Τι, ακριβώς, συμβαίνει στο Αφρίν ‒ Πώς διαμορφώνεται η νέα πραγματικότητα



Κοριτσάκι μοιάζει να μην πιστεύει όσα βλέπει μέσα στο αυτοσχέδιο καταφύγιο που καταστράφηκε από βόμβα στην πόλη Άτμα, στο Ιντλίμπ της Συρίας (φωτ.: EPA / Aref Watad)

Παντελής Σαββίδης

Παρόλο που, χθες, ο Ταγίπ Ερντογάν επιχείρησε να δημιουργήσει μια σύγχυση, δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι οι «Λαϊκές Δυνάμεις» του Άσαντ αλλά και ο επίσημος συριακός στρατός έχουν εισέλθει στο Αφρίν, ύστερα από συνεννόηση με τις κουρδικές δυνάμεις του YPG, τις «Δυνάμεις Προστασίας του Λαού», η πλειονότητα των οποίων είναι Κούρδοι.




Την είδηση επιβεβαίωσαν πολλές κουρδικές πηγές αλλά ο Ταγίπ Ερντογάν επιμένει πως πρόκειται για ορισμένους τρομοκράτες που μπήκαν μόνοι στον θύλακο του Αφρίν και θα «πληρώσουν» την κίνηση που έκαναν.
Οι συριακές δυνάμεις έχουν διασπαρεί στο Αφρίν αλλά οι Τούρκοι ισχυρίζονται πως υποχώρησαν μετά το βομβαρδισμό τους από την τουρκική αεροπορία και το πυροβολικό. Πράγματι, οι Τούρκοι βομβάρδισαν τις δυνάμεις των Σύρων όταν έμπαιναν στο Αφρίν αλλά δεν πέτυχαν να τις αποτρέψουν από το στόχο τους.




Οι τουρκικές δυνάμεις ενισχύονται με βαρέα οχήματα (φωτ.: AFP / DHA)
Ο Ερντογάν επιμένει πως το ζήτημα θα διευθετηθεί από τις συναντήσεις που θα έχει με τον Ρώσο πρόεδρο Πούτιν και τον Ιρανό πρόεδρο Ρουχανί. Φαίνεται, όμως, πως το πράσινο φως για την είσοδο στο Αφρίν δόθηκε από τους συμμάχους του Άσαντ. Αλλιώς, ο Σύρος πρόεδρος δεν θα αποτολμούσε την κίνηση. Εξαρτάται απολύτως από τη Ρωσία, πρωτίστως, και το Ιράν.
Τι γνωρίζουμε έως τώρα
Η επαφή μεταξύ των κουρδικών δυνάμεων και των δυνάμεων του Άσαντ υπήρχε εδώ και ημέρες αλλά δεν δημοσιοποιήθηκε. Κουρδικά μέσα ενημέρωσης υποστήριξαν, επίσης, πως οι Σύροι επέτρεψαν την μετακίνηση κουρδικών δυνάμεων προς το Αφρίν, από τις ανατολικές περιφέρειες που κατέχουν οι Κούρδοι μέσω των εδαφών που ελέγχουν οι συριακές κυβερνητικές δυνάμεις. Οι Κούρδοι κάλεσαν τις κυβερνητικές δυνάμεις να εισέλθουν στο Αφρίν και να υποστηρίξουν τα σύνορα της χώρας απέναντι στην επιτιθέμενη Τουρκία.
Οι Κούρδοι δεν αρνούνται ότι το Αφρίν, και οι άλλες περιοχές που κατέχουν, αποτελούν έδαφος της Συρίας.
Επειδή, όμως, έχουν εγκαταστήσει σ’ αυτές τοπικές διοικήσεις που λειτουργούν αποτελεσματικά, επιθυμούν η κατάσταση να παραμείνει έτσι μέχρι να υπάρξει τελική συμφωνία για το μέλλον της Συρίας. Εκείνο το οποίο ανησύχησε τους Κούρδους και αναγκάστηκαν να ζητήσουν τη βοήθεια των συριακών κυβερνητικών δυνάμεων είναι οι τουρκικοί αεροπορικοί βομβαρδισμοί. Οι Τούρκοι βομβάρδισαν υποδομές που έχουν δημιουργήσει στην περιοχή οι Κούρδοι, κτήρια δημόσιων υπηρεσιών, σχολεία και αποθήκες νερού. Η Τουρκία κατηγορήθηκε, μάλιστα, ότι χρησιμοποίησε χημικά κατά τους βομβαρδισμούς.




Στιγμιότυπο από τις επιχειρήσεις των Τούρκων στο όρος Μπουρσέγια, βόρεια στο Αφρίν (φωτ.: EPA /TURKISH ARMED FORCES GENERAL STAFF HANDOUT/ EDITORIAL USE ONLY/NO SALES)

Σύμφωνα με πληροφορίες, αρκετές από τις δυνάμεις που πρόσκεινται στον Άσαντ εισήλθαν στο Αφρίν τις τελευταίες ημέρες, και όχι μόνο χθες, με στολές παραλλαγής για να αποφευχθεί η τουρκική στρατιωτική αντίδραση. Πέρασαν, επίσης, και πολλά βαρέα όπλα. Κατά τις ίδιες πληροφορίες οι συριακές δυνάμεις ζήτησαν από τους Κούρδους να υψώσουν σε καίρια σημεία τη συριακή σημαία, πράγμα που έγινε. Σύριοι Κούρδοι και Συριακές δυνάμεις που πρόσκεινται στον Άσαντ υπερασπίζονται, πλέον, από κοινού την Συρία από την επιθετικότητα της Τουρκίας. Τα υπόλοιπα θα διευθετηθούν αργότερα. Ωστόσο, ο Τούρκος πρόεδρος εξακολουθεί να υποστηρίζει ότι θα διευθετήσει το θέμα με τη Ρωσία και το Ιράν.
Πάντως, η είσοδος των Συριακών Δυνάμεων στο Αφρίν χαροποίησε τους Άραβες Σύριους και, φέρνει σε δύσκολη θέση του σύριους Κούρδους οι οποίοι είχαν εγκαταστήσει στο θύλακο μια μορφή συνομοσπονδίας με τις άλλες εθνότητες, της οποίας τα αποτελέσματα ήταν θετικά. Αυτές τις δομές και αυτές τις υποδομές θέλησαν οι Κούρδοι να υπερασπίσουν απέναντι στην επιθετικότητα της Τουρκίας, κυρίως, απέναντι στους αεροπορικούς βομβαρδισμούς.
Σημασία, όμως, έχει πως ο Άσαντ και οι υποστηρικτές του έχουν δηλώσει, επανειλημμένως, πως η Συρία είναι μία και μετά την ήττα του ISIS και των τρομοκρατών που απειλούν το καθεστώς του, οι συριακές δυνάμεις θα επιχειρήσουν να ανακτήσουν τις περιοχές που ελέγχουν οι Κούρδοι. Το Αφρίν, είναι μια τέτοια περιοχή η οποία απομονώθηκε από τις άλλες δύο (Κομπάνι, Κάμισλο) της βόρειας Συρίας που, επίσης, βρίσκονται υπό τον κουρδικό έλεγχο.




(Φωτ.: aa.com.tr)
Όπως είναι γνωστό, το 2016 ο Ερντογάν ξεκίνησε την επιχείρηση «Ασπίδα του Ευφράτη» με σκοπό, δήθεν, να πολεμήσει κατά του ISIS αλλά στην ουσία να επιτεθεί κατά των κουρδικών δυνάμεων που επιτύγχαναν συνεχείς νίκες στο βορρά της Συρίας, η οποία συνορεύει με την Τουρκία. 

Οι τουρκικές δυνάμεις παρεισέφρησαν σε συριακές περιοχές και διέκοψαν την κουρδική συνέχεια, τον «τρομοκρατικό διάδρομο» όπως τον αποκαλεί ο Ερντογάν, τον κουρδικό διάδρομο κατ’ άλλους.

 Η τουρκική επίθεση στο Αφρίν, το οποίο είναι απομονωμένο από τις άλλες κουρδικές περιοχές, δεν ήρθε ως κεραυνός εν αιθρία. 

Η Τουρκία επανειλημμένως απειλούσε ότι θα επιτεθεί. Δεν το τολμούσε, όμως, διότι στο Αφρίν υπήρχαν ρωσικές δυνάμεις. 

Ο Ερντογάν κατάφερε να πείσει τον Πούτιν να αποσύρει τις δυνάμεις του και πήρε την άδεια από τον Ρώσο πρόεδρο να επιτεθεί. Δυστυχώς στην τουρκική ενέργεια συναίνεσε το σύνολο της διεθνούς κοινότητας. 

Η επίθεση άρχισε στις 20 Ιανουαρίου με τον Ερντογάν να δηλώνει πως σε τρεις ημέρες θα πολιορκούσε την πόλη του Αφρίν. Έχει περάσει πάνω από ένας μήνας και οι Τούρκοι βρίσκονται, ακόμη, στην προσπάθεια. 
Έχουν, μάλιστα, σημαντικές στρατιωτικές απώλειες αν και ο τουρκικός στρατός δεν βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της εισβολής. Στη Συρία, η Τουρκία υποστηρίζει τις καιροσκοπικές δυνάμεις του, ούτως αποκαλούμενου, «Ελεύθερου Συριακού Στρατού», μιας συμμαχίας ισλαμιστών που αντιτίθεται στον Άσαντ. Με τη συνεργασία αυτών των δυνάμεων, που είναι, επίσης, σε διαρκή αντιπαράθεση με τους Κούρδους και τη στρατολόγηση τζιχαντιστών που βρίσκονται στην Τουρκία και γνωρίζουν την περιοχή, η Τουρκία επιχείρησε να εισβάλει στο Αφρίν αλλά, μέχρι στιγμής ανεπιτυχώς. 

Τα πράγματα για την Τουρκία γίνονται, πλέον, δυσκολότερα μετά την είσοδο των δυνάμεων του Άσαντ διότι και δεν έχει καμιά διεθνή νομιμοποίηση και θα αντιμετωπίσει έναν στρατό (τον συριακό) ο οποίος παρά τη μακρόχρονη μάχη που δίνει και παρά τις απώλειές του διαθέτει εξοπλισμό που μπορεί να φέρει σε δύσκολη θέση τον τουρκικό στρατό.

 Αλλά, το πρόβλημα του Ερντογάν θα είναι άλλο. Όπως επισημάνθηκε παραπάνω, ο Άσαντ δεν θα τολμούσε να στείλει δυνάμεις του στο Αφρίν χωρίς την έγκριση της Ρωσίας. Για τον Τούρκο πρόεδρο μπαίνει το ερώτημα γιατί ο Ρώσος ομόλογός του επέτρεψε στις δυνάμεις του Άσαντ να εισέλθουν στο Αφρίν και να υπερασπίσουν την πόλη στην οποία κυριαρχούν οι Κούρδοι. 

Η αίσθηση του Ερντογάν ότι γίνεται μπαλάκι του πινγκ πονγκ μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας θα είναι έντονη. Στην προκειμένη περίπτωση, μεγάλο μέρος των παραστρατιωτικών δυνάμεων που εισήλθαν στον θύλακο του Αφρίν είναι σιίτες, που σημαίνει ότι επηρεάζονται από το Ιράν. 

Ένα νέο μέτωπο της Τουρκίας με το Ιράν δεν πρέπει να αποκλείεται.
Αλλά και για τους Κούρδους τα πράγματα είναι δύσκολα. Και δεν αποκλείεται να βιώσουν μια νέα διεθνή προδοσία, σαν και αυτές που γνωρίζουν από την ιστορία τους.

Προς όνειδος της ανθρωπότητας, καμιά δύναμη δεν εκδήλωσε την αντίθεσή της στην τουρκική προληπτική εισβολή στο Αφρίν. Όλες οι διεθνείς δυνάμεις αποδέχθηκαν την τουρκική προκλητικότητα. 

Οι Ηνωμένες Πολιτείες που ωφελήθηκαν τα μέγιστα από τη συνεργασία τους με τους Κούρδους για την καταπολέμηση του Ισλαμικού Κράτους κρατούν μια αιδήμονα σιωπή. Το Ισλαμικό Κράτος νικήθηκε και οι Κούρδοι δεν είναι, πλέον, χρήσιμοι για τους Αμερικανούς. Για τη Ρωσία, οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις και το YPG θα πρέπει να εγκαταλειφθούν στο μέτρο που έχουν ισχυρές σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Από την υποστηριζόμενη από την Τουρκία αντιπολίτευση της Συρίας, οι Κούρδοι είναι αντικείμενο φθόνου και περιφρόνησης.

Οι Κούρδοι αναγκάστηκαν να καλέσουν τις δυνάμεις του Άσαντ να υποστηρίξουν την κοινή πατρίδα αλλά, τώρα, όπως όλα δείχνουν θα πρέπει να έρθουν σε διαπραγματεύσεις μαζί τους. Οι Σύριοι πέτυχαν με τη βοήθεια της Τουρκίας αυτό που θα ήταν αμφίβολο αν θα επιτύγχαναν σε μια αντιπαράθεση με τους Κούρδους για να ελέγξουν τις περιοχές τους.

Σχόλια