LE MONDE: Μπορεί η Ελλάδα να επιβιώσει μόνη της στις αγορές;

Είναι η Ελλάδα έτοιμη να πετάξει με τα δικά της φτερά; Επειτα από οκτώ χρόνια λιτότητας, που μεταφράστηκαν σε εκατοντάδες μεταρρυθμίσεις, αλλά και σε προσπάθειες και θυσίες που δεν έχουν προηγούμενο για ευρωπαϊκή χώρα σε εποχή ειρήνης, η Αθήνα φτάνει στο τελευταίο στάδιο του προγράμματος βοήθειας, που αποφασίστηκε υπό τις επώδυνες συνθήκες του καλοκαιριού του 2015. Ηταν το τρίτο πρόγραμμα βοήθειας, έπειτα από εκείνα του 2010 και του 2011. Η Ελλάδα μετατράπηκε σε πίθο των Δαναΐδων της Ευρώπης, απορροφώντας συνολικά δάνεια ύψους 346 δισ. ευρώ, που επέτρεψαν στην οικονομία να επιπλεύσει και στη χώρα να μείνει στην Ευρωζώνη. Στις Βρυξέλλες και στην Αθήνα ουδείς επιθυμεί να ανοίξει συζήτηση περί τέταρτου προγράμματος βοήθειας. Υστερα, όμως, από οκτώ χρόνια στον «ορό» του ESM, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ θα μπορέσει η Ελλάδα να ξαναγίνει ένα μέλος της Ε.Ε. σαν όλα τα άλλα, ικανή να εξασφαλίζει χρηματοδότηση από τις αγορές; Το στοίχημα δεν έχει κερδηθεί ακόμη. Σε ό,τι αφορά τη συγκυρία, αν και η Ελλάδα εξακολουθεί να βρίσκεται σε φάση ανάρρωσης, υπάρχουν σημάδια βελτίωσης.

Επειτα από εννέα συναπτά έτη συρρίκνωσης του ΑΕΠ, που μεταφράζονται σε συνολική μείωση της τάξεως του 25%, η Ελλάδα μπήκε ξανά σε τροχιά ανάπτυξης το 2017, με αύξηση 1,6%. Ο ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται να βελτιωθεί το 2018 και το 2019, φτάνοντας το 2,5%. Αλλά είναι πολύ νωρίς να μιλήσουμε για ανάκαμψη. Στην πραγματικότητα, αυτοί οι αριθμοί κρύβουν σοβαρές αδυναμίες. Η βελτίωση οφείλεται κυρίως στη γενικότερη ανάκαμψη της Ευρωζώνης, που έλκει και την ελληνική οικονομία, όπως και στη δυναμική του τουρισμού. Ωστόσο, οι ιδιωτικές επενδύσεις εξακολουθούν να υποχωρούν. Ο τραπεζικός τομέας, που βυθίστηκε λόγω επισφαλών δανείων, δεν είναι ακόμη σε θέση να χρηματοδοτεί την οικονομία. Το κυριότερο, το δημόσιο χρέος, που αντιπροσωπεύει το 177% του ΑΕΠ, παραμένει σε επίπεδα που το καθιστούν μη εξυπηρετήσιμο. Βεβαίως, οι οίκοι αξιολόγησης αναβάθμισαν την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας, κάτι που παραμένει ωστόσο στη σφαίρα της εικασίας, καθώς η χώρα δεν έχει βγει ακόμη στις αγορές. Σήμερα φαίνεται να διαμορφώνονται όροι συναίνεσης στους κόλπους του Eurogroup για την ελάφρυνση του χρέους που βαρύνει την Ελλάδα. Αν και δεν τίθεται ζήτημα διαγραφής μέρους των οφειλών, οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης σκέφτονται να επιμηκύνουν τους χρόνους ωρίμανσης του χρέους.


Οι πιο «σκληροί» επιθυμούν να θέσουν όρους για την επιμήκυνση. Είτε πρόκειται για νέες προσπάθειες της Αθήνας είτε για σαφείς δεσμεύσεις ότι δεν θα αμφισβητηθούν οι μεταρρυθμίσεις των προηγούμενων χρόνων, οι χώρες της Ευρωζώνης οφείλουν να είναι προσεκτικές στις απαιτήσεις τους. Μέχρι σήμερα, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, όχι χωρίς θάρρος, έχει δεχθεί να υποστεί η χώρα του άλλα τρία χρόνια λιτότητας, σε πλήρη αντίθεση με τις προεκλογικές υποσχέσεις του. Το κόμμα του, ο ΣΥΡΙΖΑ, χάνει έδαφος. Η περαιτέρω αποδυνάμωση του ηγέτη της ριζοσπαστικής Αριστεράς, μόλις ένα χρόνο πριν από τις επόμενες βουλευτικές εκλογές, δεν θα ήταν κατ’ ανάγκην καλός υπολογισμός για την πολιτική σταθερότητα της χώρας. Η Γερμανία, ως υπ’ αριθμόν ένα πιστωτής της Ελλάδας, οφείλει να σκεφτεί δύο φορές προτού επιβάλει νέους όρους. Η αποχώρηση του πολύ αυστηρού Βόλφγκανγκ Σόιμπλε από το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών το φθινόπωρο του 2017 και ο σχηματισμός νέου κυβερνητικού συνασπισμού με τους Σοσιαλδημοκράτες θα πρέπει να προσφέρουν μια νέα, καλή ευκαιρία στην Ελλάδα για να βγει επιτέλους από το τούνελ.

Καθημερινή