Η χρήση εξαναγκαστικών μέτρων για τη λήψη δακτυλικών αποτυπωμάτων παιδιών που χρήζουν προστασίας δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συζητά αυτή την περίοδο αν παιδιά ηλικίας 14 ετών μπορούν να εξαναγκάζονται να δίνουν τα δακτυλικά τους αποτυπώματα όταν φτάνουν στην Ευρώπη στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης του Κοινού Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου μέσω της νομοθετικής ρύθμισης Eurodac.

Η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία για τα Εξαφανισμένα και υπό Εκμετάλλευση Παιδιά που εδρεύει στις Βρυξέλλες μαζί με άλλους 22 συνυπογράφοντες Οργανισμούς, ανάμεσα τους «Το Χαμόγελο του Παιδιού», ως ιδρυτικό μέλος και μέλος του ΔΣ της Ομοσπονδίας, παροτρύνουν την Ευρωπαϊκή Ένωση να εξαιρέσει τα παιδιά και τις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού από όλες τις μορφές εξαναγκασμού στο πλαίσιο της νομοθετικής ρύθμισης Eurodacσύμφωνα με την Σύμβαση του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Παιδιού.


«Ακόμα και αν η χρήση βιομετρικών στοιχείων μπορεί να αποδειχτεί χρήσιμη στη βελτίωση της προστασίας των παιδιών, ειδικότερα σε περίπτωση περιστατικού εξαφάνισης, η χρήση βίας ή εξαναγκασμού σε οποιοδήποτε παιδί στην Ευρώπη δεν είναι αποδεκτή. Μπορεί να αποτελέσει μια απόλυτα τραυματική εμπειρία, ενώ επαγγελματίες της πρώτης γραμμής έχουν επανειλημμένα επισημάνει ότι υπάρχουν πολλοί περισσότεροι αποτελεσματικοί τρόποι για να διασφαλιστεί η καταγραφή των παιδιών και των ενηλίκων στα σημεία εισόδου της ΕΕ»

τονίζει η Federica Toscano, Επικεφαλής του Προγράμματος «Παιδιά σε Μετανάστευση» της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας «Missing Children Europe».

Τρεις προτεινόμενες ζωτικές αλλαγές

Σύμφωνα με τις αλλαγές στην πρόταση της νομοθετικής ρύθμισης Eurodac προτείνεται η μείωση του ορίου ηλικίας για την καταγραφή των παιδιών από τα 14 έτη στα 6 έτη εισάγοντας την χρήση του εξαναγκασμού στη λήψη των δακτυλικών αποτυπωμάτων. Στην ουσία αυτό σημαίνει ότι θα επιτρέπεται η χρήση δύναμης ή βίας ενάντια στα παιδιά ως μέρος της διαδικασίας καταγραφής. Τα κράτη-μέλη αποκτούν, επίσης, την αρμοδιότητα να επιβάλλουν μέτρα, συμπεριλαμβανομένων της κράτησης των παιδιών για μη συμμόρφωση στη διαδικασία λήψης δακτυλικών αποτυπωμάτων. Οι συζητήσεις έχουν φτάσει σε σημείο ώστε να δημιουργηθεί μια λίστα εξαναγκαστικών συμπεριφορών που μπορούν να θεωρηθούν αποδεκτές για τα παιδιά.

Τα δακτυλικά αποτυπώματα συχνά θεωρούνται ως ο καλύτερος τρόπος για να διασφαλιστεί η καταγραφή και προστασία κάθε παιδιού σε εθνικό και διασυνοριακό επίπεδο. Αν και η λήψη τους θεωρείται βοηθητική, εφόσον χρησιμοποιούνται με σωστό τρόπο, η χρήση εξαναγκασμού των παιδιών είναι απαράδεκτη. Όλοι μας, ως κοινωνία, μοιραζόμαστε την κοινή ευθύνη και δέσμευση για την φροντίδα των παιδιών και των μελλοντικών γενεών.

Παραβίαση των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων

Η πιθανότητα χρήσης εξαναγκασμού των παιδιών παραβιάζει μια σειρά από δικαιώματα των παιδιών σύμφωνα με τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FRA) και την Επιτροπή του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Παιδιών, τα οποία και θα πρέπει απολαμβάνουν του σεβασμού και της προστασίας από τα κράτη-μέλη, σύμφωνα με τη συλλογική ευθύνη των κρατών-μελών. Πρακτικές εξαναγκασμού μπορούν να τραυματίσουν τα παιδιά και να οδηγήσουν υπό τον φόβο των αρχών σε άθλιες πρακτικές, όπως είναι το κάψιμο των δακτυλικών τους αποτυπωμάτων. Αντ’ αυτού, τα παιδιά θα πρέπει να λαμβάνουν σωστή ενημέρωση ως προς τους λόγους και τα πλεονεκτήματα της λήψης δακτυλικών αποτυπωμάτων, ενώ οι ανησυχίες τους θα πρέπει να γίνονται κατανοητές και να αντιμετωπίζονται με σεβασμό.


«Η καταγραφή των παιδιών μέσω των δακτυλικών τους αποτυπωμάτων είναι εξαιρετικά σημαντική ώστε να διασφαλιστεί ότι τα παιδιά μπορούν να εισέλθουν και να παραμείνουν στο εθνικό σύστημα παιδικής προστασίας, ωστόσο η ομάδα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (ΕΚ) για τα Δικαιώματα των Παιδιών παραμένει σταθερά αντίθετη σε κάθε μορφή βίας και εξαναγκαστικών μέτρων ενάντια στα παιδιά. Η καταγραφή και αναγνώριση των παιδιών συμβάλλει στην προστασία τους από το φαινόμενο των εξαφανίσεων και εκμετάλλευσης από εγκληματικές οργανώσεις, ωστόσο είναι εξαιρετικά σημαντικό η διαδικασία της καταγραφής να σέβεται τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Παιδιών»

τονίζει η Ευρωβουλευτής Anna Maria Corazza Bildt που συμπροεδρεύει της Ομάδας του ΕΚ για τα Δικαιώματα των Παιδιών.

Συστάσεις και επόμενα βήματα

Οι επαγγελματίες που έρχονται σε επαφή με παιδιά επιβεβαιώνουν ότι ο πιο επιτυχημένος τρόπος για να διευκολυνθεί η καταγραφή των παιδιών και των ενηλίκων είναι μέσω της εξήγησης των δικαιωμάτων τους και των διαδικασιών σε γλώσσα κατανοητή σε αυτά, όπως και της ανάπτυξης εμπιστοσύνης και δημιουργίας κατάλληλων συνθηκών υποδοχής. Στην περίπτωση ασυνόδευτων ανηλίκων, εκπαιδευμένοι επίτροποι μπορούν να αποτελέσουν σημαντικούς συμμάχους προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η διαδικασία λήψης δακτυλικών αποτυπωμάτων λαμβάνει χώρα στο καταλληλότερο πλαίσιο χωρίς να είναι επιζήμια για τα παιδιά.

«Η νομοθετική ρύθμιση Eurodac πρέπει να σέβεται τη σωστή ισορροπία ανάμεσα στην ανάγκη προστασίας των συνόρων και την ανάγκη προστασίας των παιδιών. Η διαδικασία καταγραφής παιδιών μεταναστών- συμπεριλαμβανομένων και των δακτυλικών αποτυπωμάτων- θα πρέπει να διεξάγεται με φιλικό τρόπο παρουσία επαγγελματιών φροντίδας παιδιών, και χωρίς καμία μορφή εξαναγκασμού», τονίζει η Ευρωβουλευτής Nathalie Griesbeck, Αντιπρόεδρος της Ομάδας του ΕΚ για τα Δικαιώματα των Παιδιών, Πρόεδρος της Ειδικής Επιτροπής για την Τρομοκρατία και Εκπρόσωπος της Πολιτικής Ομάδας της Συμμαχίας Φιλελεύθερων και Δημοκρατών για την Ευρώπη (ALDE) στην Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο πιέζουν αυτό το διάστημα ώστε να επιτραπεί ο εξαναγκασμός παιδιών από την ηλικία των 14 ετών. Η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία για τα Εξαφανισμένα και υπό Εκμετάλλευση Παιδιά «Missing Children Europe», μαζί με 22 φορείς και οργανισμούς, προτρέπουν τους ηγέτες σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο να εξαιρέσουν τα παιδιά και τις ευάλωτες ομάδες από όλες τις μορφές εξαναγκασμού προκειμένου να μην πληγώνονται και τραυματίζονται μέσα από αυτή τη διαδικασία.

«Η συμφωνία όλων μας πάνω σε αυτό το ζήτημα αποτελεί μια πραγματική απόδειξη γι’ αυτό που διακυβεύεται: η προστασία των βασικών ανθρώπινων δικαιωμάτων και των δικαιωμάτων των παιδιών, και οι αξίες της κοινωνίας μας», τονίζει η Federica Toscano από την «Missing Children Europe».

Η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία για τα Εξαφανισμένα και υπό Εκμετάλλευση Παιδιά Missing Children Europe