Τα πανάκριβα πακέτα δεδομένων των παρόχων στην Ελλάδα

Μια οικεία εικόνα που έχουμε όλοι, για περισσότερα από είκοσι χρόνια, είναι οι υπαίθριοι πωλητές εκ μέρους των εταιρειών κινητής τηλεφωνίας. Το ίδιο οικείες είναι και οι ενοχλητικές κλήσεις που αφορούν την προώθηση κάποιου νέου πακέτου ή συνδρομής. Αν και υπάρχει συγκεκριμένος λόγος για τον οποίο συμβαίνει αυτό, δηλαδή η συνεχής μετακίνηση των συνδρομητών με νέα προγράμματα και πακέτα καρτοκινητής, δεν είναι κάτι που θα μας απασχολήσει στην παρούσα δημοσίευση.

Όλες αυτές οι «φοβερές προσφορές» έχουν ένα κοινό: επικεντρώνονται σε χρόνο ομιλίας και SMS. Μηνύματα κειμένου το 2019, σαν να μην εξελίχθηκαν ποτέ η τεχνολογία και η επικοινωνία. Τα τελευταία λίγα χρόνια, τα διάφορα αυτά πακέτα περιλαμβάνουν και κάμποσα ΜΒ ή ελάχιστα GB για τη διαδικτυακή περιήγηση.
Η ελεημοσύνη στα δεδομένα

Μιλάμε δηλαδή για αριθμούς που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν φιλοδωρήματα, σε μια εποχή που η συντριπτική πλειονότητα χρησιμοποιεί το Διαδίκτυο τόσο για επικοινωνία, όσο και ψυχαγωγία μα ακόμα και για επαγγελματικούς λόγους. Πολύ καλά γνωρίζουμε πόσο σύντομα τελειώνουν αυτά τα «δωρεάν» δεδομένα και πόσο τσεκουράτες είναι οι χρεώσεις για κάθε επιπλέον MB. Προφανώς, οι προσφερόμενες ποσότητες είναι αδύνατο να φτάσουν σε κάποιον για έναν ολόκληρο μήνα. Είναι δεδομένα που αρκούν -στην καλύτερη περίπτωση- για λίγες μέρες.

Δε γνωρίζω ποια είναι η λογική των παρόχων για αυτό μα, αν το δούμε ρεαλιστικά, με τη συνεχή επέκταση του Διαδικτύου και τη βελτίωση της ποιότητας πρόσβασης σε αυτό, οι υπηρεσίες φωνής και κειμένου κάποια στιγμή στο εγγύς μέλλον θα είναι παρωχημένες.

Ήδη οι περισσότεροι άνθρωποι χρησιμοποιούν τρίτες διαδικτυακές υπηρεσίες παροχής φωνητικών αλλά και βίντεο κλήσεων, αποστολής μηνυμάτων, πολυμέσων και άλλων αρχείων. Καλώς ή κακώς, υπάρχουν μια-δυο πολύ γνωστές εφαρμογές που σαρώνουν, προσφέροντας αυτά που επιθυμούν σήμερα οι άνθρωποι στην επικοινωνία τους (δε θα τις αναφέρουμε ονομαστικά γιατί δεν επιθυμούμε να προωθήσουμε λογισμικό που είναι γνωστό ότι δεν είναι και τόσο ασφαλές για τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών του).

Βλέποντας, ωστόσο, τις διαφημίσεις των παρόχων, είναι προφανές πως απευθύνονται σε ανθρώπους που θέλουν απλά να τσεκάρουν το status τους στο Facebook και να κάνουν λίγο chat (που, δυστυχώς, είναι η πλειονότητα). Δεν υπάρχει αμφιβολία πως η πρόσβαση στο Διαδίκτυο από κινητά τηλέφωνα αυξάνεται ραγδαία. Μια από αυτές τις περιπτώσεις είναι και τα κοινωνικά δίκτυα, με το Facebook να κατέχει τα πρωτεία. Όμως, ακόμα και έτσι, τα «δωρεάν» δεδομένα του πακέτου είναι ελάχιστα.

Μάλιστα, με την έρευνά μας διαπιστώσαμε πως χώρες με χαμηλό βιωτικό επίπεδο, όπως η Ελλάδα, έχουν πιο υψηλές χρεώσεις από άλλες με πιο ευημερούσες κοινωνίες. Βέβαια, η ΕΕΚΤ με διάφορα τρικ τις παρουσιάζει να κινούνται στον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ακόμα και έτσι όμως, το Ιnternet On The Go για φορητούς υπολογιστές και tablets είναι όχι μόνο το ακριβότερο στην Ευρωζώνη μα από τα πιο ακριβά στο δυτικό ημισφαίριο.

Οι καθοριστικοί παράγοντες στα παραπάνω είναι το σχετικό ολιγοπώλιο, η υψηλή έμμεση φορολογία και η μικρή αγορά. Άλλωστε, η Ελλάδα είναι μια από τις ελάχιστες χώρες παγκοσμίως όπου επιβάλλεται ειδικός φόρος σε όλους τους χρήστες κινητής τηλεφωνίας (συμβολαίων και καρτοκινητής), ενώ την ίδια στιγμή είναι από τις πιο ακριβές χώρες όσον αφορά την απόκτηση φάσματος από τις εταιρείες. Φάσμα που κανονικά θα έπρεπε να ανήκει στα δημόσια κοινά, μα και αυτό ανήκει σε μια διαφορετική συζήτηση.

Δυστυχώς, αυτό έχει σημαντικές επιπτώσεις, με κυριότερες τη μη υιοθέτηση νέων τεχνολογιών από τις εταιρείες και την αποφυγή νέων επενδύσεων. Αναγκαζόμενες λοιπόν οι εταιρείες να κάνουν ορισμένες μειώσεις «ορθολογισμού» εξαιτίας της υψηλής φορολογίας, εκμεταλλεύονται τη ζήτηση των δεδομένων ώστε να αυξήσουν την κερδοφορία τους. Αυτός είναι και ένας λόγος που οι αυξήσεις στις τιμές τους είναι τόσο συχνές.

Όπως και να έχει, όλα αυτά πάντα λειτουργούν εις βάρος των καταναλωτών. Ενίοτε προκύπτουν και παράξενες καταστάσεις, όπως είναι η κατάργηση της περιαγωγής στην Ευρωπαϊκή Ένωση από την 1η Ιουνίου του 2017, με σκοπό να διευκολύνονται οι μετακινούμενοι πολίτες εντός αυτής. Μια απόφαση που ήρθε με πολλά χρόνια καθυστέρηση και, αν και δεν ήταν αυτός ο στόχος της, δημιούργησε κάποιες προϋποθέσεις ενίσχυσης του ανταγωνισμού σε ευρωπαϊκό επίπεδο —αν και πάλι μιλάμε για ολιγοπώλιο.
Πάροχοι από άλλες χώρες στις συσκευές μας;

Κάθε κάτοικος της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορεί να χρησιμοποιήσει τις υπηρεσίες κάποιου παρόχου κινητής τηλεφωνίας ή/και διαδικτυακής σύνδεσης από άλλη χώρα. Αυτό συνήθως προσφέρει πολύ καλύτερες τιμές για τους συνδρομητές. Αν δηλαδή τα 4 GB στοιχίζουν περίπου €20 στην Ελλάδα, θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε SIM ενός παρόχου από τη Γερμανία για παράδειγμα, κερδίζοντας «απεριόριστα» (αυτό δεν ισχύει ποτέ και συνήθως σημαίνει «πάρα πολλά») δεδομένα για σχεδόν €12.

Φυσικά, υπάρχουν διάφοροι περιορισμοί, όπως το χρονικό όριο -που, ανάλογα με την εταιρεία, κυμαίνεται από τέσσερις ως και επτά μήνες τον χρόνο- και η δήλωση μιας διεύθυνσης κατοικίας στην αντίστοιχη χώρα. Το δεύτερο δεν είναι ιδιαίτερα δύσκολο, άσχετα αν έχουμε ή δεν έχουμε κάποιον γνωστό ή συγγενή εκεί. Συνήθως, αρκεί μια δήλωση πως διαμένουμε στην τάδε διεύθυνση ως φιλοξενούμενοι μέχρι να βρούμε δουλειά και προσωπική κατοικία. Αυτά τουλάχιστον όσον αφορά συνδέσεις με συμβόλαιο, κάτι που προφανώς δε συμφέρει.

Έτσι, θα ήταν προτιμότερο να στραφούμε σε λύσεις «pay-as-you-go», όπου πληρώνουμε για όσο διάστημα κάνουμε χρήση κάποιας υπηρεσίας. Μάλιστα, υπάρχουν εταιρείες που επιτρέπουν να κρατήσουμε και τον αριθμό μας και να επωφελούμαστε από τις χαμηλές χρεώσεις σε όλες τις υπηρεσίες (Διαδίκτυο, τηλεφωνία, μηνύματα). Μια αναζήτηση με αυτόν τον όρο θα μας δώσει αποτελέσματα και η -αναγκαία- δημιουργία λογαριασμού στη σελίδα του παρόχου θα λύσει τις επιπλέον απορίες. Άλλοι σχετικοί όροι αναζήτησης είναι «SIM only deals» και «Compare SIMs».

Ωστόσο, πριν κάνουμε την επιλογή μας, θα πρέπει να ενημερωθούμε για το αν η ενεργοποίηση μπορεί να γίνει σε οποιαδήποτε χώρα. Δεν αμελούμε φυσικά να διαβάσουμε πολύ καλά τους όρους χρήσης, οι οποίοι θα είναι στα Αγγλικά συνήθως.

Είναι ενάντια στην πολιτική του os.arena να κάνουμε συγκεκριμένες προτάσεις για εταιρείες μα κάθε σχετική πληροφορία μπορεί να βρεθεί στο Διαδίκτυο. Άλλωστε, οι International SIMs υπήρχαν ανέκαθεν για τους ταξιδιώτες. Πλέον, τα πράγματα έχουν αλλάξει πολύ και οι ισχύουσες νομοθεσίες σε διάφορες χώρες δίνουν αρκετές επιλογές.

Ελπίζουμε με την πιο πάνω ενημέρωση να βοηθήσουμε αρκετούς ανθρώπους που αντιμετωπίζουν παρόμοιο πρόβλημα και να δείξουμε μια διαφορετική οπτική όλων αυτών επειδή, κακά τα ψέματα, το ολιγοπώλιο των παρόχων -στην Ελλάδα στην προκείμενη περίπτωση- είναι απροκάλυπτα ληστρικό.