«Επίθεση» Xylella, φόβοι επέκτασης στη ζώνη της Μεσογείου

Το Xylella fastidiosa, ένα βακτήριο των φυτών που προέρχεται από την Κεντρική Αμερική και το οποίο προκαλεί σοβαρές και πολλές φορές καταστροφικές ασθένειες στα φυτά, συνεχίζει να σκοτώνει δεκάδες χιλιάδες ελαιόδεντρων στην Πούλια της Νότιας Ιταλίας και ετοιμάζεται να ανοίξει την «θανατηφόρα αγκαλιά» του σε ολόκληρη την λεκάνη της Μεσογείου.

Μόνο δυσοίωνες μπορούν να χαρακτηριστούν οι νέες εξελίξεις σε Ιταλία και Ισπανία. Οι Ισπανικές αρχές ανέφεραν αυτόν τον μήνα ότι ένα ελαιόδεντρο στην ηπειρωτική περιοχή της χώρας, διαγνώστηκε με το συγκεκριμένο βακτήριο.

Νωρίτερα, Ισπανοί επιστήμονες διέγνωσαν την ασθένεια του Xylella σε ελαιώνα στο νησί της Μαγιόρκα, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του Αλεξάντερ Πάρσελ, ερευνητής από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκελεη, ο οποίος παρακολουθεί την ασθένεια από το 1970. «Στη συνέχεια, διαφορετικά στελέχη του βακτηρίου εντοπίστηκαν στις Βαλεαρίδες Νήσους, κάτι που μας κάνει να υποθέτουμε πως το βακτήριο πρέπει να εισήλθε στην Ευρώπη επανειλημμένως ως ανεξάρτητο στέλεχος», υποστήριξε ο ειδικός ερευνητής.

Το Υπουργείο Γεωργίας, Αλιείας, Τροφίμων και Περιβάλλοντος ενημέρωσε το Ισπανικό Πρακτορείο Ειδήσεων, Europa Press, για τον εντοπισμό του Xylella σε ελαιώνα έξω από την Μαδρίτη. Παράλληλα σε συνέντευξη Τύπου, οι εκπρόσωποι του Ισπανικού Υπουργείου δεν ανταποκρίθηκαν σε αίτημα της ιστοσελίδας Olive Oil Times για περισσότερες λεπτομέρειες αναφορικά με το περιστατικό.

Βέβαια, τα ανησυχητικά νέα δεν περιορίζονται στην Ισπανία. Η επέκταση του βακτηρίου ενδέχεται να μολύνει επίσης ελαιόδεντρα στην Γαλλία. Άλλωστε, νωρίτερα αυτόν τον μήνα, υπήρξαν αναφορές από το τμήμα της Επαγγελματικής Ενώσεως Ελαιοκαλλιεργητών της Κορσικής για μολυσμένα ελαιόδεντρα στο γαλλικό νησί. «Το 2015, οι γαλλικές αρχές ανακοίνωσαν τον εντοπισμό του συγκεκριμένου βακτηρίου στην Κορσική καθώς και σε διακοσμητικά φυτά στην Γαλλική Ριβιέρα, ωστόσο μέχρι τότε το Xylella δεν είχε αρχίσει να προσβάλει ελιές» σχολίασε ο Πάρσελ.

Επιστρέφοντας τώρα στο επίκεντρο της κρίσης, στην Πούλια, ο αριθμός των δέντρων που έχουν προσβληθεί, συνεχίζει να αυξάνεται. Σύμφωνα με δημοσίευση του Ιταλικού Πρακτορείου Ειδήσεων, ANSA, ο αριθμός των μολυσμένων δέντρων έχει τετραπλασιαστεί στον κάμπο του Σαλέντο, εκεί όπου το Xylella κατέστρεψε μια τεράστια έκταση ελαιώνων όταν πρωτοεμφανίστηκε στην Ευρώπη, και όπου τώρα έχει μετατραπεί σε μια κρίσιμης σημασίας ζώνη περιορισμού.

Σύμφωνα με τον ειδικό ερευνητή, η άνοιξη συνιστά μια σημαντική περίοδο για την καταπολέμηση και την παρακολούθηση του βακτηρίου. Αυτούς τους μήνες το βακτήριο μεγαλώνει στο βασικό έντομο ξενιστή, τα τζιτζικάκια, και αναπτύσσεται ο πληθυσμός του στα χόρτα. Το ξερίζωμα των χόρτων καθώς και η χρήση εντομοκτόνων, μπορούν να αποτρέψουν την ενηλικίωση των εντόμων, αφού σε αυτό το στάδιο πετούν και μεταφέρουν το βακτήριο σε άλλα δέντρα.

Η Πούλια έχει καθιερωθεί ως μια περιοχή καταστροφής ελαιόδεντρων, αφού όλο και πιο συχνά τα συνεργεία κόβουν δέντρα ελιάς. Η ζώνη περιορισμού προς το παρόν περιλαμβάνει την περιοχή Valle d’Itria, μια αγροτική περιφέρεια με πυκνή βλάστηση που είναι διάσημη για τα αρχαία πέτρινα κειμήλια, γνωστά ως trulli.

Υπάρχει η πιθανότητα το βακτήριο να επεκταθεί από εκεί στη Piana degli Olivi Millenari, μια παραθαλάσσια πεδιάδα στην οποία βρίσκονται μερικά από τα πιο γηραιά ελαιόδεντρα της Πούλια. Αυτό δημιουργεί ανησυχίες ότι η καταστροφική πορεία του βακτηρίου θα συνεχιστεί στην Ιταλία, θα ξεπεράσει τα σύνορα της χώρας και θα επεκταθεί σε άλλες ελαιοπαραγωγικές περιοχές της Λεκάνης της Μεσογείου.

Για την ιστορία, το Xylella έφτασε στην Ευρώπη από το εμπόριο τροπικών φυτών. Πιο συγκεκριμένα, οι ερευνητές θεωρούν ότι το βακτήριο επεκτάθηκε ξεκινώντας από τις περίφημες αγορές λουλουδιών της Ολλανδίας προτού καταλήξει να ευημερεί σε ελιές κοντά στην Γαλλίπολη, μια παραθαλάσσια πόλη στην επαρχεία του Σαλέντο. «Είναι γνωστό πως το βακτήριο επιτίθεται σε εσπεριδοειδή και καφεόδεντρα στην Βραζιλία, αμπελώνες και ασιατικές αχλαδιές στην Ταϊβάν, καθώς και σε αμπελώνες, αμυγδαλεώνες και καλλιέργειες αλφάλφα στις ΗΠΑ» αναφέρει ο Πάρσελ.

Σύμφωνα με το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιοκομίας, το ξέσπασμα του φαινομένου Xylella είχε ως αποτέλεσμα την πτώση της παραγωγής ελαιολάδου παγκοσμίως την προηγούμενη χρονιά.

Πηγή: oliveoiltimes.com