Ποδοσφαιρική ομάδα “Πόντος”: Απαγχονίστηκαν, για να τιμήσουν τη φανέλα τους

γράφει ὁ Γιῶργος Δαμιανός

Στά ὄνειρά μου ἔρχεται συχνά ἡ μακρινή φωνή τῆς μάνας τρελῆς στούς ἔρημους δρόμους (1) καί μέ ρωτάει μέ παράπονο ἄν κλαῖνε ἀκόμα τά ματοπήγαδα (2). Μέ ρωτάει γιά κάποιους πραγματικούς ἥρωες τοῦ ποδοσφαίρου. Ἦταν παιδιά τῆς γῆς τοῦ Πόντου. Δέν ἔπαιξαν πότε σέ μεγάλες ὀργανώσεις. Δέ λατρεύτηκαν ποτέ ὡς θεοί ἀπό τό ἀφιονισμένο πλῆθος, δέν εἶδαν ποτέ τούς ὀπαδούς νά γεμίζουν πλατεῖες καί νά κλείνουν δρόμους γιά νά ἐκδηλώσουν τήν ἐθνική ὑπερηφάνεια τούς (τί χυδαῖες πού φαίνονται, ὁρισμένες φορές, οἱ λέξεις).


Οἱ ἥρωες (ἄν ἀκόμα ἔχουν, ἀκόμα, νόημα οἱ λέξεις) τῆς ὁμάδας “Πόντος” ἦταν καθηγητές, μαθητές καί ἀπόφοιτοί του κολεγίου Ἀνατολία (3) τῆς Μερζιφούντας. Οἱ μαθητές ἀποφασίσαν νά τιμήσουν τή φανέλα τους καί γί αὐτό, παρά τήν τρομοκρατία καί τίς ἀπειλές τῶν Κεμαλικῶν, ἀγωνίστηκαν μέ ἐμφάνιση πού θυμίζει τή γαλανόλευκη (ἄσπρες καί γαλάζιες ρίγες) καί στή μέση το γράμμα Π. Αὐτό θά ἀποτελέσει τή βασική κατηγορία τῶν Κεμαλικῶν, οἱ ὁποῖοι θά ὁδηγήσουν τούς Ἕλληνες ἀθλητές στό “δικαστήριο” μέ τήν κατηγορία τῆς ἐσχάτης προδοσίας (12 Φεβρουαρίου 1921) καί τόν Ἰούνιο τοῦ ἴδιου χρόνου θά ἀπαγχονιστοῦν στήν Ἀμάσεια (4).

Ἡ μάνα τρελή στούς ἔρημούς τους δρόμους μέ ρωτάει ἀπεγνωσμένα ἄν μιλᾶνε γιά αὐτούς τούς ἥρωες τοῦ ποδοσφαίρου καί τῆς πατρίδας στίς δεκάδες τηλεοπτικές καί ραδιοφωνικές ἐκπομπές. Μήπως ἀναφέρουν ἕνα μονόστηλο οἱ δεκάδες ἀθλητικές ἐφημερίδες ἤ τούς μνημονεύουν ὅλα ἐκεῖνα τά τέρατα τῆς μνήμης, πού θυμοῦνται ἀκόμα καί τό δευτερόλεπτο πού σημειώθηκε κάποιο γκόλ, σέ κάποιον ἀγώνα, πρίν τριάντα χρόνια (ἦταν, βλέπετε, πολύ σοβαρό γεγονός γιά τή μετέπειτα ζωή τους). Μήπως κάποια κινηματογραφική ταινία, κάποιο βιβλίο, ἤ ἔστω κάποιο τραγουδάκι τούς ἀναφέρει;

Κατεβάζω ντροπιασμένος τό κεφάλι μου.

Μοῦ λέει καί μοῦ ξαναλέει τά ὀνόματα, μήπως καί τά ἔχω ἀκούσει σέ κάποια ἰαχή τῶν φιλάθλων.

Γ. Θεοχαρίδης,

Χ. Γεωργίου,

Α. Συμεών,

Α. Παυλίδης,

Σ. Ἀνανιάδης

Κατεβάζω ἀκόμα πιό ντροπιασμένος τό κεφάλι μου.

Τότε ἐκείνη ἀνεβάζει τό τόνο τῆς φωνή της καί ὠρύεται: “Τί ἠρωικότερο ἔχει νά ἐπιδείξει τό ἑλληνικό καί τό παγκόσμιο ποδόσφαιρο ἄπ αὐτούς τούς ἥρωες; Καλά οἱ ξένοι, ἀλλά τί θά πείραζε, ὅλες τίς ἑλληνικές ὁμάδες, νά ἀγωνιστοῦν γιά μία μόνο ἀγωνιστική, μέ ἕνα περιβραχιόνιο μέ τό γράμμα Π.

Κατεβάζω καί ἄλλο τό κεφάλι μου.

Κάθε 19 Μαΐου, ἡμέρα μνήμης τῆς γενοκτονίας τῶν Ποντίων, θά ξανάρθει ἡ μάνα τρελή στούς ἔρημούς τους δρόμους καί μέ τόν ἀλαφροήσκιωτο τρόπο της θά μέ ξαναρωτήσει: “γιατί κλαῖν τά ματοπήγαδα;” καί ἀκόμα δέν ἔχω βρεῖ ἀπάντηση. Μήπως κανένας ἀπό σᾶς γνωρίζει;

Τί εἴδανε καί κλαῖνε αὐτά τά πεγαδομᾶτε;

Σημειώσεις

(1) στίχος ἀπό τό ποίημα στό Νίκο Ἐ…1949 (Παρενθέσεις), τοῦ Μανόλη Ἀναγνωστάκη.
(2) κλαῖν τά πεγαδομᾶτε (: ματοπήγαδα, τά στόμια τῶν πηγάδιων) στίχος ἀπό τόν ἱερότερο θρῆνο τοῦ Ἑλληνισμοῦ: τό “Τσάμπασιν” (Πόντος). Γιά τήν ἱστορία τοῦ τραγουδιοῦ δές ἐδῶ

(3) Τό Αnatolia college in Merzifon ἱδρύθηκε τό 1886. Τό 1924 διέκοψε τή λειτουργία στή Μερζιφούντα καί μεταφέρθηκε στή Θεσαλλονίκη, ὅπου καί λειτουργεῖ ὡς καί σήμερα. Ἡ Μερζιφούντα (Μερζιφώνη, Ἡλιούπολις) ἀναφέρεται ἀπό τόν Στράβωνα γιά τά περίφημα ἰαματικά λουτρά της.Χτίστηκε τό 222 π.Χ., στά ἐρείπια τῆς πόλης Φαζιμούντας, ἀνάμεσα στούς ποταμούς Σκύλακα καί Ἄλυ. Πολλοί τή θεωροῦν καί ὡς τή γενέτειρα τῆς Ἁγίας Βαρβάρας.

(4) Πρόκειται γιά τήν πατρίδα τοῦ ἀρχαίου Ἕλληνα γεωγράφου Στράβωνα (63π.Χ – 23μ.Χ)