Λαύριο: βγαλμένο από το έγκατα της Γης

Μπορεί μία περιοχή που έχει παίξει τόσο σημαντικό
ρόλο στον «Ρου της Ιστορίας» και στην πορεία
του Πολιτισμού, να είναι ελάχιστα γνωστή;

Μπορεί μία περιοχή που έχει παίξει τόσο σημαντικό ρόλο στον «Ρου της Ιστορίας» και στην πορεία του Πολιτισμού, να είναι ελάχιστα γνωστή;

Και όμως, το Λαύριο είναι από αυτές τις περιπτώσεις. Αναρωτήθηκε ποτέ κανείς ποια θα ήταν η εξέλιξη της Παγκόσμιας Ιστορίας αν οι Πέρσες νικούσαν τους αρχαίους Αθηναίους στον Μαραθώνα και στη Σαλαμίνα; Σίγουρα πολύ διαφορετική! Και πώς το Λαύριο σχετίζεται με αυτές τις σημαντικές περιόδους της ιστορίας αφού ούτε μάχες έγιναν εδώ ούτε ναυμαχίες; Μπορεί να εξωραΐζουμε και να εξιδανικεύουμε κάποια θέματα, αλλά ακόμη και σήμερα η ανδρεία, η γενναιότητα και η στρατηγική δεν αρκούν για να κερδίσεις μία μάχη ή έναν πόλεμο. Χρειάζεται και οπλισμός, δυνατός στρατός, δίκτυα τροφοδοσίας και συνεπώς χρήμα.

Η φύση προίκισε την Λαυρεωτική Γη και της πρόσφερε απλόχερα σημαντικούς θησαυρούς. Με υπερηφάνεια μπορεί να διηγείται στις μελλοντικές γενιές για τα σπουδαία και μοναδικά γεγονότα που έζησε αυτή, η κατά τα άλλα άσημη, περιοχή της Αττικής

Το Λαύριο όμως έχει και άλλη μία παγκόσμια μοναδικότητα. Αποτελεί έναν ορυκτολογικό «παράδεισο». Σπάνια πολύχρωμα ορυκτά με εξαιρετικά σχήματα και μορφές κρύβονται στα σπλάχνα της Λαυρεωτικής Γης. Από τα 5.500 περίπου ορυκτά που είναι γνωστά παγκοσμίως, στο Λαύριο υπάρχουν περίπου τα 750, που είναι ένας τεράστιος αριθμός.

Και τα εξαιρετικά πλούσια σε ασήμι (άργυρο) κοιτάσματα της Λαυρεωτικής Γης ήταν αυτά που έδωσαν τον πλούτο στους αρχαίους Αθηναίους το 5° αι. π.Χ. όταν κατά σειρά νικούσαν τους Πέρσες στην μάχη του Μαραθώνα (490 π.Χ.) και στη ναυμαχία της Σαλαμίνας (480 π.Χ.), ίδρυαν την Αθηναϊκή Δημοκρατία (469 π.Χ.), έκτιζαν τον Παρθενώνα (448 π.Χ.) και δημιουργούσαν αθάνατα έργα Φιλοσοφίας και Τέχνης από τον Αισχύλο (525-465 π.Χ.), τον Σοφοκλή (496-405 π.Χ.), τον Ευριπίδη (484-406 π.Χ.), τον Θουκυδίδη (460-395 π.Χ.), τον Σωκράτη (470-399 π.Χ.), τον Πλάτωνα (428-347 π.Χ.).



Ο Πελοποννησιακός Πόλεμος (431-404 π.Χ.). έφερε μία κρίση στην Αθηναϊκή Δημοκρατία, αλλά τα μεταλλεία του Λαυρίου, και πάλι τον 4° αι. π.Χ., βοήθησαν τους Αθηναίους να ανακάμψουν. Το γράφει πολύ σωστά ο Ξενοφώντας στο έργο του «Οι Πόροι» όπου συμβουλεύει τους Αθηναίους να εκμεταλλευτούν πιο εντατικά τον άργυρο από τα μεταλλεία του Λαυρίου γιατί αυτά ήταν ανεξάντλητα. Ήταν ο μόνος τρόπος να μεγαλουργήσουν και πάλι, όπως τον 5° αι. π.Χ.

Το Λαύριο όμως έχει και άλλη μία παγκόσμια μοναδικότητα. Αποτελεί έναν ορυκτολογικό «παράδεισο». Σπάνια πολύχρωμα ορυκτά με εξαιρετικά σχήματα και μορφές κρύβονται στα σπλάχνα της Λαυρεωτικής Γης. Από τα 5.500 περίπου ορυκτά που είναι γνωστά παγκοσμίως, στο Λαύριο υπάρχουν περίπου τα 750, που είναι ένας τεράστιος αριθμός. Και μάλιστα πολλά από αυτά ανακαλύφθηκαν για πρώτη φορά εκεί. Και ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι μερικά από αυτά δεν υπάρχουν πουθενά αλλού στον κόσμο.

Η φύση προίκισε την Λαυρεωτική Γη και της πρόσφερε απλόχερα σημαντικούς θησαυρούς. Με υπερηφάνεια μπορεί να διηγείται στις μελλοντικές γενιές για τα σπουδαία και μοναδικά γεγονότα που έζησε αυτή, η κατά τα άλλα άσημη, περιοχή της Αττικής. Όμως η επικράτηση του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού, η τεχνολογική ανάπτυξη, οι γεωλογικές γνώσεις που αποκομίζουμε και τα αμέτρητα πολύχρωμα και σπάνια ορυκτά, συναντιούνται εδώ στο Λαύριο. Διεισδύσαμε στα έγκατά του για να ανακαλύψουμε τα εξαιρετικά σημαντικά μυστικά που κρύβει. Ακολουθήστε μας στο ταξίδι στις σκοτεινές υγρές γαλαρίες της Πλάκας και της Καμάριζας και μοιραστείτε μία ιδιαίτερη εμπειρία...

Κείμενο: Καθηγητής Κοιτασματολογίας-Γεωχημείας Βασίλης Μέλφος Φωτογραφίες: Αννα Καλαϊτζή

Πλήρες άρθρο στο Ελληνικό Πανόραμα: https://www.elliniko-panorama.gr/articles/358/1/lauriovgalmeno-apo-ta-egkata-tis-gis.html