Μπορεί το Διαδίκτυο να σε στείλει στη φυλακή;

Η «Αραβική Άνοιξη» μετατρέπεται σε ψηφιακό χειμώνα καθώς ο ολοκληρωτισμός ριζώνει στο διαδικτυακό κόσμο. Υπάρχει άραγε περιθώριο αντίδρασης;


Ζούμε στην εποχή που ο χωρίς προσχήματα μισανθρωπισμός έχει εξαπλωθεί σαν αρρώστια και στα κοινοβούλια των χωρών, έχοντας τον ελέγχο της κάθε εξουσίας. Ελάχιστα χρόνια πριν, όταν όλο αυτό «χτιζόταν», είχαμε την ψευδαίσθηση πως η αντίσταση κάποιων ανθρώπων θα ήταν αρκετή για να το σταματήσει. Βλέπαμε σε πολλά μέρη του πλανήτη άτομα να διαδηλώνουν και να αντιτάσσονται, μιλούσαμε για τις αλλαγές που θα επιφέρει παγκόσμια η «Αραβική Άνοιξη», μα κανένας δεν είχε καταλάβει πως το «κτήνος» είναι ανίκητο.

Πιστέψαμε πως το Διαδίκτυο και η σύγχρονη τεχνολογία θα κατάφερναν να συντονίσουν και να δραστηριοποιήσουν τους ανθρώπους, δίνοντάς τους πρόσβαση στην πληροφορία και τη δύναμη της γνώσης. Σήμερα, μετά από όλα αυτά, ακόμα προσπαθούμε να πείσουμε ότι η Γη είναι πράγματι σφαιρική, ότι κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός μα έχει δικαίωμα να ζει ελεύθερος και ίσος ανάμεσα σε ίσους, και εξακολουθούμε να παλεύουμε για την ελεύθερη διακίνηση των πληροφοριών.

Είναι αυτονόητο πως ό,τι συμβαίνει στη πραγματική ζωή έχει αντίκτυπο και στο Διαδίκτυο. Και το αντίστροφο. Ταυτόχρονα, τα πάντα στον κόσμο μας, τον φυσικό και τον ψηφιακό, είναι αλληλένδετα. Ίσως δεν το αντιλαμβάνεστε αλλά μια, φαινομενικά αθώα, επιλογή σας σήμερα μπορεί να επηρεάσει τη ζωή κάποιου άλλου αύριο, στην άλλη πλευρά του πλανήτη.

Ξεπερνώντας τα ψηφιακά όρια, το Διαδίκτυο έχει ενσωματωθεί πλέον στην καθημερινότητά μας. Αυτό που αντιλαμβάνεται ο καθένας ως Διαδίκτυο έστω, καθώς ουσιαστικά έχει συρρικνωθεί στη πρώτη δεκάδα της Alexa.


Θα πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι ψυχολογικά ότι, όσο πιο διαδεδομένη θα γίνεται η ψηφιακή πρόσβαση, τόσο περισσότερο θα βλέπουμε την κοινωνική και οικονομική πόλωση να επιταχύνεται.

Το μόνο που απομένει είναι να εγκαθιδρυθεί και νομότυπα ο ψηφιακός έλεγχος, προκαλώντας ένα παγκόσμιο ντόμινο. Αυτό έχει ήδη αρχίσει με τον -πολιτικά επιβαλλόμενο- περιορισμό της ελευθερίας εντός του Διαδικτύου.
Ψηφιακές και φυσικές «Αραβικές Ανοίξεις»


Αφορμή για τις σκέψεις αυτές υπήρξε η απόφαση της Αιγυπτιακής κυβέρνησης, τον περασμένο Αύγουστο, να περάσει έναν νόμο «περί εγκλήματος στον κυβερνοχώρο», ο οποίος της δίνει την εξουσία να επιτηρεί και φυσικά να περιορίζει κατά το δοκούν τη διαδικτυακή κίνηση και τις τηλεπικοινωνίες, μαζί με την ελευθερία της, ψηφιακής, έκφρασης και του συνεταιρίζεσθαι και όλα τα ανάλογα δικαιώματα των πολιτών.

Στην Αίγυπτο, η απειλή της σύλληψης, της φυλάκισης, ακόμη και των βασανιστηρίων ή του θανάτου είναι πραγματικότητα για αντικαθεστωτικούς δημοσιογράφους, bloggers, μέλη της κοινότητας LGBTQI, high-profile ακτιβιστές, και όσους τέλος πάντων έχουν εκφραστεί υπέρ των ελευθερίων και της Δημοκρατίας.

Αυτό το είδος νομοθεσίας του Κυβερνοχώρου -που αποσκοπεί θεωρητικά στην αντιμετώπιση των αυξανόμενων απειλών κατά της εθνικής ασφάλειας αλλά στην πράξη υπονομεύει τα ανθρώπινα δικαιώματα- εξαπλώνεται σε όλη την περιοχή της MENA και πέραν αυτής.
Πληροφορία
Παρόμοιας φύσης νομοθεσίες έχουν ψηφιστεί ή αναμένεται να ψηφιστούν σε αρκετές χώρες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, οι ΗΠΑ και η Αυστραλία.

Και αν αναρωτιέστε για το ποια είναι αυτά για τα οποία μπορεί να κατηγορηθεί ένας πολίτης, της Αιγύπτου σήμερα και αύριο ίσως κάποιας άλλης χώρας, το Access Now και το AFTE δημιούργησαν ένα απλό κουίζ, για να δείτε ποια σημεία μπορούν να στοιχίσουν από την ελευθερία ως και τη ζωή ενός ανθρώπου.

Οι ερωτήσεις είναι οι εξής:
Έχετε έναν ιστότοπο ή έναν λογαριασμό κοινωνικού δικτύου που δημοσιεύει περιεχόμενο το οποίο η κυβέρνηση μπορεί να θεωρήσει αμφιλεγόμενο;
Έχετε δημιουργήσει έναν λογαριασμό κοινωνικού δικτύου με εναλλακτικό όνομα, ίσως για σαρκασμό, παρωδία ή ακτιβισμό; Ή έχετε μοιραστεί περιεχόμενο από λογαριασμό τέτοιου είδους;
Έχει «χακαριστεί» ποτέ κάποιος από τους λογαριασμούς σας στο Διαδίκτυο;
Έχετε περισσότερους από 5.000 followers στον λογαριασμό κοινωνικού δικτύου σας, το blog ή τον ιστότοπό σας;
Βγάζετε ποτέ τυχαίες φωτογραφίες σε δημόσιους χώρους και τις δημοσιεύετε στο Διαδίκτυο;
Έχετε συμμετάσχει ποτέ σε μια «επίμαχη» ηλεκτρονική καμπάνια, π.χ. στην υποστήριξη των δικαιωμάτων των LGBT ή στην εναντίωση στη σεξουαλική παρενόχληση;
Χρησιμοποιείτε μερικές φορές το ασύρματο δίκτυο του γείτονά σας με ή χωρίς τη γνώση του;
Χρησιμοποιείτε ποτέ κρυπτογράφηση για να προστατεύσετε μια ιδιωτική συνομιλία ή ευαίσθητες πληροφορίες;

Απαντώντας στη κάθε ερώτηση, επιλέγοντας «Yes» ή «Νο», βγάζει από κάτω τι προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία στην Αίγυπτο. Έχω την αίσθηση πως αρκετοί θα έχετε αποτέλεσμα υψηλού ρίσκου φυλάκισης.

||| Would your internet activity put you at risk of going to jail in Egypt? |||

Μην παραβλέπετε το γεγονός πως η αστυνόμευση και οι υποδομές ασφαλείας έχουν αυξηθεί εκθετικά κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων δεκαετιών, αλλά το μόνο που δεν κατάφεραν ήταν να φτιάξουν έναν πιο ειρηνικό κόσμο. Αντιθέτως, όσο μεγαλύτερος είναι ο εξαναγκασμός, τόσο αυξάνεται η αστάθεια και η αναταραχή.

Λυπάμαι, μα είναι ολοφάνερο πως πλέον διασχίζουμε την έρημο της ψηφιακής ουτοπίας, ενώ οι ελευθερίες μας βάλλονται καθημερινά. Ακόμα και αν κάθε νέα μορφή ελέγχου δημιουργεί και κάποιον πρόσθετο τομέα εξέγερσης, η σύγχρονη τεχνολογία θα αποτελέσει μάλλον και την επιτύμβια στήλη των δικαιωμάτων, της σκέψης, της αμφισβήτησης.