Ποιος νοιάζεται για την 4η βιομηχανική επανάσταση;

Άρθρο του κ. Χρήστου Α. Ιωάννου, Οικονομολόγου, Διευθυντή Τομέα Απασχόλησης και Αγοράς Εργασίας ΣΕΒ στη Ναυτεμπορική


Υπάρχει λόγος η ελληνική κοινωνία να ασχοληθεί με την συμμετοχή της, την συμμετοχή της Ελλάδας, στην 4η βιομηχανική επανάσταση;

Υπάρχει ένας θεμελιώδης, που μένει να γίνει κατανοητός.

Η οικονομική ανόρθωση και η ευημερία της δεν είναι διασφαλισμένη χωρίς τον παραγωγικό μετασχηματισμό της. Χωρίς πολλαπλασιασμό και αναβάθμιση των προϊόντων και των υπηρεσιών που παράγει (και εξάγει). Χωρίς ταυτόχρονη, ταχεία, αύξηση απασχολούμενων, παραγωγής και παραγωγικότητάς τους αξιοποιώντας σύγχρονες τεχνολογίες αιχμής.

Τεχνολογίες αιχμής είναι η 4η βιομηχανική επανάσταση. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός της βιομηχανικής παραγωγής, και ολόκληρης της οικονομικής παραγωγικής δραστηριότητας. Από αυτό εξαρτάται σε ποιο μέρος του κόσμου, ο οποίος αλλάζει πολύ γρήγορα, θα ανήκει στον 21ο αιώνα η ελληνική κοινωνία.

Η 4η βιομηχανική επανάσταση δεν άρχισε τώρα – είναι, ήδη, διεθνώς στην 2η δεκαετία της. Το που βρίσκεται κάθε κοινωνία – οικονομία είναι μετρήσιμο. Τα ευρήματα του Παρατηρητήριου Ψηφιακού Μετασχηματισμού που συνέστησε ο ΣΕΒ φέρουν την Ελλάδα, συγκριτικά, στις τελευταίες θέσεις των κρατών μελών της ΕΕ των 28, σε πληθώρα εκ των 100 δεικτών που χαρτογραφούν λεπτομερώς την συγκριτική θέση της οικονομίας.

Κι αυτό στην ΕΕ των 28 που κινητοποιείται από χρόνια, με πρώτη την Γερμανία, να καλύψει το διευρυνόμενο τεχνολογικό χάσμα της έναντι των ΗΠΑ, της Ιαπωνίας, της Κίνας. Ήδη, 19 ευρωπαϊκές χώρες εφαρμόζουν πολιτικές επιτάχυνσης της ψηφιακοποίησης, για να διευκολύνουν την συμμετοχή τους στην 4η βιομηχανική επανάσταση για μεγαλύτερη ανταγωνιστικότητα και διεθνή μερίδια αγοράς.

Η Ευρώπη θέλει το μέλλον της μεταποίησης να είναι (και) στην Ευρώπη. Η Ελλάδα θέλει να σκεφθεί το μέλλον της μεταποίησης της με σύγχρονους όρους;

Δεν το έχει κάνει κι αν δεν το κάνει το μέλλον δεν είναι ευοίωνο. Ανάπτυξη είναι το τι παράγεις, και το τι εξάγεις. Και ο δείκτης συνθετότητας των προϊόντων που παράγει και εξάγει φέρνει την Ελλάδα σε διαρκώς φθίνουσες θέσεις (55η), σε απόκλιση από άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, παλιά και νέα.

Η καθυστερημένη εκκίνηση, αλλά σε συνθήκες συνεχιζόμενων ραγδαίων αλλαγών, ο αναδυόμενος προστατευτισμός, η πιθανότατα επερχόμενη διεθνής ύφεση/κρίση, το νέο περιβάλλον που δημιουργεί η συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή, αλλά και η γεωοικονομική θέση της Ελλάδας, δημιουργούν πρόσθετες προκλήσεις αλλά και ευκαιρίες.

Η ελληνική κοινωνία, και η πολιτεία, πρέπει να αποφασίσουν εγκαίρως εάν θέλουν και μπορούν να επωφεληθούν από τις αναδυόμενες νέες τεχνολογίες. Που μπορούν να δώσουν και στην Ευρώπη ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι άλλων εμπορικών συνασπισμών.

Η βιομηχανία 4.0 παρέχει νέες ευκαιρίες για τις συγκριτικά μικρές και μεσαίες ελληνικές επιχειρήσεις να συμμετάσχουν σε παγκόσμιες και ευρωπαϊκές αλυσίδες παραγωγής. Και να δημιουργήσουν περισσότερες και καλύτερες θέσεις εργασίας.

Η ελληνική κοινωνία θέλει και μπορεί να είναι πάνω στο κύμα της 4ης βιομηχανικής επανάστασης ή θα αφεθεί μέσα και κάτω από αυτό;

Για να είναι πάνω στο κύμα απαιτείται δημιουργικότητα στο πνευματικό επίπεδο. Δυνατότητα δημιουργίας νέων ιδεών που θα γίνουν νέα προϊόντα, νέες υπηρεσίες, νέοι τρόποι οργάνωσης της παραγωγής, της εργασίας, τελικά μια νέα αντίληψη του σύγχρονου και του ελληνικού κόσμου. Κι αυτά απαιτούν:

Πρώτον, δημιουργική, ενεργητική και αισιόδοξη αντιμετώπιση του κόσμου και της πραγματικότητας από την πλευρά των επιχειρηματιών και των εργαζομένων. Κάτι που (πρέπει να) δίνει η Παιδεία και ο πολιτισμός. Δεύτερον, σύγχρονες και βαθιές γνώσεις επιστημονικές και τεχνικές, και εργασιακές ικανότητες/δεξιότητες που (πρέπει να) δίνει η εκπαίδευση. Αυτές είναι αναγκαίες και ικανές συνθήκες για να αξιοποιηθεί το κύμα της 4ης βιομηχανικής επανάστασης.