Αγωγοί και στρατηγικές

Tου Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου


O «τσαμπουκάς» της Άγκυρας στο Αιγαίο (έστω και αν διεκόπη όσο ξαφνικά ξεκίνησε) ήρθε να υπενθυμίσει στην Αθήνα ότι η γείτων δεν είναι ακριβώς φιλήσυχος και ειρηνικός τουριστικός προορισμός. Πόσο μάλλον που η ανατροπή του κεμαλισμού από τον ισλαμισμό του Ερντογάν οδήγησε σε πολύ πιο απρόβλεπτη και επιθετική Τουρκία (Λιβύη, Συρία, Μπαρμπαρός).



Για τον λόγο αυτό επανερχόμαστε σήμερα στην πρόταση που αναπτύξαμε προ μηνός από τα «Επίκαιρα», αναφορικά με την ανάγκη να ξαναδούμε τα σχέδια αγωγών South Stream και Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη, παρά τις προφανείς δυσκολίες και παρά την απόφαση του Κρεμλίνου να προτιμήσει τον Turkish Stream.


Είναι απόλυτη και μεγάλη τρέλλα, από τη σκοπιά των ελληνικών, αλλά επίσης των ευρωπαϊκών και ρωσικών συμφερόντων, αυτό που πάει να γίνει σήμερα. Δηλαδή να συγκεντρωθούν όλοι οι αγωγοί αερίου και πετρελαίου της περιοχής στην Τουρκία.


‘Εχουμε τώρα μέσω Τουρκίας τον ΤΑΡ, που μεταφέρει το αέριο του Αζερμπαϊτζάν και ίσως, αύριο, του Τουρκμενιστάν, τον Μπακού-Τσεϊχάν, που μεταφέρει το πετρέλαιο του Αζερμπαϊτζάν και ίσως, αύριο, του Καζαχστάν, τον Blue Stream που μεταφέρει ρωσικό αέριο μέσω του πυθμένα της Μαύρης Θάλασσας. Η Noble κουβεντιάζει την δίοδο κυπριακού και ισραηλινού αερίου μέσω Τουρκίας. Και, σαν να μην έφταναν αυτά, Μόσχα και ‘Αγκυρα συμφώνησαν κατ’ αρχήν για την κατασκευή ενός δεύτερου αγωγού που θα τις συνδέει, μετά την ματαίωση του South Stream.


Ο South Stream, θυμίζουμε, ήταν μια ελληνική πρόταση από το 2006, αγωγός αερίου παράλληλος με τον διαρκώς ανακοινούμενο - από το 1993, σχεδιαζόμενο και μηδέποτε κατασκευαζόμενο Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη (Ρωσία – Μαύρη Θάλασσα – Βουλγαρία – Ελλάδα). Από την Ελλάδα ο South Stream, που παρέκαμπτε τόσο την Ουκρανία όσο και την Τουρκία, θα πήγαινε στην Ιταλία.


Το σχέδιο άρχισε να το εγκαταλείπει η ίδια η κυβέρνηση Καραμανλή που το πρότεινε και το «σκότωσε» μαζί με το Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη η απολύτως «αμερικανόδουλη» κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου. ‘Εμεινε μια τροποποίησή του μέσω Βουλγαρίας προς πΓΔΜ, Σερβία, Αυστρία, Ουγγαρία, η οποία και καταργήθηκε τελικά με πρωτοβουλία της Μόσχας εξαιτίας των δυσκολιών και της υπονόμευσης από την Κομισιόν και τις αρχές της Σόφιας.





Δεχόμενοι επίθεση από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ και πολύ θυμωμένοι με το μαφιόζικο/ αμερικανόδουλο καθεστώς στη Σόφια, οι Ρώσοι αποφάσισαν να προτιμήσουν την τουρκική, που θεωρούν «ουδέτερη», από την βουλγαρική, «εχθρική» επικράτεια. Δεν είναι παράλογο, αλλά κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πως θα εξελιχθεί η Τουρκία και δεν είναι σκόπιμο να βάζεις «όλα τα αυγά σε ένα καλάθι». Θα έπρεπε Αθήνα και Μόσχα να πιέσουν αποφασιστικά την Βουλγαρία (και τις Βρυξέλλες) με τη βοήθεια Ιταλίας, Αυστρίας, Ουγγαρίας για να προχωρήσει το σχέδιο του South Stream. ‘Αλλωστε, η σημερινή κυβέρνηση της Βουλγαρίας μπορεί να αποδειχθεί παρένθεση και η άνοδος των Σοσιαλιστών να αποτελέσει σύντομα σωτήρια εξέλιξη.


(Δυστυχώς, ο ΣΥΡΙΖΑ έπρεπε να οργανώσει τους Βαλκάνιους συμμάχους του τα τελευταία δυόμισυ χρόνια, αντί να περιμένει χωρίς να κάνει τίποτα να κερδίσει τις ελληνικές εκλογές. ‘Εστω και τώρα όμως, που έχει αρχίσει η μάχη, ας προσπαθήσει να κάνει όσα δεν έκανε το προηγούμενο διάστημα).


O αγώνας για μια στοιχειώδη ανεξαρτησία της Ελλάδας που ξεκίνησε ο ΣΥΡΙΖΑ και χωρίς τον οποίο δεν μπορεί να προκύψει και οποιαδήποτε κοινωνική προκοπή, έχει την εσωτερική, έχει και την εξωτερική πτυχή. Μόνο αναπτύσσοντας οικονομικές και «γεωπολιτικές» σχέσεις με τους BRIICS μπορεί να επιβιώσει η Ελλάδα, είτε εντός, είτε εκτός της ευρωζώνης/ΕΕ. Και οι BRIICS, από την πλευρά τους, χρειάζονται την Ελλάδα, ως ανεξάρτητο και κυρίαρχο κράτος και πρέπει, όσο νογάνε, και οι υπεύθυνοι των Αθηνών να τους το εξηγούν αυτό το πράγμα. Αλλοιώς θα καταλήξουμε στην πολιτική του «Σφάξε με Αγά μου να αγιάσω» που ακολούθησαν, με τα αποτελέσματα που ξέρουμε, ΠΑΣΟΚ και ΝΔ την τελευταία πενταετία, οδηγώντας μας ένα βήμα από τον γεωπολιτικό και οικονομικό στραγγαλισμό.


Κατά κάποιο τρόπο οι αγωγοί σηματοδοτούν και στρατηγικές. Αγωγοί όπως ο Μπακού-Τσεϊχάν συνεχίζουν τη διαδικασία διάλυσης της Σοβιετικής ‘Ενωσης, αγωγοί όπως ο Nord Stream και ο South Stream οργανώνουν μια δυνητική ευρωρωσική σχέση, θεμέλιο ενός πολυπολικού κόσμου. Ανάλογη λειτουργία επιτελούν και οι ρωσοκινεζικοί αγωγοί.


Σε ότι αφορά τις πάγιες, ιστορικά επιβεβαιωμένες ελληνικές στρατηγικές κατευθύνσεις, αγωγοί όπως ο Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη και ο South Stream σηματοδοτούν μια διασύνδεση με τη Ρωσία, που ιστορικά πάντα συνδέθηκε με τις δυνάμεις της ελληνικής ανεξαρτησίας. Ο αγωγός ΤΑΡ συνδέεται περισσότερο με το σχέδιο μετατροπής της Νότιας Ευρώπης σε αμερικανο-τουρκική ζώνη επιρροής. Ο αγωγός Ισραήλ-Κύπρος-Ελλάδα με μια ζώνη αμερικανο-ισραηλινής επιρροής στη ΝΑ Ευρώπη. Οι «κάθετοι αγωγοί» που προτείνει ο Γιούνκερ στην Ελλάδα εντάσσονται στη νέα ψυχροπολεμική, αντιρωσική στρατηγική.


Με την ευκαιρία να τονίσουμε ότι δεν βλέπουμε για ποιο λόγο το Αζερμπαϊτζάν, μια χώρα στην καρδιά του τουρκικού κόσμου, η πιο στενή σύμμαχος παγκοσμίως, μετά την ίδια την Τουρκία, της «ΤΔΒΚ», του δημιουργήματος δηλαδή του τουρκικού στρατού κατοχής στην Κύπρο, αποκτά τον έλεγχο της ΔΕΠΑ και μάλιστα δια της κρατικής εταιρείας του υδρογονανθράκων. Οι σχετικές επιφυλάξεις της ΕΕ πρέπει να χρησιμοποιηθούν από την Αθήνα για να ακυρωθεί η πώληση.


Κατά τα άλλα βέβαια και στον ενεργειακό, όπως και στους άλλους τομείς βλέπουμε να ορθώνεται μπροστά μας ο «άγνωστος ολοκληρωτισμός» της ΕΕ, ενός μηχανισμού που δεν ελέγχουν οι ευρωπαϊκοί λαοί και ο οποίος δεν έχει επαρκώς αναλυθεί. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η πρόσφατη επιμονή των Βρυξελλών να ελέγξουν το «νομότυπο» φορολογικών παραχωρήσεων στους Κινέζους για την COSCO.


‘Εχουμε ξεφύγει πολύ από τις παραμέτρους του έθνους κράτους που εξακολουθούν όμως να κυριαρχούν στα μυαλά μας. Αν αντέξει ο ΣΥΡΙΖΑ κι αν έχουμε εκλογικές νίκες της αριστεράς στην Ιβηρική και την Ιρλανδία, θα μπορέσουν όμως να αρχίσουν να τίθενται και τα ζητήματα ανακοπής της μεταμόρφωσης της ΕΕ σε προκεχωρημένο κεφάλαιο του χρηματοπιστωτικού ολοκληρωτισμού.



Πηγή