Το άγιο φώς, συμβολισμοί, και τα Καβείρια μυστήρια...

Την Μ. Εβδομάδα των παθών του Xριστού, μία από τις ιερότερες μυσταγωγικές τελετές που τελούνται, είναι η ιερή τελετή του αγίου φωτός, στην πόλη της Ιερουσαλήμ όπου έγινε η ταφή και η ανάσταση του Ιησού Χριστού.

Με την αφή του αγίου φωτός, σε όλες τις Ορθόδοξους Εκκλησίες, γίνεται η τελετή της διανομής του αγίου φωτός στο ποίμνιο ψάλλοντας: «Δευτε λάβετε φως εκ του ανεσπέρου φωτός και ασπάσασθε Χριστόν τόν αναστάντα εκ νεκρων». Στην τελετή του αγίου φωτός, έλκει την καταγωγή του, το Χριστιανικό έθιμο να κρατάμε λαμπάδες το βράδυ της αναστάσεως.



Η φλόγα από το Άγιο Φως συμβολίζει τη δύναμη της Αγάπης και της Γνώσης. Καθώς μοιράζεται το άγιο φως από τον ένα πιστό στον άλλον, μεταδίδεται,
δυναμώνει και εξαπλώνεται το άγιο πνευματικό φώς, ζεσταίνοντας τις καρδιές με αγάπη, και διευρύνοντας το μύνημα της σταύρωσης και της ανάστασης του Ιησού Χριστού. Για αυτό τον λόγο, οι λαμπάδες αρχικά ήταν λευκές, συμβολίζοντας τη νίκη της ζωής και του φωτός απέναντι στον θάνατο και το σκοτάδι.


Η Πασχαλινή λαμπάδα συμβολίζει επίσης τον ήλιο της Άνοιξης και την αναγέννηση της φύσης, ένα κοινό αρχετυπικό μοτίβο, που συναντάμε σε όλες τις αρχαίες Θρησκείες (βλέπε σχετικές αναρτήσεις εδώ και εδώ ).


Το άσβεστο ιερό πύρ, και το άγιο φώς είναι επίσης ένα κοινό αρχετυπικό μοτίβο. Στα Μιθραικά μυστήρια για παράδειγμα, υπήρχε ειδικός μυσταγωγός, ο οποίος είχε υπό την επίβλεψη του - άναμεσα στα άλλλα- , στην συντήρηση της ιερής αιώνιας φλόγας.


Αλλά και στον Ελληνικό χώρο, κατά την διάρκεια των μυήσεων στις Καβειριακές μυσταγωγικές τελετές οι οποιες διαρκούσαν εννέα ημέρες (Kαθόλου τυχαίος αριθμός, εξαιρετικά συμβολικός, βλέπε σχετικά άρθρα, αποσυμβολισμού αρχαίας Ελληνικής μυθολογίας), έσβηναν όλα τα φώτα στο νησί της Λήμνου και πένθος απλωνόταν σε αυτό. Νηστεία και θρήνος συμπεριλαμβάνοντα στις εκδηλώσεις του πένθους, έως ότου έρθει με πλοίο το «ιερό Άγιο φως» από την Δήλο. Τότε οι Λημνιοί λάμβαναν το» Άγιο φως», πιστεύοντας ότι έτσι καθαρμένοι από κάθε κακό έμπαιναν σε καινούργια ζωή, «αναγεννιόντουσαν» κάνοντας μια νέα αρχή…






Η μύηση παρείχε στους μυημένους το δικαίωμα να επικαλούνται τους μεγάλους «Καβείρους Θεούς» με τα αληθινά τους ονόματα και ν’ απευθύνουν στους θεούς ονομαστική και παντοδύναμη επίκληση, που είχε ως αποτέλεσμα τη βέβαιη και ασφαλή επικουρία τους σε περίπτωση κινδύνου.


Αυτά είναι γνωστά λιγότερο ή περισσότερο. Αυτή που δεν είναι ευρέως γνωστή, είναι, η γιορτή της «πυρφορίας» στην Λήμνο. (Η φωτιά σηματοδοτεί την χρονική στιγμή που ο άνθρωπος ξεχώρισε από το υπόλοιπο ζωικό βασίλειο, βλέπε σχετικό μύθο του Προμηθέα και αποσυμβολισμό αρχαίας Ελληνικής μυθολογίας…).


Σύμφωνα με τον W. Burrkert, οι συντεχνιακοί μεταλλουργοί «μύστες» των μυστικών της χρήσης της φωτιάς και της αλχημικής μετατροπής των μετάλλων, διαδραμάτιζαν πρωταρχικό ρόλο σε αυτήν την ιεροτελεστία…


Πρέπει να τους φανταστούμε να φορούν μάσκες, και να ανεβαίνουν στο βουνό της Λήμνου Μόσυχλο το «κεκαυμένο βουνό», εκεί όπου έπεσε, ή μάλλον έριξαν οι γονείς του από τον Όλυμπο, καθώς ήταν άσχημος και κουτσός (συμβολική η αναπηρία του - βλέπε σχετικά μας άρθρα, αποσυμβολισμού της αρχαίας Ελληνικής μυθολογίας). Εκεί λοιπόν άναβαν καθαρή και αμόλυντη φωτιά η οποία για τους πιστούς θα κατέβαινε καθαρή και αμόλυντη από τον ουρανό, όπως ο Ήφαιστος…


Πως γινόταν αυτό; Χρησιμοποιούσαν ένα «χαλκείο», ένα χάλκινο αντανακλαστικό κάτοπτρο που θα κρατούσαν απέναντι στον ήλιο, ότι δηλαδή γίνεται σήμερα με το άναμμα της Ολυμπιακή φλόγας… Ο Αντιμαχος κάνει λόγο για «την φλόγα του Ήφαιστου που ανάβει στις κορυφές του Μόσυχλου ο δαίμων», ενώ ο Φιλοκτήτης στην ομώνυμη τραγωδία του (Σοφοκλή), μιλά για την Λημνιακή φωτιά που την «αντανακλούν» και την εξορκίζουν να παρουσιαστεί.


Τη φωτιά που άναβαν οι μεγαλουργοί στο Μόσυχλο την μετέφεραν με λαμπαδηδρομία στην πόλη να την μοιράσουν στα ιερά, στα σπίτια και στα εργαστήρια….


Η χρήση της φωτιάς και η «αλχημική μεταστοιχείωση» των μεταλλευμάτων μέσω αυτής, υπήρξε το σημαντικότερο συστατικό στοιχείο, το οποίο αποτέλεσε το έναυσμα για την ανάπτυξη του Ανθρώπινου πολιτισμού.Δεν είναι τυχαίο, πως τα Καβείρια μυστήρια περιελάμβαναν τη θεμελιώδη διδασκαλία για τη δημιουργία του κόσμου αλλά και του πρώτου ανθρώπου. Σε σχέση με τη γένεση του πρώτου ανθρώπου, ένα από τα πρόσωπα των μυστηρίων έφερε το όνομα «Αδάμας» (σας θυμίζει κάτι;) και σ’ αυτό αναπαρίσταναν τον «αρχέτυπο άνθρωπο», τον πρώτο άντρα που γεννήθηκε ποτέ.»....


Αυτό όμως είναι αντικείμενο έρευνας, ενός άλλου, πολύ ενδιαφέροντος άρθρου...