Εκεί που πουλάνε fake Facebook accounts με τη χιλιάδα

Είναι γνωστό ότι το Facebook βρίσκεται σε ένα συνεχή πόλεμο με όλους. Πρόσφατα, όμως, το μέτωπο του έχει στραφεί προς έναν αόρατο εχθρό, ο οποίος βρίσκεται κρυμμένος πίσω από την αγορά των ψεύτικων λογαριασμών.

Την προηγούμενη Τρίτη, σε μια έκθεση διαφάνειας, το Facebook ανακοίνωσε ότι απενεργοποίησε 583 εκατομμύρια ψεύτικους λογαριασμούς, μαζί με εκατομμύρια αναρτήσεις που περιελάμβαναν τα γνωστά ενοχλητικά αγκάθια, τα οποία παρενοχλούν την καλή διάθεση της κοινότητας: σεξ, spam και ρητορική του μίσους. Αυτά τα εκατομμύρια λογαριασμών έσβησαν από το χάρτη του Facebook μόνο μέσα στους τρεις πρώτους μήνες του 2018.

Και όμως o αόρατος εχθρός συνεχίζει να βομβαρδίζει το κοινωνικό δίκτυο: οι εκατοντάδες αγορές ψεύτικων λογαριασμών στο Facebook επιμένουν να λειτουργούν σε κοινή θέα. Μια απλή αναζήτηση στο Google για «PVA (phone verified accounts) Facebook» θα σας πείσει. Γιατί, απλούστατα, επιστρέφει πίσω δεκάδες ιστότοπους που πωλούν λογαριασμούς οι οποίοι έχουν καταχωρηθεί με μοναδικούς αριθμούς κινητού τηλεφώνου και ως εκ τούτου αναγνωρίζονται από το κοινωνικό δίκτυο ως νόμιμοι λογαριασμοί.


Η αποτυχία του Facebook να εντοπίζει τους εμφανείς πλαστούς λογαριασμούς επισημαίνει ένα από τα πιο ενοχλητικά δημόσια δεινά της εταιρείας. Ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ δήλωσε στο Κογκρέσο, «Δεν επιτρέπεται να έχετε έναν ψεύτικο λογαριασμό στο Facebook». Και όμως, οι αγορές ψεύτικων λογαριασμών συνεχίζουν να ευδοκιμούν μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές.

Πρώτη σημαντική σημείωση: αυτές οι αγορές ξέρουν ότι λειτουργούν σε άμεση ρήξη με τους όρους χρήσης του Facebook και προσφέρουν οδηγούς (βήμα προς βήμα) για την παράκαμψη των ανιχνευτών της εταιρείας.

Το Facebook έχει δηλώσει ότι οι ψεύτικοι λογαριασμοί αντιπροσωπεύουν το 3% έως 4% των 2,19 δισεκατομμυρίων μηνιαίων ενεργών χρηστών του, κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2017 και το πρώτο τρίμηνο του 2018, αν και η εταιρεία έχει προτείνει ότι οι λογαριασμοί που πωλούνται σε αυτούς τους τύπους αγορών αντιπροσωπεύουν μόνο ένα μικρό νούμερο των όλων των ψεύτικων λογαριασμών που παρακολουθεί το Facebook.

Δεύτερη σημαντική σημείωση: το Facebook χωρίζει τους «ψεύτικους» λογαριασμούς σε δύο κατηγορίες: (1) λογαριασμούς που έχουν ταξινομηθεί ως χρήστες, όπου κάποιοι αληθινοί άνθρωποι έχουν δημιουργήσει προσωπικά προφίλ για μια επιχείρηση, μια οργάνωση ή μια άλλη, διαφορετικού φύλου ή ράτσας οντότητα, όπως ένα κατοικίδιο ζώο ή μια φανταστική πανέμορφη κουκλάρα και (2) οι «ανεπιθύμητοι λογαριασμοί», οι οποίοι προσδιορίζονται και αυτοί ως προφίλ χρηστών, αλλά προορίζονται να χρησιμοποιηθούν για σκοπούς που παραβιάζουν τους όρους παροχής υπηρεσιών του Facebook, όπως το ανελέητο spamming.


Το ρωσικό AccsMarket προσφέρει στους ενδιαφερόμενους αγοραστές την ευκαιρία να αγοράσουν λογαριασμούς που καταχωρήθηκαν ήδη από το 2004, τη χρονιά που ξεκίνησε το Facebook.

Το πρώτο μεγάλο ερώτημα που αναδύει είναι πόσοι από αυτούς τους 583 εκατομμύρια ψεύτικους λογαριασμούς που διέγραψε το Facebook ανήκουν στην κατηγορία των «ανεπιθύμητων»; Μάλλον, χρειαζόμαστε λίγη περισσότερη διαφάνεια εδώ. Επίσης, το κοινωνικό δίκτυο λέει ότι βλέπει πάνω από 6,5 εκατομμύρια λογαριασμούς που δημιουργούνται και ανιχνεύονται κάθε μέρα, εκτός από εκείνους που κλείνουν; Είναι αυτός ένας κανονικός ρυθμός ανάπτυξης στο μέτωπο των ψεύτικων προφίλ; Μήπως έχει αυξηθεί ή έχει μειωθεί; Αυτοί οι ψεύτικοι λογαριασμοί που ξεπετάγονται κάθε μέρα γιατί δεν μπορούν να ανιχθευθούν πιο γρήγορα; Και γιατί το μέτωπο αυτό ξεκίνησε να αντιμετωπίζεται τώρα και όχι όταν γεννήθηκαν οι πρώτες "έξω-κοινοτικές" φράξιες που το εδραίωσαν;

Επιπλέον, μήπως θα πρέπει να υποθέσουμε ότι, ξαφνικά, τους τελευταίους τέσσερις μήνες, ο αριθμός αυτός έχει αυξηθεί κατά περίπου 450 εκατομμύρια ψεύτικους λογαριασμούς; Ή αυτό σημαίνει ότι το Facebook ξαφνικά ανακάλυψε και έσβησε 583 εκατομμύρια ψεύτικους λογαριασμούς, εκτός από το 3-4% των μηνιαίων ενεργών χρηστών; Πόσο διεξοδικά αντιμετώπισε το φαινόμενο ή μήπως οι ερευνητές του κοινωνικού δικτύου δεν επαρκούν για την επίλυση του προβλήματος;

Και ερχόμαστε στο δεύτερο μεγάλο ερώτημα: είναι όλο αυτό ένα μεγάλο ή ένα μικρό πρόβλημα; Η πιο σωστή απάντηση είναι και τα δύο! Γιατί, ως ποσοστό των συνολικών χρηστών του Facebook, ο αριθμός των ψεύτικων λογαριασμών είναι μικρός. Όμως, επειδή το ίδιο το Facebook είναι τόσο αχανές, ακόμα και ένα μικρό ποσοστό ψεύτικων χρηστών μπορεί να προκαλέσει μια τεράστια βλάβη.

Το μέτωπο των ψεύτικων λογαριασμών είναι μια μεγάλη πληγή για το κοινωνικό δίκτυο. Ορισμένοι επικριτές αμφισβητούν γιατί μια εταιρεία 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων, με τόσους κορυφαίους μηχανικούς, εξακολουθεί να αγωνίζεται τόσο σκληρά για να προστατεύσει την ταυτότητα των χρηστών του. Και δεν είναι μόνο αυτό. Γιατί δεν μπορεί να χτυπήσει μια κερδοφόρα αγορά χιλιάδων πλαστών λογαριασμών, αφού έτσι κι αλλιώς, μετά από λίγο θα κλείσει τους περισσότερους από αυτούς τους λογαριασμούς που πωλούν αυτά τα sites;


Ένας παλιός Facebook λογαριασμός από το 2004 στοιχίζει κάτι παραπάνω από 150 δολάρια στο AccsMarket.

Όπως αναφέρει ο Charlie Warzel του BuzzFeed σε χθεσινή του έρευνα, o καθένας μας μπορεί μέσα σε μισή ώρα να στήσει ένα ψεύτικο λογαριασμό στο Facebook. Σε λίγοτερο χρόνο, αλλά με μια μικρή αμοιβή, μπορεί να αγοράσει έναν έτοιμο ψεύτικο λογαριασμό, με έτοιμες φωτογραφίες (χωρισμένες σε διαφορετικά άλμπουμ), κάποιες βασικές αναρτήσεις, όλα τα πεδία πληροφοριών συμπληρωμένα, και το βασικότερο, εξακριβωμένο από το ίδιο το Facebook μέσω κινητού τηλεφώνου.





Η Facebook Inc. έχει επίγνωση αυτών των αγορών ψεύτικών λογαριασμών, τις οποίες στις σημειώσεις της η εταιρεία τονίζει ότι δεν είναι αποκλειστικές για την πλατφόρμα. Αλήθεια είναι αυτό, αφού σε πολλές από αυτές τις αγορές ο οποιοσδήποτε μπορεί να αγοράσει λογαριασμούς και για το Twitter και για το Instagram. Το ρωσικό AccsMarket προσφέρει στους ενδιαφερόμενους αγοραστές την ευκαιρία να αγοράσουν λογαριασμούς που καταχωρήθηκαν ήδη από το 2004 (το έτος που ξεκίνησε το Facebook) με 5.000 φερόμενους πραγματικούς (όχι bot φίλους) για 150 δολάρια. Eάν σας ενδιάφερει μπορείτε να τσεκάρετε το τιμολόγιο των υπηρεσιών του εδώ. Επίσης, μπορεί να στείλει σε όποιον ενδιαφέρεται ένα πακέτο 5.000 ψεύτικων λογαριασμών απευθείας, σε ένα μόνο email!

Όμως, σε πάρα πολλές περιπτώσεις, δεν είναι σαφές πού τελειώνει ένας ψεύτικος λογαριασμός και που αρχίζει μια πραγματική ταυτότητα. Επίσης, κανένας δεν μπορεί να σας εγγυηθεί ότι εάν αγοράσετε έναν πλαστό λογαριασμό (τον οποίο θα διαχειρίζεστε ανάλογα με τις ανάγκες σας) δεν θα σας τον κλείσει το Facebook στο επόμενο ξεκαθάρισμα. Γιατί ο ψεύτικος λογαριασμός, παρότι έχει περάσει την διαπίστευση μέσω κινητού, έχει ένα τρωτό σημείο.

Είναι γεμάτος φωτογραφίες που σίγουρα δεν ανήκουν στο όνομα που τις εκπροσωπεί. Αυτό συμβαίνει επειδή τα εργαλεία του Facebook ελέγχουν για διπλές (ή όμοιες) φωτογραφίες που χρησιμοποιούν οι απατεώνες, μέσα στον κύκλο των φίλων ενός χρήστη (ή στους φίλους των φίλων του) και όχι στο δίκτυο των 2,19 δισεκατομμυρίων χρηστών του, όπου πιθανότατα γεννιέται η συντριπτική πλειοψηφία των doppelganger λογαριασμών.

Eάν λάβετε κάποιο αίτημα φιλίας από έναν άγνωστο το πρώτο πράγμα που μπορείτε να κάνετε πριν τον αποκλείσετε είναι να ζητήσετε από την πλατφόρμα να ελέγξει εάν είναι πραγματικός λογαριασμός.

Στοιχείο που μας φέρνει στο επόμενο μεγάλο ερώτημα: μήπως τελικά είναι περισσότερο σημαντική από όσο θεωρούμε η τεχνολογία της αναγνώρισης προσώπου του Facebook;

Το κοινωνικό δίκτυο έχει υποστηρίξει την αναγνώριση προσώπου, όπως και άλλα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης ως μυστικά του όπλα για την καταπολέμηση της πολιτικής προπαγάνδας, της ρητορικής του μίσους και της παραπληροφόρησης.

Μόνο που τελικά, η ύπαρξη αυτών των πλαστών λογαριασμών υπογραμμίζουν το γεγονός πώς η εταιρεία αγωνίζεται και πασχίζει να διατηρήσει την ισορροπία της, χρησιμοποιώντας την τεχνολογία για να εκπληρώσει την πιο βασική της αποστολή – να συνδέσει πραγματικούς ανθρώπους σε όλο τον κόσμο.



Η περιορισμένη κλίμακα απόδοσης των όπλων, ή έστω της κεντρικής τεχνικής λύσης του Facebook για το χάος των ψεύτικων λογαριασμών, υποδεικνύει επίσης ότι το κοινωνικό δίκτυο αποτυγχάνει στη δέσμευσή του να προστατεύσει τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών, ενώ παράλληλα τους παροτρύνει να παραδώσουν περισσότερες φωτογραφίες και να συναινέσουν στην ευρύτερη χρήση τους. Και κάπως έτσι, ο αριθμός των «ανεπιθύμητων» λογαριασμών του Facebook αυξάνεται με ταχύ ρυθμό.

Το Facebook εξηγεί αυτήν την αύξηση δείχνοντας «περιστασιακά καρφιά» που ξεπετάγονται κάθε τόσο στο χάρτη των χρηστών του, και οδηγούν σε παράνομες αγορές ψεύτικων λογαριασμών σε χώρες όπως η Ινδονησία, η Τουρκία και το Βιετνάμ. Εδώ να σημειώσουμε ότι η εκτίμηση αυτή δεν περιλαμβάνει τους διπλούς λογαριασμούς, τους οποίους μερικές φορές οι χρήστες δημιουργούν για να έχουν ξεχωριστά επαγγελματικά και προσωπικά προφίλ.

Η αποτυχία του Facebook να εντοπίσει τους εμφανείς πλαστούς λογαριασμούς επισημαίνει ένα από τα πιο ενοχλητικά δημόσια δεινά της εταιρείας. Κατά τη διάρκεια της ακρόασης του Μαρκ Ζούκερμπεργκ στην επιτροπή της Γερουσίας τον περασμένο μήνα, ο ο διευθύνων σύμβουλος του κοινωνικού δικτύου δήλωσε «Δεν επιτρέπεται να έχετε έναν ψεύτικο λογαριασμό στο Facebook». Και όμως, οι αγορές ψεύτικων λογαριασμών συνεχίζουν να ευδοκιμούν μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές.

To ρωσικό κοινωνικό δίκτυο VK είναι ανεξάντλητη πηγή φωτογραφιών για χρήση σε ψεύτικα προφίλ Facebook, επειδή δεν είναι καταχωρημένο από την Google και κατά συνέπεια είναι λιγότερο πιθανό να εμφανιστεί σε αντίστροφη αναζήτηση εικόνων.

Ένας πωλητής προφίλ στο Facebook δήλωσε στο BuzzFeed ότι συνήθως αγοράζει φωτογραφίες από μια ομάδα στην Ινδία, η οποία συλλέγει φωτογραφίες από μέρη όπως το ρωσικό site κοινωνικής δικτύωσης VK, το οποίο δεν είναι καταχωρημένο από την Google και κατά συνέπεια είναι λιγότερο πιθανό να εμφανιστεί σε αντίστροφη αναζήτηση εικόνων. Ο πωλητής είπε επίσης ότι προτιμά να αγοράζει φωτογραφίες ελκυστικών γυναικών. «Εάν δημοσιεύσεις μια φωτογραφία ενός σέξι κοριτσιού και στείλεις αιτήματα φιλίας σε άνδρες στην Ινδία ή σε χώρες της Νότιας Αμερικής, τότε θα σε δεχθούν άμεσα, ενώ σε λίγες ώρες θα έχεις χιλιάδες νέα αιτήματα φιλίας», τόνισε.

Για τους περισσότερους αγοραστές, αυτό που πραγματικά έχει σημασία είναι ότι οι ψεύτικοι λογαριασμοί πρέπει να φαίνονται πραγματικοί στο μη εκπαιδευμένο μάτι και να μην ενεργοποιούν την προστασία από το spam του Facebook. Το AccsMarket, για παράδειγμα, λέει στους πελάτες του «Πρέπει πρώτα να εκτελέσετε μερικές κοινές ενέργειες, όπως θα έκανε ένας κανονικός χρήστης μετά την εγγραφή. Για παράδειγμα: συμπληρώστε τη σελίδα, εγγραφείτε σε αρκετούς νέους ανθρώπους, βάλτε μερικές προτιμήσεις, συμπληρώστε τις πληροφορίες σας, συμπληρώστε μερικές φωτογραφίες, κάντε μερικές αναπροσαρμογές, σχολιάστε σε άλλους».



Άλλοι προτείνουν άλλου είδους προφυλάξεις όπως τα VPN εργαλεία, τα οποία καλύπτουν τις διευθύνσεις IP και διαχειρίζονται πολλαπλές συνδέσεις λογαριασμών από διαφορετικές συσκευές. Κάποιοι πωλητές είναι πιο τομληροί και προτείνουν ακόμη και τη χρήση λογισμικού όπως RF SCreater, ένα πρόγραμμα που μπορεί να δημιουργήσει ένα ψεύτικο σκαναρισμένο αντίγραφο ενός ρωσικού διαβατηρίου με το όνομα, την ημερομηνία γέννησης, τη χώρα και την πόλη της επιλογής του ατόμου, ώστε να κοροϊδέψει το Facebook όταν κλειδώνει ένα λογαριασμό και ζητά περαιτέρω επαλήθευση.

To RF SCreater, ένα πρόγραμμα που μπορεί να δημιουργήσει ένα ψεύτικο σκαναρισμένο αντίγραφο ενός ρωσικού διαβατηρίου με το όνομα, την ημερομηνία γέννησης, τη χώρα και την πόλη της επιλογής του ατόμου, ώστε να κοροϊδέψει το Facebook όταν κλειδώνει ένα λογαριασμό και ζητά περαιτέρω επαλήθευση.

Το Facebook χρησιμοποιεί εδώ και χρόνια την τεχνολογία αναγνώρισης προσώπου για να προτείνει ποιος μπορεί να επισημανθεί με ετικέτα στη φωτογραφία ενός χρήστη και να «ψιλοκοσκινίσει» τις 350 εκατομμύρια εικόνες που η εταιρεία λέει ότι φορτώνονται καθημερινά. Τον Δεκέμβριο, ανακοίνωσε ότι σύντομα θα αναβαθμίσει αυτή την τεχνολογία με νέα χαρακτηριστικά «για να εμποδίζει τους ανθρώπους να παριστάνουν άλλους ανθρώπους στο Facebook», προσθέτοντας, «Θέλουμε οι άνθρωποι να αισθάνονται ασφαλείς όταν δημοσιεύουν φωτογραφίες τους στο Facebook».



Μόνο που σε όλους αυτούς τους μήνες από τότε που ανακοινώθηκε αυτό το χαρακτηριστικό, τα ψεύτικα προφίλ τα οποία μπορεί να πήραν κάποια τυχαία ονόματα, αλλά ντύθηκαν με αληθινές φωτογραφίες μακρινών αγνώστων από ξένους τόπους, εξακολούθησαν να εξαπλώνονται. Να υπενθυμίσουμε, βέβαια, ότι η εταιρεία δήλωσε πρόσφατα ότι η αναθεώρηση του προφίλ-φωτογραφίας ξεκίνησε στα μέσα Μαρτίου και επί του παρόντος λειτουργεί μόνο για ένα περιορισμένο τμήμα του κοινωνικού κύκλου ενός ατόμου, και όχι για «τυχαίους ξένους».

Σύμφωνα με την έρευνα του BuzzFeed το 90 έως 95% των αγοραστών ψεύτικων λογαριασμών είναι έμποροι που πλημμυρίζουν το κοινωνικό δίκτυο με διαφημιστικούς συνδέσμους ενσωματωμένους σε status updates, ή σε καταχωρίσεις σε ομάδες και σε ιδιωτικά μηνύματα. Υπάρχουν και οι αγοραστές χαμηλότερων επιτοκίων, απλοί άνθρωποι που ψάχνουν για νέους λογαριασμούς επειδή το Facebook έκλεισε το δικό τους, ή κορίτσια που θέλουν να «στοιχειώσουν» την νέα κατάκτηση του πρώην συντρόφου τους.

Δυστυχώς, η αλήθεια είναι ότι στο Facebook γίνεται όλο και πιο δύσκολο να γνωρίζουμε με βεβαιότητα από πού πραγματικά προέρχεται το περιεχόμενο που βλέπουμε ή ποια είναι τα αληθινά κίνητρα εκείνων των αγνώστων που στέλνουν ένα αίτημα φιλίας από το πουθενά – η σύγκριση των κοινών φίλων δεν λέει τίποτα, δεν ωφελεί, μπορεί να την έχουν πατήσει κι εκείνοι μαζί με εμάς. Και τα στοιχεία της πρόσφατης μαζικής διαγραφής εκατομμυριών ψεύτικων λογαριασμών μας αυτό δείχνουν: ο πόλεμος της πλατφόρμας κατά της παραπληροφόρησης συνεχίζεται αλλά οι στρατιές των κλώνων είναι αήττητες. Για την ώρα.

Με στοιχεία από το BuzzFeed.