορεί να λαμβάνει εκπαίδευση στη δική του γλώσσα και να μπορεί να έχει σύμβολα που εκφράζουν τον εαυτό του. Προτείνουμε ένα σύστημα που δεν θα διαμελίζει την Τουρκία και θα μπορεί να εξασφαλίζει σε όλους τους λαούς ισότιμη εταιρική σχέση σε όλους τους τομείς της δημοκρατικής πολιτικής και κοινωνικής ζωής.
Όταν εξετάζουμε το σημερινό τουρκικό κράτος, την εξουσία του AKP/Erdoğan, μπορούμε να δούμε ότι δεν είναι καθόλου έτοιμοι για κάτι τέτοιο. Υπάρχουν ακόμη εμπόδια στην κουρδική γλώσσα. Οι πιέσεις κατά των Κούρδων συνεχίζονται. Υπάρχουν καθαιρέσεις των εκλεγμένων δημάρχων και διορισμοί επιτρόπων στους Κουρδικούς δήμους. Πώς θα συμβεί αυτό που λέτε κάτω από αυτές τις συνθήκες;
Οι σημερινές πολιτικές είναι η συνέχιση των πολιτικών άρνησης και καταστροφής των Κούρδων που ακολούθησε επί έναν αιώνα το τουρκικό κράτος. Πρόκειται για τη συνέχιση του Σχεδίου Μεταρρυθμίσεων της Ανατολής (Şark Islahat Planı), που εφαρμόστηκε το 1925. Και δεν είναι σωστό να θεωρήσει κανείς ότι οι πολιτικές που διεξάγονται εναντίον των Κούρδων, προέρχονται μόνο από τον Ερντογάν. Ο Ερντογάν είναι ο τελευταίος πολιτικός εκπρόσωπος αυτών των πολιτικών. Φυσικά, αυτές οι πολιτικές ισχύουν και εφαρμόζονται, και όσο έχουμε μια τέτοια φασίζουσα πολιτική διακυβέρνηση, δεν είναι δυνατόν να έχουμε λύση στο Κουρδικό. Όμως η πεποίθησή μας είναι ότι η Τουρκία δεν μπορεί να συνεχίσει την πολιτική αυτή για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αυτές οι πολιτικές θα οδηγήσουν σε περαιτέρω επιδείνωση των περιφερειακών προβλημάτων. Εμείς πιστεύουμε ότι η επιδείνωση των οικονομικών, πολιτικών και κοινωνικών ζητημάτων, θα οδηγήσει στην απαλλαγή της Τουρκίας από αυτές τις φασίζουσες πολιτικές και έτσι θα αρχίζει μια νέα δημοκρατική διαδικασία.
Δηλαδή θεωρείται ότι για να υλοποιηθεί αυτό που λέτε και να εξασφαλιστεί η Κουρδική Ειρήνη, πρέπει να χάσει την εξουσία το ΑΚΡ;
Ναι. Θεωρούμε ότι για να επιτευχθεί λύση στο Κουρδικό Πρόβλημα, πρέπει να ξεπεραστούν οι κλασικές πολιτικές του κράτους που προέρχονται από την πολιτική παράδοση του Κινήματος Ένωσις και Πρόοδος, πολιτικές που στηρίζονται στην άρνηση της Κουρδικής πραγματικότητας, στην εχθρότητα απέναντι στους Κούρδους, πολιτικές που ακολουθούν και αναπαράγουν κόμματα όπως το ΑΚΡ, το ΜΗΡ, το ΒΒΡ, ο Ντογού Περιντζέκ, πολιτικές που βασίζονται στο αντι-κουρδικό μίσος.
Για κάποιο διάστημα η κυβέρνηση AKP/Erdoğan διεξήγαγε συνομιλίες με τον ηγέτη του PKK, Αμπντουλλάχ Οτζαλάν στην φυλακή του Ιμραλί, για την επίλυση του Κουρδικού Ζητήματος. Υπήρξε μια διαδικασία επίλυσης και υπήρχε μια ατμόσφαιρα ειρήνης στην περιοχή. Αλλά αυτό αντιστράφηκε. Τι ακριβώς συνέβη, γιατί η πολιτική λύση εγκαταλείφθηκε και τέθηκε σε ισχύ το δόγμα της ασφάλειας;
Κατά τη διάρκεια της περιόδου κατά την οποία το ΑΚΡ διεξήγαγε συνομιλίες με την Οτζαλάν, για να βρεθεί μια πολιτική λύση, ξέσπασε η αντιπαλότητα μεταξύ Ερντογάν –Γκιουλέν. Τότε ο Ερντογάν, για να αντιμετωπίσει το δίκτυο Γκιουλέν, παραδόθηκε στην καρδιά του κλασσικού τουρκικού κράτους, δηλαδή στους μηχανισμούς της Εργκενεκόν, των Ευρασιατιστών αξιωματικών και τις συμμορίες του Σουσουρλούκ. Στη βάση αυτή, παραδόθηκε στις γνωστές κλασικές πολιτικές του κράτους στο Κουρδικό Ζήτημα. Από εκείνη την ημέρα, ο Ερντογάν υιοθέτησε την πολιτική εχθρότητας εναντίον των Κούρδων και την εφάρμοσε στην Τουρκία, τη Συρία και το Ιράκ. Παραδόθηκε στην πολιτική του κράτους.
Δηλαδή ο Ερντογάν οδήγησε το Κουρδικό και πάλι στο αδιέξοδο, επειδή στην κρατική πολιτική για την οποία μιλάτε;
Ο Ερντογάν είναι πολύ ρεαλιστής, είναι αυτός που μπορεί να κάνει οτιδήποτε για τα δικά του συμφέροντα. Θέλησε να εξασφαλίσει αποτέλεσμα ακολουθώντας πολεμική πολιτική στο Κουρδικό. Ωστόσο, όταν είδε το 2011, το 2012, ότι δεν μπορεί να πάρει το αποτέλεσμα που υπολόγιζε, ανέπτυξε μια διαδικασία διαλόγου με το Ιμραλί. Αυτή η διαδικασία θα μπορούσε να εξελιχθεί. Αν είχε αναπτυχθεί με ειλικρίνεια, πραγματικά η Τουρκία θα μπορούσε να πετύχει λύση του Κουρδικού, θα μπορούσε να πάρει το δρόμο του εκδημοκρατισμού. Ωστόσο, ως αποτέλεσμα της εσωτερικής σύγκρουσης και του αγώνα για την εξουσία, ο Ερντογάν παραδόθηκε στο κράτος.
Πάντως σ’ εκείνη τη διαδικασία, ο Ερντογάν δεν ακολούθησε μια πολιτική στάση, η οποία πίστευε σε μια μόνιμη λύση την οποία υποστήριζε με κάθε τρόπο. Τότε, επειδή το 2012 και το 2013 ήταν αδύναμος πολιτικά, ανέπτυξε το διάλογο για την πολιτική λύση του Κουρδικού, επειδή τον συνέφερε πολιτικά. Στη συνέχεια, όταν ήλθε αντιμέτωπος και συγκρούστηκε με το δίκτυο Γκιουλέν, στράφηκε στις γνωστές κρατικές πολιτικές και στη συμμαχία του με τις δυνάμεις που αποτελούν συνέχεια του Κομιτάτου Ένωσις και Πρόοδος.
Δηλαδή ο Ερντογάν παραιτήθηκε από τη διαδικασία επίλυσης επειδή παραδόθηκε στους μηχανισούς της Εργκένεκον/Ευρασιανιστές;
Μπορούν να γίνουν πολλές αξιολογήσεις. Το δίκτυο Γκιουλέν ήταν αντίθετο με αυτή τη διαδικασία. Η δομή της κοινότητας Γκιουλέν εντός του κράτους ήταν αντίθετη στη διαδικασία διαλόγου με το ΡΚΚ για την επίλυση του Κουρδικού, τόσο στις ένοπλες δυνάμεις όσο και στις υπηρεσίες πληροφοριών. Ως αποτέλεσμα αυτής της σύγκρουσης, ο Ερντογάν είχε τρομάξει. Δεν του έμεινε κάτι να στηριχτεί πάνω του. Αυτή η αδυναμία τον έσπρωξε στις γνωστές κλασικές δυνάμεις του κράτους. Οι κλασικές δυνάμεις του κράτους είδαν αυτό ως μια μεγάλη ευκαιρία για τον εαυτό τους. Το είδαν αυτό ως ευκαιρία να αναλάβουν εντελώς τον έλεγχο της πολιτικής εξουσίας και να χρησιμοποιήσουν τις δυνατότητες του κράτους προς όφελός τους.Και μέχρι στιγμής αυτό γίνεται. Όμως η Τουρκία, αντί να μεγαλώνει, συρρικνώνεται πολιτικά, οικονομικά, κοινωνικά.
Το κουρδικό κίνημα έχει οποιεσδήποτε προσδοκίες από την διοίκηση του ΑΚΡ / Ερντογάν για τη λύση του Κουρδικού Ζητήματος;
Η πρότασή σας τι περιλαμβάνει συγκεκριμένα; Περιλαμβάνει ξεχωριστή σημαία, ξεχωριστό κοινοβούλιο, ξεχωριστή διοίκηση;
Προτείνουμε ένα σύστημα το οποίο θα επιτρέπει σ’ ολόκληρο τον κουρδικό λαό με τη δική του ταυτότητα να διαχειρίζεται τη διοίκησή του, στο πλαίσιο της ακεραιότητας της Τουρκίας. Πρέπει να μπορεί να λαμβάνει εκπαίδευση στη δική του γλώσσα και να μπορεί να έχει σύμβολα που εκφράζουν τον εαυτό του. Προτείνουμε ένα σύστημα που δεν θα διαμελίζει την Τουρκία και θα μπορεί να εξασφαλίζει σε όλους τους λαούς ισότιμη εταιρική σχέση σε όλους τους τομείς της δημοκρατικής πολιτικής και κοινωνικής ζωής.
Όταν εξετάζουμε το σημερινό τουρκικό κράτος, την εξουσία του AKP/Erdoğan, μπορούμε να δούμε ότι δεν είναι καθόλου έτοιμοι για κάτι τέτοιο. Υπάρχουν ακόμη εμπόδια στην κουρδική γλώσσα. Οι πιέσεις κατά των Κούρδων συνεχίζονται. Υπάρχουν καθαιρέσεις των εκλεγμένων δημάρχων και διορισμοί επιτρόπων στους Κουρδικούς δήμους. Πώς θα συμβεί αυτό που λέτε κάτω από αυτές τις συνθήκες;
Οι σημερινές πολιτικές είναι η συνέχιση των πολιτικών άρνησης και καταστροφής των Κούρδων που ακολούθησε επί έναν αιώνα το τουρκικό κράτος. Πρόκειται για τη συνέχιση του Σχεδίου Μεταρρυθμίσεων της Ανατολής (Şark Islahat Planı), που εφαρμόστηκε το 1925. Και δεν είναι σωστό να θεωρήσει κανείς ότι οι πολιτικές που διεξάγονται εναντίον των Κούρδων, προέρχονται μόνο από τον Ερντογάν. Ο Ερντογάν είναι ο τελευταίος πολιτικός εκπρόσωπος αυτών των πολιτικών. Φυσικά, αυτές οι πολιτικές ισχύουν και εφαρμόζονται, και όσο έχουμε μια τέτοια φασίζουσα πολιτική διακυβέρνηση, δεν είναι δυνατόν να έχουμε λύση στο Κουρδικό. Όμως η πεποίθησή μας είναι ότι η Τουρκία δεν μπορεί να συνεχίσει την πολιτική αυτή για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αυτές οι πολιτικές θα οδηγήσουν σε περαιτέρω επιδείνωση των περιφερειακών προβλημάτων. Εμείς πιστεύουμε ότι η επιδείνωση των οικονομικών, πολιτικών και κοινωνικών ζητημάτων, θα οδηγήσει στην απαλλαγή της Τουρκίας από αυτές τις φασίζουσες πολιτικές και έτσι θα αρχίζει μια νέα δημοκρατική διαδικασία.
Δηλαδή θεωρείται ότι για να υλοποιηθεί αυτό που λέτε και να εξασφαλιστεί η Κουρδική Ειρήνη, πρέπει να χάσει την εξουσία το ΑΚΡ;
Ναι. Θεωρούμε ότι για να επιτευχθεί λύση στο Κουρδικό Πρόβλημα, πρέπει να ξεπεραστούν οι κλασικές πολιτικές του κράτους που προέρχονται από την πολιτική παράδοση του Κινήματος Ένωσις και Πρόοδος, πολιτικές που στηρίζονται στην άρνηση της Κουρδικής πραγματικότητας, στην εχθρότητα απέναντι στους Κούρδους, πολιτικές που ακολουθούν και αναπαράγουν κόμματα όπως το ΑΚΡ, το ΜΗΡ, το ΒΒΡ, ο Ντογού Περιντζέκ, πολιτικές που βασίζονται στο αντι-κουρδικό μίσος.
Για κάποιο διάστημα η κυβέρνηση AKP/Erdoğan διεξήγαγε συνομιλίες με τον ηγέτη του PKK, Αμπντουλλάχ Οτζαλάν στην φυλακή του Ιμραλί, για την επίλυση του Κουρδικού Ζητήματος. Υπήρξε μια διαδικασία επίλυσης και υπήρχε μια ατμόσφαιρα ειρήνης στην περιοχή. Αλλά αυτό αντιστράφηκε. Τι ακριβώς συνέβη, γιατί η πολιτική λύση εγκαταλείφθηκε και τέθηκε σε ισχύ το δόγμα της ασφάλειας;
Κατά τη διάρκεια της περιόδου κατά την οποία το ΑΚΡ διεξήγαγε συνομιλίες με την Οτζαλάν, για να βρεθεί μια πολιτική λύση, ξέσπασε η αντιπαλότητα μεταξύ Ερντογάν –Γκιουλέν. Τότε ο Ερντογάν, για να αντιμετωπίσει το δίκτυο Γκιουλέν, παραδόθηκε στην καρδιά του κλασσικού τουρκικού κράτους, δηλαδή στους μηχανισμούς της Εργκενεκόν, των Ευρασιατιστών αξιωματικών και τις συμμορίες του Σουσουρλούκ. Στη βάση αυτή, παραδόθηκε στις γνωστές κλασικές πολιτικές του κράτους στο Κουρδικό Ζήτημα. Από εκείνη την ημέρα, ο Ερντογάν υιοθέτησε την πολιτική εχθρότητας εναντίον των Κούρδων και την εφάρμοσε στην Τουρκία, τη Συρία και το Ιράκ. Παραδόθηκε στην πολιτική του κράτους.
Δηλαδή ο Ερντογάν οδήγησε το Κουρδικό και πάλι στο αδιέξοδο, επειδή στην κρατική πολιτική για την οποία μιλάτε;
Ο Ερντογάν είναι πολύ ρεαλιστής, είναι αυτός που μπορεί να κάνει οτιδήποτε για τα δικά του συμφέροντα. Θέλησε να εξασφαλίσει αποτέλεσμα ακολουθώντας πολεμική πολιτική στο Κουρδικό. Ωστόσο, όταν είδε το 2011, το 2012, ότι δεν μπορεί να πάρει το αποτέλεσμα που υπολόγιζε, ανέπτυξε μια διαδικασία διαλόγου με το Ιμραλί. Αυτή η διαδικασία θα μπορούσε να εξελιχθεί. Αν είχε αναπτυχθεί με ειλικρίνεια, πραγματικά η Τουρκία θα μπορούσε να πετύχει λύση του Κουρδικού, θα μπορούσε να πάρει το δρόμο του εκδημοκρατισμού. Ωστόσο, ως αποτέλεσμα της εσωτερικής σύγκρουσης και του αγώνα για την εξουσία, ο Ερντογάν παραδόθηκε στο κράτος.
Πάντως σ’ εκείνη τη διαδικασία, ο Ερντογάν δεν ακολούθησε μια πολιτική στάση, η οποία πίστευε σε μια μόνιμη λύση την οποία υποστήριζε με κάθε τρόπο. Τότε, επειδή το 2012 και το 2013 ήταν αδύναμος πολιτικά, ανέπτυξε το διάλογο για την πολιτική λύση του Κουρδικού, επειδή τον συνέφερε πολιτικά. Στη συνέχεια, όταν ήλθε αντιμέτωπος και συγκρούστηκε με το δίκτυο Γκιουλέν, στράφηκε στις γνωστές κρατικές πολιτικές και στη συμμαχία του με τις δυνάμεις που αποτελούν συνέχεια του Κομιτάτου Ένωσις και Πρόοδος.
Δηλαδή ο Ερντογάν παραιτήθηκε από τη διαδικασία επίλυσης επειδή παραδόθηκε στους μηχανισούς της Εργκένεκον/Ευρασιανιστές;
Μπορούν να γίνουν πολλές αξιολογήσεις. Το δίκτυο Γκιουλέν ήταν αντίθετο με αυτή τη διαδικασία. Η δομή της κοινότητας Γκιουλέν εντός του κράτους ήταν αντίθετη στη διαδικασία διαλόγου με το ΡΚΚ για την επίλυση του Κουρδικού, τόσο στις ένοπλες δυνάμεις όσο και στις υπηρεσίες πληροφοριών. Ως αποτέλεσμα αυτής της σύγκρουσης, ο Ερντογάν είχε τρομάξει. Δεν του έμεινε κάτι να στηριχτεί πάνω του. Αυτή η αδυναμία τον έσπρωξε στις γνωστές κλασικές δυνάμεις του κράτους. Οι κλασικές δυνάμεις του κράτους είδαν αυτό ως μια μεγάλη ευκαιρία για τον εαυτό τους. Το είδαν αυτό ως ευκαιρία να αναλάβουν εντελώς τον έλεγχο της πολιτικής εξουσίας και να χρησιμοποιήσουν τις δυνατότητες του κράτους προς όφελός τους.Και μέχρι στιγμής αυτό γίνεται. Όμως η Τουρκία, αντί να μεγαλώνει, συρρικνώνεται πολιτικά, οικονομικά, κοινωνικά.
Το κουρδικό κίνημα έχει οποιεσδήποτε προσδοκίες από την διοίκηση του ΑΚΡ / Ερντογάν για τη λύση του Κουρδικού Ζητήματος;
Όχι. Δεν περιμένουμε τίποτε από το ΑΚΡ και τους συμμάχους τους που είναι εχθροί των Κούρδων. Ο μοναδικός στόχος και προσδοκία των Κούρδων και όλων των κύκλων που πιστεύουν στη δημοκρατία, είναι να καταρρεύσει αυτή η κυβέρνηση, αυτός ο φασισμός.
Σε αυτό το πλαίσιο, πώς βλέπετε το CHP, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης; Είναι το CHP έτοιμο για αυτό που προτείνετε;
Τα κόμματα στην Τουρκία δεν είναι ένα πρόβλημα, το σύστημα είναι το πρόβλημα. Το κράτος που ιδρύθηκε στην Τουρκία εδώ και 100 χρόνια, στηρίχτηκε στην άρνηση του Κουρδικού, είναι ένα σύστημα που βασίζεται σε ενιαία εθνική ταυτότητα, τη στιγμή που στην Τουρκία υπάρχουν πολλοί λαοί, πολλά έθνη. Αυτά τα 100 χρόνια η κάθε κυβέρνηση, μαζί με την αντιπολίτευση, όλα τα κόμματα, υπερασπίζονται αυτό το μονιστικό σύστημα. Θεωρούμε ότι η κατάρρευση της πολιτικής του κράτους που προσπαθεί με τη βία να εξαλείψει το Κουρδικό θα οδηγήσει στην αλλαγή της πολιτικής, στην ανανέωση και τον εκδημοκρατισμό τα κόμματα εξουσίας στην Τουρκία, κυβέρνηση και αντιπολίτευση. Αυτή είναι μια διαδικασία στην οποία τόσο η εξουσία όσο και η αντιπολίτευση θα προσεγγίσουν το Κουρδικό και τις κοινωνικές ελευθερίες με πνεύμα ισότητας και δημοκρατίας.
Υπάρχουν επίσης και νέοι πολιτικοί σχηματισμοί που προέρχονται μέσα από το AKP. Ο πρώην Πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου ίδρυσε το Κόμμα του Μέλλοντος. Πώς βλέπετε αυτά τα κόμματα;
Δεν έχουμε ακόμη πλήρη ενημέρωση για το πρόγραμμα και για το ποια Τουρκία θέλει το κόμμα Νταβούτογλου. Αλλά μπορούμε να πούμε αυτό. Ο Νταβούτογλου έδωσε εξετάσεις κατά τη διάρκεια της θητείας του ως πρωθυπουργός και δεν έδωσε καλά δείγματα.
Δεν ακολούθησε μια πολιτική, μια στάση που να εμπνέει εμπιστοσύνη για τη βούλησή του να λύσει όλα εκείνα τα προβλήματα που θα οδηγούσαν σε μια δημοκρατική Τουρκία.Και είναι ακόμα νωρίς να εξάγουμε συμπεράσματα για το μάθημα που πήρε ως πρωθυπουργός και για την πολιτική που θα ακολουθήσει τώρα ως αρχηγός του νέου κόμματος. Αλλά θα ήθελα να πω αυτό για τα κόμματα του Νταβούτογλου, του Μπαμπατζάν και για άλλα κόμματα. Επιτέλους η Τουρκία είναι υποχρεωμένη να αλλάξει. Μιλάμε για τη δημιουργία νέων κομμάτων, τα οποία όμως θα εκπονήσουν νέα προγράμματα, για την επίλυση των υπαρχόντων προβλημάτων της Τουρκίας. Η ίδρυση νέων κομμάτων είναι αποτέλεσμα αυτής της συγκρουσιακής κατάστασης που ζούμε αυτά τα χρόνια, που οδηγούν σε αποσύνθεση το ΑΚΡ… Τα ίδια συμβαίνουν και στα κόμματα της αντιπολίτευσης, κυρίως στο CHP, αν και αυτά δεν παρουσιάζουν σημάδια αποσύνθεσης. Μπροστά σε μια τέτοια διαδικασία βρίσκεται η Τουρκία. Η Τουρκία δεν μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει μέσα από πολέμους, από πολιτικές που στηρίζονται στη χρησιμοποίηση του στρατού, με πολιτικές καταπίεσης των Κούρδων. Θα αποκτήσει προοπτική αν δημιουργηθούν νέα κόμματα με νέα προγράμματα.
Υπήρξαν επίσης συζητήσεις για την απόσυρση του HDP από το κοινοβούλιο. Το HDP αποφάσισε να παραμείνει στο κοινοβούλιο. Το HDP θα έπρεπε να αποχωρήσει ή πήρε τη σωστη απόφαση;
Η απόφαση του HDP είναι σωστή. Όλες οι θέσεις που αποκτήθηκαν στην Τουρκία με δημοκρατικούς αγώνες, θα πρέπει να διαφυλαχθούν και να χρησιμοποιηθούν μέχρι τέλους. Όσο κι αν εφαρμόζεται εναντίον μας ένας καθαρός φασισμός, όσο κι μας έχουν αφαιρέσει κάθε δυνατότητα άσκησης δημοκρατικής πολιτικής, όσο κι αν το κοινοβούλιο έχει στην ουσία εξουδετερωθεί και ο τύπος είναι πλέον ελεγχόμενος από ένα κέντρο εξουσίας, είναι σημαντικό να συνεχίσουμε να δίνουμε τους αγώνες μας εναντίον του φασισμού από όλες τις θέσεις που κατέχουμε μέχρι το τέλος. Σε αυτή τη βάση, είναι σημαντικό το HDP να παραμείνει στο κοινοβούλιο. Η αποχώρησή τους από το κοινοβούλιο θα άφηνε ελεύθερο το πεδίο στο ΑΚΡ να εφαρμόζει τις φασιστικές πολιτικές του εναντίον των Κούρδων. Γι’ αυτό η απόφαση να παραμείνουν στο κοινοβούλιο είναι σωστή από κάθε άποψη.
Αν επιστρέψουμε στις προσπάθειες που γίνονται για την επίτευξη της εθνικής ενότητας, εσείς ως Kongra Gel τι είδους συμβουλές θα δίνατε στους ηγέτες των κουρδικών κομμάτων, στα θεσμικά τους όργανα και τις ένοπλες δυνάμεις τους; Τι πρέπει να κάνουν αυτές οι δυνάμεις για να εξασφαλίσουν αυτήν την ενότητα;
Τα πολιτικά κόμματα και των τεσσάρων τμημάτων του Κουρδιστάν (σ.τ.μ. Τουρκίας, Συρίας, Ιράκ, Ιράν), οι μαζικές κοινωνικές οργανώσεις, οι διανοούμενοι και οι καλλιτέχνες του Κουρδιστάν έχουν ιστορική αποστολή να εργαστούν για την επίτευξη της εθνικής ενότητας των Κούρδων. Είναι σημαντικό να εργαστούν και να βρεθούν μαζί όλοι οι Κούρδοι με βάση την εθνική ενότητα, να αγωνιστούν για να πετύχουν δημοκρατική λύση στις χώρες που κατοικούν, να ενισχύσουν τις πολιτικές και διπλωματικές τους προσπάθειες σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο, για την ανάδειξη του Κουρδικού, με γνώμονα την ενότητα. Τα κόμματα θα πρέπει να βρεθούν όλα γύρω από ένα τραπέζι, στο πλαίσιο μιας Εθνικής Πανκουρδικής Διάσκεψης, για να αναπτύξουν ένα κοινό πρόγραμμα για την επίλυση των προβλημάτων. Οι εξελίξεις τόσο στον κόσμο όσο και στη Μέση Ανατολή το επιβάλλουν. Τα κόμματα που δημιουργούν προβλήματα στο θέμα της ενότητας των Κούρδων, επιβάλλοντας τα δικά τους κομματικά συμφέροντα, θα βρεθούν σε δύσκολη κατάσταση και κληθούν να απολογηθούν τόσο στην Ιστορία όσο και στον λαό. Καλούμε όλες τις πλευρές να κάνουν ό,τι επιβάλλεται από την πλευρά τους, για να συμμετάσχουν σε μια κοινή διάσκεψη με στόχο την εθνική ενότητα των Κούρδων.
*Remzi Kartal: Ρεμζί Καρτάλ, Συμπρόεδρος του Εξόριστου Κουρδικού Κοινοβουλίου (Kongra Gel), πρώην βουλευτής του DEP. Ζει στις Βρυξέλλες ως πολιτικός εξόριστος και είναι καταζητούμενος από το τουρκικό κράτος.
**KNK: Εθνικό Κογκρέσο του Κουρδιστάν, η ανώτερη οργάνωση των Κούρδων που πρόσκεινται στο Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν.
***Kongra Gel: Εξόριστο Κουρδικό Κοινοβούλιο με έδρα τις Βρυξέλλες
Σε αυτό το πλαίσιο, πώς βλέπετε το CHP, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης; Είναι το CHP έτοιμο για αυτό που προτείνετε;
Τα κόμματα στην Τουρκία δεν είναι ένα πρόβλημα, το σύστημα είναι το πρόβλημα. Το κράτος που ιδρύθηκε στην Τουρκία εδώ και 100 χρόνια, στηρίχτηκε στην άρνηση του Κουρδικού, είναι ένα σύστημα που βασίζεται σε ενιαία εθνική ταυτότητα, τη στιγμή που στην Τουρκία υπάρχουν πολλοί λαοί, πολλά έθνη. Αυτά τα 100 χρόνια η κάθε κυβέρνηση, μαζί με την αντιπολίτευση, όλα τα κόμματα, υπερασπίζονται αυτό το μονιστικό σύστημα. Θεωρούμε ότι η κατάρρευση της πολιτικής του κράτους που προσπαθεί με τη βία να εξαλείψει το Κουρδικό θα οδηγήσει στην αλλαγή της πολιτικής, στην ανανέωση και τον εκδημοκρατισμό τα κόμματα εξουσίας στην Τουρκία, κυβέρνηση και αντιπολίτευση. Αυτή είναι μια διαδικασία στην οποία τόσο η εξουσία όσο και η αντιπολίτευση θα προσεγγίσουν το Κουρδικό και τις κοινωνικές ελευθερίες με πνεύμα ισότητας και δημοκρατίας.
Υπάρχουν επίσης και νέοι πολιτικοί σχηματισμοί που προέρχονται μέσα από το AKP. Ο πρώην Πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου ίδρυσε το Κόμμα του Μέλλοντος. Πώς βλέπετε αυτά τα κόμματα;
Δεν έχουμε ακόμη πλήρη ενημέρωση για το πρόγραμμα και για το ποια Τουρκία θέλει το κόμμα Νταβούτογλου. Αλλά μπορούμε να πούμε αυτό. Ο Νταβούτογλου έδωσε εξετάσεις κατά τη διάρκεια της θητείας του ως πρωθυπουργός και δεν έδωσε καλά δείγματα.
Δεν ακολούθησε μια πολιτική, μια στάση που να εμπνέει εμπιστοσύνη για τη βούλησή του να λύσει όλα εκείνα τα προβλήματα που θα οδηγούσαν σε μια δημοκρατική Τουρκία.Και είναι ακόμα νωρίς να εξάγουμε συμπεράσματα για το μάθημα που πήρε ως πρωθυπουργός και για την πολιτική που θα ακολουθήσει τώρα ως αρχηγός του νέου κόμματος. Αλλά θα ήθελα να πω αυτό για τα κόμματα του Νταβούτογλου, του Μπαμπατζάν και για άλλα κόμματα. Επιτέλους η Τουρκία είναι υποχρεωμένη να αλλάξει. Μιλάμε για τη δημιουργία νέων κομμάτων, τα οποία όμως θα εκπονήσουν νέα προγράμματα, για την επίλυση των υπαρχόντων προβλημάτων της Τουρκίας. Η ίδρυση νέων κομμάτων είναι αποτέλεσμα αυτής της συγκρουσιακής κατάστασης που ζούμε αυτά τα χρόνια, που οδηγούν σε αποσύνθεση το ΑΚΡ… Τα ίδια συμβαίνουν και στα κόμματα της αντιπολίτευσης, κυρίως στο CHP, αν και αυτά δεν παρουσιάζουν σημάδια αποσύνθεσης. Μπροστά σε μια τέτοια διαδικασία βρίσκεται η Τουρκία. Η Τουρκία δεν μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει μέσα από πολέμους, από πολιτικές που στηρίζονται στη χρησιμοποίηση του στρατού, με πολιτικές καταπίεσης των Κούρδων. Θα αποκτήσει προοπτική αν δημιουργηθούν νέα κόμματα με νέα προγράμματα.
Υπήρξαν επίσης συζητήσεις για την απόσυρση του HDP από το κοινοβούλιο. Το HDP αποφάσισε να παραμείνει στο κοινοβούλιο. Το HDP θα έπρεπε να αποχωρήσει ή πήρε τη σωστη απόφαση;
Η απόφαση του HDP είναι σωστή. Όλες οι θέσεις που αποκτήθηκαν στην Τουρκία με δημοκρατικούς αγώνες, θα πρέπει να διαφυλαχθούν και να χρησιμοποιηθούν μέχρι τέλους. Όσο κι αν εφαρμόζεται εναντίον μας ένας καθαρός φασισμός, όσο κι μας έχουν αφαιρέσει κάθε δυνατότητα άσκησης δημοκρατικής πολιτικής, όσο κι αν το κοινοβούλιο έχει στην ουσία εξουδετερωθεί και ο τύπος είναι πλέον ελεγχόμενος από ένα κέντρο εξουσίας, είναι σημαντικό να συνεχίσουμε να δίνουμε τους αγώνες μας εναντίον του φασισμού από όλες τις θέσεις που κατέχουμε μέχρι το τέλος. Σε αυτή τη βάση, είναι σημαντικό το HDP να παραμείνει στο κοινοβούλιο. Η αποχώρησή τους από το κοινοβούλιο θα άφηνε ελεύθερο το πεδίο στο ΑΚΡ να εφαρμόζει τις φασιστικές πολιτικές του εναντίον των Κούρδων. Γι’ αυτό η απόφαση να παραμείνουν στο κοινοβούλιο είναι σωστή από κάθε άποψη.
Αν επιστρέψουμε στις προσπάθειες που γίνονται για την επίτευξη της εθνικής ενότητας, εσείς ως Kongra Gel τι είδους συμβουλές θα δίνατε στους ηγέτες των κουρδικών κομμάτων, στα θεσμικά τους όργανα και τις ένοπλες δυνάμεις τους; Τι πρέπει να κάνουν αυτές οι δυνάμεις για να εξασφαλίσουν αυτήν την ενότητα;
Τα πολιτικά κόμματα και των τεσσάρων τμημάτων του Κουρδιστάν (σ.τ.μ. Τουρκίας, Συρίας, Ιράκ, Ιράν), οι μαζικές κοινωνικές οργανώσεις, οι διανοούμενοι και οι καλλιτέχνες του Κουρδιστάν έχουν ιστορική αποστολή να εργαστούν για την επίτευξη της εθνικής ενότητας των Κούρδων. Είναι σημαντικό να εργαστούν και να βρεθούν μαζί όλοι οι Κούρδοι με βάση την εθνική ενότητα, να αγωνιστούν για να πετύχουν δημοκρατική λύση στις χώρες που κατοικούν, να ενισχύσουν τις πολιτικές και διπλωματικές τους προσπάθειες σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο, για την ανάδειξη του Κουρδικού, με γνώμονα την ενότητα. Τα κόμματα θα πρέπει να βρεθούν όλα γύρω από ένα τραπέζι, στο πλαίσιο μιας Εθνικής Πανκουρδικής Διάσκεψης, για να αναπτύξουν ένα κοινό πρόγραμμα για την επίλυση των προβλημάτων. Οι εξελίξεις τόσο στον κόσμο όσο και στη Μέση Ανατολή το επιβάλλουν. Τα κόμματα που δημιουργούν προβλήματα στο θέμα της ενότητας των Κούρδων, επιβάλλοντας τα δικά τους κομματικά συμφέροντα, θα βρεθούν σε δύσκολη κατάσταση και κληθούν να απολογηθούν τόσο στην Ιστορία όσο και στον λαό. Καλούμε όλες τις πλευρές να κάνουν ό,τι επιβάλλεται από την πλευρά τους, για να συμμετάσχουν σε μια κοινή διάσκεψη με στόχο την εθνική ενότητα των Κούρδων.
*Remzi Kartal: Ρεμζί Καρτάλ, Συμπρόεδρος του Εξόριστου Κουρδικού Κοινοβουλίου (Kongra Gel), πρώην βουλευτής του DEP. Ζει στις Βρυξέλλες ως πολιτικός εξόριστος και είναι καταζητούμενος από το τουρκικό κράτος.
**KNK: Εθνικό Κογκρέσο του Κουρδιστάν, η ανώτερη οργάνωση των Κούρδων που πρόσκεινται στο Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν.
***Kongra Gel: Εξόριστο Κουρδικό Κοινοβούλιο με έδρα τις Βρυξέλλες
Κατηγορίες:
Σχόλια