Η εγκληματική απάτη του πρωτογενούς πλεονάσματος, Γράφει ο Δημήτρης Καζάκης

Ο πρόεδρος του Eurogroup κ. Centeno μετά τη συνεδρίαση της Ευρωομάδας της 27ης Απριλίου 2018 δήλωσε, ανάμεσα στα άλλα, τα εξής: «Είδαμε πρόσφατα κάποια καλά νέα από την Ελλάδα, και συγκεκριμένα από πλευράς φορολογίας. Για δεύτερη συνεχή χρονιά, η Ελλάδα παρέδωσε πρωτογενές πλεόνασμα άνω του 4% του ΑΕΠ και πλεόνασμα του προϋπολογισμού. Αυτό είναι πολύ ενθαρρυντικό δεδομένης της ιστορίας.»


Είναι όντως έτσι τα πράγματα; Είναι πράγματι επιτυχία κάτι τέτοιο; Γιατί θα πρέπει να κυνηγάμε πρωτογενή πλεονάσματα; Τι προσφέρουν στην οικονομία της Ελλάδας;
Μα θα μου πείτε, έτσι διατάσσουν οι δανειστές και ποιοι είμαστε εμείς που θα αμφισβητήσουμε τις βουλές του Υψίστου; Τόλμησε ο Μωυσής επί του όρους Σινά να αμφισβητήσει τον Δεκάλογο που ο ίδιος ο Ύψιστος του υπαγόρευσε για να γίνουν έκτοτε οι απαράβατοι νόμοι των πιστών; Πώς λοιπόν εμείς θα τολμήσουμε να αμφισβητούσε το Ταλμούδ προερχόμενο εκ Eurogroup; Τι δηλαδή, να γίνουμε άπιστοι και να μας κηρύξουν οι αγορές ιερό πόλεμο, τζιχάντ;
Κι έτσι όλοι μαζί σήμερα, ολόκληρο το πολιτικό σύστημα και μαζί του η πιο άθλια δημοσιογραφία, το χειρότερο σύστημα pressstitutes – όπως αποκαλεί τους δημοσιογράφους ο Paul Craig Roberts – που υπάρχει σε χώρα του πλανήτη, αναλώνονται στο γνωστό λιβάνισμα. Από το πρωί έως το βράδυ γανώνουν τα μυαλά του κοσμάκη με το πρωτογενές πλεόνασμα και πόσο μεγάλη επιτυχία είναι κάτι τέτοιο.
Κι όποιος τολμήσει να αμφισβητήσει την ίδια την αναγκαιότητα του πρωτογενούς πλεονάσματος, τότε ποιος είδε τον Θεό και δεν τον φοβήθηκε ή στη γλώσσα της θεολογίας των αγορών, all hell brakes loose! Όχι πώς υπάρχει κάποιος να την αμφισβητήσει. Φροντίζει γι’ αυτό η σύγχρονη Ιερή Εξέταση των ΜΜΕ. Όπως και η απόλυτη βλακεία που ενδημεί στην κοινωνία μας και καλλιεργείται απλόχερα από το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας επί δεκαετίες.
Θέλετε να δούμε την αλήθεια κατάματα; Το πρόβλημα με το πρωτογενές πλεόνασμα δεν είναι το πόσο μεγάλο είναι, όπως ισχυρίζονται όσοι θέλουν εκ νέου να διαπραγματευθούν με τους Ευρωπαίους για να συμμεριστούν τη χαρά και τα προσωπικά οφέλη να μας φέρουν κι αυτοί ένα νέο ακόμη χειρότερο μνημόνιο. Το πρόβλημα είναι ότι το κυνήγι όχι μόνο πρωτογενούς πλεονάσματος, αλλά ακόμη και ενός απλά ισοσκελισμένου προϋπολογισμού υπό συνθήκες τέτοιας συρρίκνωσης της οικονομίας και εισοδήματος ισοδυναμεί με έγκλημα. Έγκλημα κατά του ελληνικού λαού.
Βέβαια, υπάρχουν κι εκείνοι που λένε συγκαταβατικά και μ’ ένα κρυφό δάκρυ συμπόνοιας να κυλά από το μάγουλο: ναι, υπάρχει πρωτογενές πλεόνασμα, αλλά το πετυχαίνουν με πόνο, φτώχεια και ανέχεια για τον πληθυσμό. Μπούρδες! Παραμύθια και μάλιστα του χειρίστου είδους. Είτε πρόκειται για ανίδεους – είδος εξαιρετικά διαδεδομένο, ιδίως σ’ όσους φέρουν καθηγητικούς τίτλους και περγαμηνές – είτε πρόκειται για φθηνή και πρόστυχη αντιπολίτευση.
Το πρωτογενές πλεόνασμα όχι μόνο είναι εγκληματικό ως προς την επιδίωξή του, αλλά και σκέτη απάτη. Το πρωτογενές πλεόνασμα είναι και παραμένει ανύπαρκτο. Δεν υπάρχει. Ποτέ δεν κατόρθωσαν να το πετύχουν στ’ αλήθεια. Ούτε τώρα. Ούτε πέρυσι. Ούτε πρόπερσι όπως ισχυρίζονται όλοι αυτοί οι αρχιαπατεώνες του Eurogroup, αλλά και οι εγχώριοι εντολοδόχοι τους, που κάνουν τους μαφιάζους να μοιάζουν με Εστιάδες παρθένες, και τους παλιούς χουντοφασίστες με γραφικούς.
Ας δούμε τα στοιχεία. Ποια στοιχεία; Τα ταμειακά που δημοσιεύει η Τράπεζα της Ελλάδος. Γιατί τα ταμειακά; Διότι στο τέλος κάθε οικονομικού έτους γίνεται ο ταμειακός απολογισμός του κράτους. Τι κοιτάμε; Πόσα εισέπραξε στο χέρι ο κρατικός προϋπολογισμός με τη μορφή τακτικών εσόδων (φόροι και μη φορολογικά έσοδα) και πόσα πλήρωσε με τη μορφή των τακτικών δαπανών. Το αποτέλεσμα δηλώνει την διαφορά ανάμεσα στα δυο αυτά μεγέθη. Κι αυτό είναι που έχει μείνει στο ταμείο.
Το 2014 τη χρονιά του περίφημου success story Σαμαρά – θυμάστε; – το καθαρό ταμειακό αποτέλεσμα του κρατικού προϋπολογισμού ήταν πρωτογενές έλλειμμα ύψους άνω των 4,2 δις ευρώ! Θυμηθείτε ότι και τότε μας έλεγαν περί πρωτογενούς πλεονάσματος. Παραμύθια.
Και να φανταστεί κανείς ότι η κυβέρνηση είχε περικόψει εκείνη τη χρονιά τακτικές δαπάνες προϋπολογισμού (υγεία, παιδεία, πρόνοια, συντάξεις, μισθούς, κοκ) άνω των 8,2 δις ευρώ σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο, το 2013. Έτσι κατόρθωσε να περιορίσει το πρωτογενές έλλειμμα του 2014 «μόνο» στο 4,2 δις ευρώ, από 12,8 δις ευρώ το 2013.
Καταλάβατε τώρα γιατί έτρεξε εσπευσμένα να δραπετεύσει από την κυβέρνηση ο κ. Σαμαράς και η συμμορία του; Δεν ήθελε με τίποτε να βρίσκεται στην κυβέρνηση όταν τα νοικοκυριά θα αντιλαμβάνονταν όχι μόνο στον οικογενειακό προϋπολογισμό τους τι σημαίνουν όλες αυτές οι δραστικές περικοπές, αλλά και το επερχόμενο νέο μνημόνιο το οποίο είχε ήδη δρομολογηθεί με το περίφημο email Χαρδούβελη στις 2/12/2014.
Τι αφορούσε; Επιπλέον μέτρα ύψους 980 εκατ. ευρώ, προκειμένου για έχουμε «καθαρή έξοδο» από τα μνημόνια και στις αγορές. Θυμάστε; Ή πάσχετε από τη γνωστή ασθένεια του Ροφού; Το ψάρι ντε με το οποίο μοιάζει κάθε φορά η φάτσα του μέσου Έλληνα, ο οποίος πιάνεται κορόιδο πάντα με το ίδιο κόλπο. Του λένε και του στήνουν την ίδια φάκα διαρκώς όλα αυτά τα χρόνια.
Πήρε λοιπόν η κυβέρνηση Σαμαρά το πράσινο φως πρώτα από το Βερολίνο και ύστερα από το Eurogroup για να πάει σε εκλογές και να έρθει ο Τσιπροκαμμένος να φέρει το τρίτο και χειρότερο μνημόνιο. Ας θυμηθούμε λίγο την ιστορία γιατί πρόκειται να ζήσουμε ένα ακόμη déjà vu των χρόνων της μνημονιακής κατοχής.
Στις 6 Νοεμβρίου 2014, οι υπουργοί της Ευρωομάδας συζήτησαν στις Βρυξέλλες τη συνέχεια που πρέπει να δοθεί στο πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής της Ελλάδας, υποστηρίζοντας τη χορήγηση προληπτικού πιστωτικού ορίου στη χώρα. Η συζήτηση σχετικά με τη συνέχεια που πρέπει να δοθεί στο πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής της Ελλάδας διεξήχθη αφού ο τότε υπουργός οικονομικών της Ελλάδας, κ. Γκίκας Χαρδούβελης, παρουσίασε την θέση της ελληνικής κυβέρνησης για «καθαρή έξοδο» στις αγορές και από μνημόνια.
Λόγω όμως της αισθητά εύθραυστης κατάστασης στην αγορά και των δύσκολων επικείμενων μεταρρυθμίσεων, οι υπουργοί υποστήριξαν ένθερμα την χορήγηση προληπτικού πιστωτικού ορίου στην Ελλάδα. Αυτό μπορεί να γίνει με τη χορήγηση πιστωτικού ορίου με ενισχυμένους όρους (ΠΟΕΟ) του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, μόλις λήξει το τρέχον πρόγραμμα.
Το πιστωτικό όριο θα στηρίξει τις προσπάθειες της Ελλάδας να ανακτήσει πλήρη πρόσβαση στην αγορά και να αξιοποιήσει τα επιτεύγματα του τρέχοντος προγράμματος. Οι λεπτομέρειες του πιστωτικού ορίου και οι συνδεόμενοι όροι θα καθοριστούν κατά τις ερχόμενες εβδομάδες με βάση την τελική επανεξέταση του τρέχοντος προγράμματος. Οι υπουργοί συμφώνησαν ότι πρέπει να συνεχιστεί η συμμετοχή του ΔΝΤ.
Σας θυμίζει τίποτε; Τα ίδια συζητάνε και τώρα. Προληπτική πιστοληπτική γραμμή για «καθαρή έξοδο» από τα μνημόνια και στις αγορές.
Οι υπουργοί της Ευρωομάδας, που συνήλθαν στις Βρυξέλλες στις 8 Δεκεμβρίου 2014, συζήτησαν την πρόοδο προς την ολοκλήρωση του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής της Ελλάδας. Υποστήριξαν τη χορήγηση δίμηνης παράτασης στην Ελλάδα για την ολοκλήρωση του προγράμματος.
Η Ευρωομάδα εξέφρασε ικανοποίηση για την πρόοδο που σημείωσαν οι ελληνικές αρχές προς την ολοκλήρωση της πέμπτης επανεξέτασης του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής της Ελλάδας. Οι υπουργοί συμφώνησαν ότι, παρά την πρόοδο, δεν είναι δυνατόν να ολοκληρωθεί η επανεξέταση πριν από το τέλος του έτους. Υποστήριξαν, επομένως, να χορηγηθεί στην Ελλάδα δίμηνη παράταση του τρέχοντος προγράμματος του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ).
Η Ευρωομάδα – όπως δήλωνε επίσημα τότε – αναμένει τώρα το επίσημο αίτημα παράτασης από τις ελληνικές αρχές προκειμένου να μπορέσει να ολοκληρωθεί η επανεξέταση στις αρχές του 2015. Το αίτημα αναμένεται να συμπεριλαμβάνει κατηγορηματική δέσμευση για ολοκλήρωση όλων των μεταρρυθμίσεων που απαιτούνται από το τρέχον πρόγραμμα. Η ολοκλήρωση αυτών των μεταρρυθμίσεων θα ανοίξει τον δρόμο για την εκταμίευση της τελικής δόσης των 1,8 δισ. ευρώ από το ΕΤΧΣ.
Με τη δίμηνη παράταση έδιναν το πράσινο φως στον Σαμαρά να πάει σε εκλογές και περίμεναν στην γωνία τον Τσίπρα και το τσούρμο του να διαπραγματευθεί. Όλα ήταν στημένα για να μας φορέσουν το τρίτο μνημόνιο. Χωρίς να χρειαστεί να το κάνει ο Σαμαράς. Διότι αν το έκανε τότε η ΝΔ θα ακολουθούσε το ΠΑΣΟΚ στο καλάθι των σκουπιδιών της ιστορίας.
Πάμε ξανά πίσω στο πρωτογενές πλεόνασμα. Το 2015, τη χρονιά της δήθεν ηρωικής επαναδιαπραγμάτευσης του Τσίπρα, το καθαρό ταμειακό αποτέλεσμα του κρατικού προϋπολογισμού ήταν επίσης πρωτογενές έλλειμμα ύψους 2,6 δις ευρώ. Μικρότερο από το πρωτογενές έλλειμμα του 2014, αλλά αυτό οφείλεται στην ακόμη πιο δραστική περικοπή των τακτικών δαπανών (υγεία, πρόνοια, συντάξεις, κοκ) άνω των 1,5 δις.
Το 2016 τι έγινε; Μήπως το ταμειακό πρωτογενές έλλειμα έγινε – ως δια μαγείας – πλεόνασμα; Ούτε κατά διάνοια. Αντίθετα το καθαρό ταμειακό έλλειμμα του προϋπολογισμού ανέβηκε στα 3,6 δις ευρώ. Βλέπετε ο κομματικός στρατός του Τσιπροκαμμένου από ημέτερους και κάθε λογής απόβρασμα του κοινωνικού και πολιτικού περιθωρίου κόστισε στον προϋπολογισμό τουλάχιστον 3,1 δις ευρώ περισσότερες τακτικές δαπάνες έναντι του 2015.
Και λέμε τουλάχιστον γιατί οι δαπάνες προς την υγεία, την πρόνοια, τις συντάξεις κοκ συνέχισαν να περικόπτονται δραστικά σε βάρος της μεγάλης πλειοψηφίας των Ελλήνων πολιτών. Για να χρηματοδοτηθεί η κομματική άλωση από το νέο ΠΑΣΟΚ του ΣΥΡΙΖΑ και τη νέα ΝΔ του Καμμένου, οι Έλληνες πολίτες χρειάστηκε να πληρώσουν επιπλέον 3,3 δις πρόσθετους φόρους μέσα στο 2016. Και φυσικά για όλα αυτά δεν ακούστηκε κιχ από τους Ευρωπαίους δανειστές.
Βλέπετε όταν ότι περισσεύει από την φορολογική λαίλαπα που οι ίδιοι οι δανειστές απαιτούν για να πληρωθούν οι ίδιοι, πηγαίνει στον κομματικό στρατό της εκάστοτε κυβέρνησης δεν λένε κουβέντα. Δεν βγάζουν τσιμουδιά. Όταν απαιτούν οι πολίτες να πάνε οι φόροι τους στην υγεία, την παιδεία, την πρόνοια, κοκ, τότε λυσσάνε κυριολεκτικά και απαιτούν νέες ακόμη μεγαλύτερες περικοπές.
Τι έγινε με το πρωτογενές πλεόνασμα του 2017; Ακόμη χειρότερα. Σύμφωνα πάντα με τα επίσημα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδας για το καθαρό ταμειακό αποτέλεσμα του προϋπολογισμού, το 2017 ήταν χειρότερο ακόμη κι απ’ το 2014. Δηλαδή έληξε με πρωτογενές έλλειμμα της τάξης των 7,2 δις ευρώ έναντι των 3,6 δις ευρώ του 2016. Υπερδιπλασιάστηκε!

Γιατί; Διότι ενώ οι εισπράξεις των τακτικών εσόδων του προϋπολογισμού έμειναν σχεδόν στα ίδια επίπεδα, οι τακτικές δαπάνες εκτινάχθηκαν σχεδόν κατά 2 δις ευρώ. Που πήγαν;

Στον κομματικό στρατό των ημετέρων της κυβέρνησης με τους δανειστές να ποιούν τη νήσσα. Βλέπετε ως παλιοί κατακτητές και αποικιοκράτες γνωρίζουν ότι όσο πιο διεφθαρμένη είναι μια κυβέρνηση, τόσο καλύτερα κάνουν τις δουλειές τους στη χώρα, τόσο καλύτερα κρατούν υπόδουλο έναν ολόκληρο λαό. Γι’ αυτό και δεν έχουν κανένα λόγο να ανησυχούν για τις δαπάνες που όλο και περισσότερο αφορούν τον κομματικό στρατό και τους ημετέρους.

Καλυτέρεψε μήπως η εικόνα το 2018; Κάθε άλλο. Τα στοιχεία του πρώτου τριμήνου είναι εκκωφαντικά, έστω κι αν δεν είναι δυνατό να δώσουν την πλήρη εικόνα μιας και το μεγαλύτερο μέρος των τακτικών πληρωμών του κράτους συσσωρεύεται επίτηδες προς τα τελευταία τρίμηνα του οικονομικού έτους.
Παρ’ όλα αυτά στην περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου 2018 εμφανίζεται το ταμείο του προϋπολογισμού να έχει εισπράξει 613 εκατ. ευρώ περισσότερο από την αντίστοιχο πρώτο τρίμηνο του 2017. Ενώ έχει πληρώσει σε τακτικές δαπάνες σχεδόν 1 δις ευρώ λιγότερο απ’ ότι το αντίστοιχο πρώτο τρίμηνο του 2017.
Με τον τρόπο αυτό εμφανίζεται ένα ταμειακό πρωτογενές έλλειμμα τριμήνου της τάξης των 580 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, η κυβέρνηση επέλεξε να αφήσει ένα σημαντικό μέρος των υποχρεώσεών της απλήρωτο με αποτέλεσμα το πρώτο τρίμηνο του 2018 να εμφανίζεται ένα έλλειμμα στους «λοιπούς λογ/σμούς Δημοσίου στην Τράπεζα της Ελλάδος», όπου περιλαμβάνεται η κίνηση των λογαριασμών διαχείρισης χρέους στο πρωτοφανές ύψος σχεδόν των 5,9 δις ευρώ!
Ποια χρέη δεν πλήρωσε η κυβέρνηση και σχηματίστηκε αυτό το έλλειμμα; Πάντως όχι των ξένων δανειστών και των ημετέρων κερδοσκόπων. Τα στοιχεία αυτά υποδηλώνουν μια κλιμακούμενη σταδιακή παύση πληρωμών της κυβέρνησης προς το εσωτερικό, που αφορά προς το παρών τα βασικά νομικά πρόσωπα υγείας, πρόνοιας και ασφάλισης αυτής της χώρας. Μόνο και μόνο για να μην εμφανίσουν το μέγεθος του πρωτογενούς ελλείμματος του κρατικού προϋπολογισμού που συνεχίζει να καλπάζει.

Τι σημαίνουν όλα αυτά; Κάτι πολύ απλό. Οι κατέχοντες την «επιτήδεια τέχνη της ρεμούλας» στην Ευρώπη κι εδώ, πουλάνε ακόμη μια φορά φύκια για μεταξωτές κορδέλες. Όπως ακριβώς παραποίησαν σκόπιμα με τον κ. Γεωργίου τα στοιχεία του ελλείμματος του 2009 προκειμένου να εμφανιστεί ένα υπέρογκο δημοσιονομικό έλλειμα για να δικαιολογηθεί η επιβολή του καθεστώτος μνημονιακής κατοχής, το ίδιο κάνουν και σήμερα.

Έχουν στήσει μια μηχανή προκειμένου να εμφανίζουν ένα απόλυτα εικονικό και ψεύτικο πλεόνασμα για πολλούς λόγους.

Πρώτα-πρώτα, για να κρατάνε τον κοσμάκη σε αναμονή μιας δήθεν «εξόδου» και μιας πάλι ανάκαμψης, που δεν πρόκειται να έλθει ποτέ. Αντίθετα, τα μνημόνια – όπως κι αν τα βαφτίζουν κάθε φορά – το ένα χειρότερο από το άλλο, θα συνεχίζουν να επιβάλλονται προς όφελος της κλίκας των Ευρωπαίων δανειστών. Ερήμην της ελληνικής βουλής και του ελληνικού λαού.
Δεύτερο, γιατί στήνουν μια φούσκα για τα αρπακτικά των αγορών. Την φούσκα της «εξόδου» της Ελλάδας στις αγορές. Έτσι παραποιούν σκόπιμα τα στοιχεία μόνο και μόνο για να κάνουν ελκυστική την κατεστραμμένη Ελλάδα στα κοράκια και τους γύπες των stress funds. Πρόκειται για μια ακόμη στημένη φούσκα για το σύστημα αγυρτείας και απάτης που κυριαρχεί στις παγκόσμιες αγορές ομολόγων και χρήματος.
Στην πραγματικότητα τα δημοσιονομικά του 2018 δείχνουν ότι προς το τέλος της φετινής οικονομικής χρήσης η κυβέρνηση δεν θα μπορεί ούτε καν να καταβάλει τρέχουσες συντάξεις. Οι Ευρωπαίοι το ξέρουν καλά αυτό. Η προσπάθεια να βγει στις αγορές η Ελλάδα για να δανειστεί εκ νέου με τους όρους που την οδήγησαν το 2009 στη χρεοκοπία, απέτυχε.
Τι θα κάνουν; Θα αφήσουν την κυβέρνηση Τσίπρα να φτάσει στο αμήν και να μην μπορεί να πληρώσει μισθούς και συντάξεις; Θα την αφήσουν να κλείσει νοσοκομεία και σχολεία γιατί θα αδυνατεί να τα χρηματοδοτήσει;
Κατά κει πάμε και μάλιστα ολοταχώς. Στους Ευρωπαίους δεν συμφέρει να συμβεί μια ξαφνική κατάρρευση σαν αυτή που συνέβη με τη χούντα το 1974. Διότι σε μια τέτοια περίπτωση δεν είναι καθόλου σίγουροι ότι μπορούν να ελέγξουν ότι θα επακολουθήσει. Να ελέγξουν δηλαδή τη διάδοχη κατάσταση.
Δεν τους απασχολεί η αδυναμία πληρωμής συντάξεων, υγείας και παιδείας. Ούτε τους ενδιαφέρει το γεγονός ότι είναι μαθηματικά βέβαιο ότι πάμε σε μαζικό κλείσιμο σχολείων, νοσοκομείων, μονάδων υγείας και πρόνοιας. Αυτό που θέλουν είναι να γίνουν όλα αυτά με ομαλό, βαθμιαίο τρόπο κι όχι με μια ξαφνική παύση πληρωμών. Αυτό άλλωστε κάνουν όλα αυτά τα χρόνια. Βήμα-βήμα περικόπτουν, ξεπουλάνε, αφανίζουν, εξοντώνουν μαζικά.
Για φανταστείτε να είχαν μειώσει κατά 60% τις συντάξεις με μιας και σε όλους; Φανταστείτε να είχαν επιβάλει τις περικοπές από 40% έως και 70% όλων των κοινωνικών δαπανών με μιας; Θα είχε καεί το σύμπαν. Κι έτσι κατάφεραν το ίδιο, αλλά το έκαναν στη διάρκεια 8 ετών. Με μια εικονικά ομαλή εναλλαγή στις κυβερνήσεις και ένα παντελώς εικονικό κοινοβούλιο, που υφίσταται μόνο και μόνο για ένα λόγο: για να δίνει την εντύπωση ότι ο λαός διαμέσου των αντιπροσώπων του «συναποφασίζει»!
Για όλους αυτούς τους λόγους οι Ευρωπαίοι πασχίζουν να βρουν την κατάλληλη νομική φόρμουλα – έτσι δήλωσε ο κ. Σεντέρο μετά το τελευταίο Eurogroup – για να συνεχιστεί το μνημόνιο, χωρίς να το πουν επισήμως μνημόνιο κι έτσι αναγκαστούν να το καταθέσουν για έγκριση στα δικά τους κοινοβούλια. Άλλωστε διαθέτουν ένα υπόλοιπο 39 δις ευρώ αδιάθετο από το «πακέτο» του τρίτου μνημονίου.
Το πρωτογενές πλεόνασμα που εμφανίζουν είναι ένα από τα μεγαλύτερα ψέματα που ταΐζουν τον ελληνικό λαό την εποχή αυτή. Αντίστοιχο σε ανοησία και χυδαιότητα μ’ εκείνο το «λεφτά υπάρχουν» του κ. Παπανδρέου, ή το δανειζόμαστε για να πληρώνουμε μισθούς και συντάξεις που ισχυρίζονταν χωρίς τσίπα οι εκπρόσωποι της μνημονιακής κατοχής την πρώτη περίοδο.
Η ελληνική οικονομία όσο κι αν το προσπαθήσουν δεν πρόκειται να παράξει δημοσιονομικά πλεονάσματα. Ούτε καν πρωτογενή. Ακόμη κι αν κλείσουν όλα τα σχολεία, όλα τα πανεπιστήμια, όλα τα νοσοκομεία, όλα τα ταμεία, όλα τα ιδρύματα. Ακόμη κι αν σταματήσει ο προϋπολογισμός να πληρώνει μισθούς και συντάξεις.
Ο λόγος είναι πολύ απλός. Για να μπορέσει ο κρατικός προϋπολογισμός να δημιουργήσει πλεόνασμα θα πρέπει να το αντλήσει από το πλεόνασμα του οικογενειακού προϋπολογισμού. Μόνο που ο οικογενειακός προϋπολογισμός ήταν και συνεχίζει να είναι μείον. Και μάλιστα το πρωτογενές έλλειμμά του διαρκώς και χειροτερεύει.
Δείτε επί παραδείγματι το διάγραμμα με διαθέσιμα στοιχεία των εθνικών λογαριασμών. Αισίως το έλλειμμα του οικογενειακού προϋπολογισμού των ελληνικών νοικοκυριών βρίσκεται – σύμφωνα με τους πιο μετριοπαθείς υπολογισμούς – στο -15% του καθαρού διαθέσιμου εισοδήματος των οικογενειών στην Ελλάδα. Σε καμιά άλλη χώρα ολόκληρης της Ευρώπης (Δυτική και Ανατολική) δεν έχουν υποστεί τέτοιο πρωτογενές έλλειμμα οι οικογενειακοί προϋπολογισμοί.
Τι σημαίνει πρωτογενές έλλειμμα στον οικογενειακό προϋπολογισμό; Σημαίνει ότι το καθαρό διαθέσιμο εισόδημα δεν επαρκεί για τις βασικές καταναλωτικές δαπάνες του νοικοκυριού. Τα ελληνικά νοικοκυριά χρειάζονται τουλάχιστον 15% επιπλέον καθαρού διαθέσιμου εισοδήματος προκειμένου να καλύψουν τις βασικές καταναλωτικές τους δαπάνες.
Για μια οικονομία όμως δεν επαρκεί ούτε καν η ισοσκέλιση του οικογενειακού προϋπολογισμού. Για την ανάκαμψη και την άνοδο της οικονομίας χρειάζεται το καθαρό διαθέσιμο εισόδημα να δημιουργεί πλεόνασμα για το νοικοκυριό, δηλαδή θετική ροπή προς αποταμίευση.
Στην Ελλάδα στα χρόνια της δεκαετίας του 1990 και ιδιαίτερα στο δεύτερο μισό της δεκαετίας, το πλεόνασμα ή ο ισοσκελισμός του οικογενειακού προϋπολογισμού γινόταν ως επί το πλείστον με δανεισμό από τις τράπεζες. Η ληστρική εκμετάλλευση του ελλείμματος του οικογενειακού προϋπολογισμού δημιούργησε τη «χρυσή δεκαετία» των τραπεζικών υπερκερδών. Οι κυβερνήσεις Μητσοτάκη και κυρίως οι κυβερνήσεις Σημίτη και κατόπιν φρόντιζαν να συρρικνώνεται το πραγματικό εισόδημα της οικογένειας από τη δουλειά της, προκειμένου να καταφεύγει στις τράπεζες για κάθε λογής δανεισμό.
Αυτό φαίνεται άλλωστε και από την καθαρή χορήγηση δανείων στα νοικοκυριά στο διάγραμμα, η οποία παρακολουθεί εντυπωσιακά το πρωτογενές έλλειμμα των οικογενειακών προϋπολογισμών. Το 2009 ανακόπτεται αυτή η καθαρή χορήγηση ως % του καθαρού διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών γιατί γίνεται πλέον όλο και πιο δύσκολο για τις οικογένειες να δανειστούν από τις τράπεζες.
Ωστόσο, η καθαρή χορήγηση δανείων συνεχίζει να επιδεινώνεται ιδίως από το 2015 και μετά. Γιατί; Πώς γίνεται κάτι τέτοιο όταν τα νοικοκυριά δεν έχουν πρόσβαση σε τραπεζικά δάνεια;
Η επιδείνωση αυτή υποδηλώνει τα κάθε λογής χρέη που δημιουργεί το νοικοκυριό στην προσπάθειά του να τα βγάλει πέρα. Ένα όλο και μεγαλύτερο μέρος του πρωτογενούς ελλείμματος του νοικοκυριού δεν μπορεί πλέον να καλυφθεί με κανένα τρόπο κι έτσι εναποτίθεται στο μέλλον ως χρέος. Όχι αναγκαστικά προς τις τράπεζες, αλλά ως χρέη σε λογαριασμούς και ανελαστικές δαπάνες.
Η δραματική αυτή επιδείνωση. Ιδίως από το 2015 και μετά εξανάγκασαν τα νοικοκυριά να ανοίξουν ένα νέο κύκλο πώλησης πάγιων περιουσιακών στοιχείων τους. Τα τιμαλφή της οικογένειας έχουν ήδη πουληθεί. Τώρα μένουν να πουληθούν τα όποια ακίνητα – όσα δεν είναι υποθηκευμένα σε τράπεζες και εφορία – διαθέτει το νοικοκυριό. Μόνο και μόνο για να αντιμετωπιστεί το πρωτογενές έλλειμμα του οικογενειακού προϋπολογισμού.
Η διαρκής πίεση για δημοσιονομικά πλεονάσματα θα επιδεινώσει την κατάσταση πολύ περισσότερο. Διότι όπως λένε και όλοι οι σοβαροί οικονομολόγοι – όσοι τουλάχιστον ξέρουν για τι πράγμα μιλάνε – «τα δημόσια ελλείμματα δημιουργούν πλούτο για τον ιδιωτικό τομέα [επιχειρήσεις και νοικοκυριά], ενώ τα πλεονάσματα του δημόσιου τον αποστραγγίζουν.» (Forbes, 18/7/2011).
Γι’ αυτό επιμένουν οι δανειστές στα πρωτογενή πλεονάσματα. Για να αποστραγγίσουν κάθε ικμάδα εισοδήματος και πλούτου από τα νοικοκυριά, από τους Έλληνες πολίτες. Και φυσικά να επιβάλλουν το γενικό ξεπούλημα του δημόσιου πλούτου της χώρας.
Το 2018 θα είναι η χρονιά όπου το κράτος θα έχει ολοκληρώσει το ξεπούλημα ολόκληρου του δημόσιου πλούτου. Από την επόμενη χρονιά θα πάρουν σειρά οι παραλίες και η αιγιαλίτιδα ζώνη, τα χωρικά ύδατα, ο εναέριος χώρος και γενικά το έδαφος της πατρίδας. Έτσι ή αλλιώς δεν θα έχει απομείνει τίποτε άλλο για να πουλήσει το κράτος. Εκτός φυσικά από τον εθνικό χώρο.
Πώς αλλιώς θα πετύχουμε πρωτογενή πλεονάσματα σε μια χώρα όπου το πρωτογενές έλλειμμα των οικογενειακών προϋπολογισμών αυξάνει χρόνο με το χρόνο και η εξυπηρέτηση του χρέους επίσης αυξάνει χρόνο με το χρόνο; Πώς αλλιώς; Μόνο μέσα από ένα Σισύφειο κυνηγητό ανύπαρκτων δημοσιονομικών πλεονασμάτων που οδηγεί στο ξεπούλημα των πάντων. Ακόμη και ολόκληρες περιφέρειες του Καλλικράτη.

*Ο Δημήτρης Καζάκης είναι Πρόεδρος του Ε.ΠΑ.Μ.
Πηγή