Ο δρόμος της "εσωτερικής" αναζήτησης στις κρίσεις του 21 ου αιώνα
“Θα πρέπει να θυμάσαι ότι οι ανθρώπινες υπάρξεις, καθώς αναπτύσσονται και προοδεύουν, οφείλουν ένα μεγάλο χρέος στη γη, η οποία είναι η μητέρα τους, ο γονιός τους. Είναι πλασμένοι από την ουσία της και ζουν επάνω της και όλα όσα κάνουν εδώ στη γη, όλα όσα ανακαλύπτουν στην επιστήμη, όλα όσα δημιουργούν στην τέχνη ή στη βιομηχανία, είναι επίσης μέρος δικό της. Αλλά αυτή αναπτύσσεται με πιο αργό ρυθμό από τα παιδιά της και είναι καθήκον των παιδιών της να βοηθήσουν τη δική της εξέλιξη μέσα από τη δική τους. Επομένως, οτιδήποτε κάνεις, ας γίνεται όχι μόνο για το προσωπικό σου κέρδος ή συμφέρον, αλλά και για όφελος της Πλανητικής Ύπαρξης. Όσο περισσότερο μοιράζεσαι συνειδητά με αυτή την πελώρια Στοιχειακή μάνα ό,τι κάνεις, τόσο αυτό που κάνεις θα καρποφορεί και θα ευημερεί περισσότερο – όχι μόνο μέσα σ’ αυτήν, αλλά και σε σένα. Δεν υπάρχει κανένα πλάσμα πάνω στη γη, ούτε ακόμα και εκείνα που ήρθαν αργότερα στον πλανήτη που να μην ενδιαφέρουν την Πλανητική Ύπαρξη. Ο άνθρωπος έχει πολύ μεγάλη ευθύνη όχι μόνο προς τον εαυτό του, αλλά επίσης και προς τη μεγάλη ομαδική ψυχή της γης, τη μεγάλη μητέρα όλης της ανθρωπότητας”.
Ντιον Φόρτσιουν «Κοσμικό Δόγμα»
Στην αυγή του 21ου αιώνα η ανθρωπότητα υποβάλλεται σε μια εξελικτική κρίση, στην οποία κρύβεται η επιλογή του πεπρωμένου της. Από την μια ο ανθρώπινος νους έχει επιτύχει μια τεράστια τεχνολογική ανάπτυξη, από την άλλη όμως, στέκει αποσβολωμένος και συγχυσμένος, καθώς, παντού παρατηρούνται πρωτοφανείς κρίσεις και συγκρούσεις. Λόγω της παγκοσμιοποίησης είναι έντονα τα φαινόμενα αποδόμησης αξιών και θεσμών, ενώ ταυτόχρονα αυξάνεται η ανασφάλεια του πολίτη, λόγω της σταδιακής διάλυσης σημαντικών μικροδομών συνοχής του κοινωνικού ιστού, όπως η οικογένεια.
Ταυτόχρονα, οι οικονομικές συναλλαγές σε ένα περιβάλλον άκρατου φιλελευθερισμού της αγοράς, αναπτύσσονται με τέτοια ιλιγγιώδη ταχύτητα, που αναιρούν τόσο παραδοσιακή μας αντίληψη για την έννοια του χρήματος, όσο και της πραγματικής του αξίας. Την ίδια στιγμή, η συγκέντρωση της παραγωγής σε πολυεθνικές εταιρίες που δραστηριοποιούνται πλέον σε ολόκληρο τον πλανήτη, είχε ως αποτέλεσμα, τον απόλυτο έλεγχο της αγοράς, και την συγκέντρωση της οικονομικής και συνεπώς και πολιτικής ισχύος, σε ολοένα και λιγότερα πρόσωπα. Αυτά είναι τα αποτέλεσμα μίας πολιτικής που εφαρμόζεται αιώνες τώρα, διαμορφώνοντας πολλαπλές, και τεχνίτες ως εκ των πλείστων ανάγκες στις ανθρώπινες κοινωνίες, ώστε να υποστηριχθεί το υφιστάμενο οικοδόμημα. Ένα οικοδόμημα που στηρίζεται στην αύξηση της παραγωγής και της κατανάλωσης, την ανεξέλεγκτη διεύρυνση του δανεισμού, και μία οικονομία, που θέτει αυτή τους κανόνες στην κοινωνία, και όχι η κοινωνία σε αυτήν.
Η ανισόρροπη και ανορθολογική αυτή οικονομική δόμηση των κοινωνιών, επέφερε και την πρόσφατη παγκόσμια κρίση στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, κρίση η οποία προβλέπετε να συνεχιστεί σε βάθος χρόνου. (Είναι χαρακτηριστικό πως οι ανταλλαγές αγαθών και υπηρεσιών αντιπροσωπεύουν σήμερα μόλις το 1,5 % των παγκόσμιων συναλλαγών, σε αντίθεση με τις χρηματιστηριακές μετακινήσεις και επενδύσεις, βραχυπρόθεσμες στο μεγαλύτερο μέρος τους οι οποίες αποτελούν και την συντριπτική πλειοψηφία).
Υπερχρέωση των πολιτών αλλά και των κρατών, αύξηση της διαφθοράς στην αγορά, μείωση των κοινωνικών παροχών, ολοκληρωτική υποδούλωση στο τραπεζικό σύστημα λόγω χρεών των νοικοκυριών, και εν τέλη οικονομική πίεση των μισθωτών και των συνθηκών εργασίας, θα είναι τα αποτελέσματα μίας τέτοιας κρίσης. Σε μία παρατεταμένη κρίση, δεν θα υπάρχουν όπως φάινεται πολλά περιθώρια αντίδρασης στις παγκοσμιοποιημένες κοινωνίες δικτύων. Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του Mayer Amshell Rothschild ήδη από τον δέκατο έβδομο αίωνα, για την απόλυτη εξουσία του χρήματος :«Δώστε μου τον έλεγχο του νομίσματος μίας χώρας, και δεν με ενδιαφέρει ποιος κάνει τους νόμους της».
Οι κρίσεις αυτές έχουν οδηγήσει πολλούς, να κάνουν λόγο για έναν επερχόμενο νέο παγκοσμιοποιημένο μεσαίωνα, (τηρουμένων των αναλογίων) καθώς κινδυνεύει ακόμα και αυτή η δημοκρατική εκπροσώπηση των πολιτών, εφόσον τα πραγματικά κέντρα εξουσίας δεν είναι πια τα εθνικά κράτη, αλλά διεθνή κέντρα αποφάσεων που ελέγχουν ουσιαστικά το οικονομικό σύστημα, την τεχνολογία, την πληροφορία, και τους θεσμούς. Τέτοια υπερεθνικά κέντρα εξουσίας είναι η Παγκόσμια τράπεζα, το διεθνές νομισματικό ταμείο, ο παγκόσμιος οργανισμός εμπορίου, G8, G20, οι τεχνοκράτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, οι μονοπωλιακού τύποι πολυεθνικές επιχειρήσεις, το Ν.Α.ΤΟ, και άλλα ελιτίστικα club όπως η Τριμερής επιτροπή η και η Λέσχη Μπίντελπεργ.
Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του David Rockefeller σε εισήγηση του στην Λέσχη Μπίντελπεργκ το 1991: «...ο κόσμος σήμερα είναι πιο σύνθετος και προετοιμασμένος να δεχθεί μία παγκόσμια κυβέρνηση. Η υπερεθνική κυριαρχία μίας πνευματικής ελίτ και των παγκόσμιων τραπεζιτών είναι σίγουρα προτιμητέα σε σχέση με τον εθνικό αυτοπροσδιορισμό που υφίστατο έως τώρα.»
Η εξουσία στην πραγματικότητα δεν είναι πλέον αντιπροσωπευτική ούτε αιρετή, καθώς οι πολίτες μπορεί να έχουν την δύναμη της ψήφου σε τοπικό επίπεδο, αλλά οι εκπρόσωποι που εκλέγουν σε εθνικό επίπεδο, δεν έχουν πραγματική εξουσία, καθώς αυτοί εποπτεύονται στην πραγματικότητα από τα υπερεθνικά αυτά κέντρα, τα οποία διαχειρίζονται κεφάλαια μεγαλύτερα από τους προϋπολογισμούς των περισσοτέρων κρατών. (1)
Φαίνεται ότι σημαντικό όπλο στα χέρια της παγκοσμιοποίησης είναι η υποταγή συνειδήσεων των πολιτών, ή οποία επιτυγχάνεται με χειρουργικού τύπου επεμβάσεις, και όχι δια της απροκάλυπτης βίας ή του καταναγκασμού όπως στο παρελθόν κάτι που θα προκαλούσε αντιδράσεις. Τα μέσα που χρησιμοποιούνται είναι η υπονόμευση της πνευματικής δραστηριότητας, η χαμηλού επιπέδου δημόσια εκπαίδευση, ο έλεγχος των ΜΜΕ, η προώθηση προτύπων υπερκατανάλωσης, ο εκφυλισμός των ηθών και των θεσμών, έτσι ώστε τα εκατομμύρια των ανθρώπινων όντων να χάνουν τις ψυχοπνευματικές τους αντιστάσεις, και να υποχωρούν κάτω από το ανηλεές σφυροκόπημα της εξουσίας, η οποία «παίζει» με τις «τεχνητές καταναλωτικές τους ανάγκες».
Σε ένα τέτοιο περιβάλλον ο άνθρωπος έχει αποπροσανατολιστεί, κινδυνεύοντας να χάσει όχι μόνο την πνευματικότητα του, αλλά και την ίδια του την φυσική υπόσταση καθώς η Βιοτεχνολογία είναι έτοιμη να εκπορθήσει και το τελευταίο οχυρό, να παρέμβει δηλαδή στην γενετική δομή του ίδιου ανθρώπου, με την κατασκευή βιορομπότ. (Τα γεννητικά μεταλλαγμένα τρόφιμα, είναι ήδη μία πραγματικότητα.)
Έχουμε ανοίξει εκ νέου λοιπόν το κουτί της Πανδώρας, και εάν ναι μήπως έχει χαθεί αυτή την φορά και η ελπίδα; Σίγουρα όχι, η ελπίδα είναι πάντα στην καρδιά μας, στον Νου μας, και κυρίως εξαρτάται από τις πράξεις μας. Υπάρχουν αντιστάσεις που μπορούν να αναπτυχθούν στις προκλήσεις των καιρών.
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την παγκοσμιοποίηση, είναι η «πνευματικότητα» γιατί κάτι τέτοιο θα οδηγούσε τον άνθρωπο στην ιεράρχηση των πραγματικών αναγκών του, και συνεπώς στην αμφισβήτηση, και ανατροπή του συστήματος. Μία «πνευματικότητα» που υποδαυλίζεται ακόμα περισσότερο από την κρίση της σχέσης του ανθρώπου με την φύση, που ουσιαστικά αφορά την σχέση του ανθρώπου με τον ίδιο του τον εαυτό.
Η επαφή με την «φύση», η επαφή δηλαδή του ανθρώπου με την αρμονία και την ζωή, είναι απορριπτέα από τον σύγχρονο τρόπο ζωής , καθώς κάτι τέτοιο θα σηματοδοτούσε σε απόρριψη του αστικού τρόπου ζωής, την στροφή των ανθρώπων στην ενδοσκόπηση και την συνειδητοποίηση του δεσμού μας με την Γαία, την φύση και των πραγματικών μας αναγκών. Κάτι τέτοιο θα αποτελούσε τροχοπέδη για μία καταναλωτική κοινωνία, όπου ο χρόνος για ενδοσκόπηση δεν υφίσταται, όπου ο ευημερισμός συνεπάγεται «ζω για το σήμερα», αδιαφορώντας για το κόστος. Η μελέτη του εαυτού μας αλλά και του κόσμου/φύσης, η παρατήρηση δηλαδή των δύο μεγάλων μυστηρίων μέσα και έξω από εμάς, σχετίζονται απόλυτα, καθώς αποτελούν και οι δύο διαστάσεις του μεγάλου μυστηρίου. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Π. Ουσπένσκι:
«Είναι αδύνατον κανείς να μελετήσει ένα σύστημα του σύμπαντος χωρίς να μελετήσει τον άνθρωπο. Ταυτόχρονα είναι αδύνατον να μελετήσει κανείς τον άνθρωπο χωρίς να μελετήσει το σύμπαν. Ο άνθρωπος είναι μία εικόνα του κόσμου. Δημιουργήθηκε από τους ίδιους νόμους που δημιούργησαν ολόκληρο τον κόσμο. Αν ο άνθρωπος γνώριζε και καταλάβαινε τον εαυτό του, θα γνώριζε και θα καταλάβαινε ολόκληρο τον κόσμο, όλους τους νόμους που δημιουργούν και κυβερνούν τον κόσμο. Και αντίστροφα, μελετώντας και κόσμο και τους νόμους που κυβερνούν τον κόσμο, θα μάθαινε και θα καταλάβαινε τους νόμους που κυβερνούν τον ίδιο...Γι αυτό, η μελέτη του κόσμου και η μελέτη του ανθρώπου θα πρέπει να βαδίζουν παράλληλα και η μία να βοηθάει την άλλη». (2)
Τα αίτια της κρίσης του σύγχρονου κόσμου, τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο, έχουν να κάνουν συνεπώς με την αναζήτηση και την κατανόηση της πραγματικής μας «φύσης». Σε αυτή την αναζήτηση, η Ελληνική γλώσσα μπορεί να σταθεί αρωγός στην αποδικοποίηση της «ανθρώπινης φύσης» και όχι μόνο. Η λέξη «φύση» παράγεται από το ρήµα «φύω» το οποίο σηµαίνει, «γεννώ». Ως έννοια υποδηλώνει την ουσία των όντων, την εκδήλωση τους στην πραγματικότητα όπως αυτή γίνεται αντιληπτή από τις αισθήσεις, και εν τέλη την σύσταση των πραγμάτων όπως π.χ. υπονοείται στη φράση «η φύση του ανθρώπου», και βεβαίως το «περιβάλλον», δηλαδή αυτό που περι-βάλλει, αυτό που αντιδιαστέλλεται προς το ανθρώπινο είτε αναφερόμαστε στον ίδιο τον άνθρωπο είτε στις κατασκευές του. Σε μία τέτοια συνάρτηση, εάν συμπεριλάβουμε στην «φύση» το σύνολο των έμβιων όντων, αλλά και του αντιληπτού από τις αισθήσεις του αυταπόδεικτου δηλαδή, τότε οτιδήποτε βρίσκεται πέραν αυτής, ανήκει στην σφαίρα του «μεταφυσικού» ή του «υπερφυσικού». (3)
«Mεταφυσική» είναι ο όρος που χρησιμοποίησε για πρώτη φορά ο Αριστοτέλης, για να προσδιορίσει όσα δεν μπορεί να παρατηρήσει και να αντιληφθεί ο άνθρωπος με τις πέντε του αισθήσεις του. H «μεταφυσική», ανάλογα με την εποχή που εμφανίζεται, μπορεί να αναγνωριστεί ως φιλοσοφία, ως θρησκεία, ως οράματα μυστηριακών τελετών, πάντα όμως σε οποιαδήποτε μορφή της, στην «μεταφυσική» αναζητούνται οι νόμοι που διέπουν το σύμπαν, και υποδεικνύονται οι ατραποί που οδηγούν στην αναγνώριση της πνευματικής μη υλικής υπόστασης του κόσμου. Σύμφωνα με αρχαίες διδαχές, ο κόσμος ως πνεύμα και ύλη ταυτόχρονα, αναπτύσσεται και προοδεύει, ενώ διαφορετικοί βαθμοί οργάνωσης, συνθέτουν ένα συνεχές γίγνεσθαι της ζωτικής της δύναμης που κινεί τον κόσμο. Και ο άνθρωπος αποτελεί μια μεταφυσική ύπαρξη, καθώς αποτελείται όχι μόνο από το υλικό του σώμα, αλλά από πνεύμα και ψυχή.
Σε μία τέτοια συνάρτηση, κάθε τμήμα του μικρόκοσμου, αποτελεί μία αντανάκλαση του μακρόκοσμου, κατά συνέπεια και ο άνθρωπος είναι μικρογραφία του κόσμου, άρα υφίσταται μία άρρητη ενότητα του ανθρώπου και της φύσης. Κατ’ αυτόν τον τρόπο η φύση στην αρχαιότητα, στα πλαίσια μίας τέτοιας «ολιστικής αντίληψης», εκλαμβανόταν ως «Όλον όπου εντός της, ενυπάρχει το συστατικό της «αέναης δημιουργίας και εξέλιξης», έναν οργανισμό που πάλλεται από ζωή και όπου εκδηλώνονται η αρμονία, αλλά και στοιχεία συνειδητότητας.
Οι πρόγονοι μας ποτέ δεν πίστεψαν πως ο άνθρωπος μπορεί να γίνει κύριος και κάτοχος της φύσης. Θεωρούσαν ότι ο άνθρωπος είναι μέρος της φύσης, και ότι ο ρόλος του είναι να προσπαθεί να την κατανοεί και όχι να κυριαρχεί πάνω σ' αυτή.
Με τη επικράτηση όμως του μηχανιστικού επιστημονικού μοντέλου που αναπτύχθηκε τον 16ο 17ο αιώνα, η φύση αντιμετωπίστηκε ως ένα σύνολο αδρανών σωμάτων τα οποία κινούνται σύμφωνα µε «έξωθεν» επιβαλλόμενους «φυσικούς νόμους». Η πρώτη άποψη βλέπει τον άνθρωπο σε αντιπαραβολή προς τη φύση, η δε δεύτερη ενταγμένο σε αυτή. Η πρώτη τον θεωρεί ανεξάρτητο και αυτόνομο άτομο, η δεύτερη μέρος του «Όλου».
Σήμερα τόσο δια μέσω της κβαντικής φυσικής, όσο και της βιολογίας ο άνθρωπος επανέρχεται εκ νέου στους κόλπους της φύσης, εφόσον και με τα νέα επιστημονικά δεδομένα, τα πάντα καταδεικνύουν πως εφόσον ο ίδιος υπόκειται στη διαδικασία της εξέλιξης, αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του σύμπαντος. Η εικόνα για την ύλη και τους νόμους που την διέπουν μεταμορφώθηκε ριζικά με την ανάπτυξη της Φυσικής των Στοιχειωδών Σωματίων. Ο κόσμος συντίθεται από σωμάτια απίστευτα μικρά, που με την σειρά τους συνθέτουν μεγακόσμους. Από τον κόσμο του σχεδόν «απεριόριστα μικρού»,τον κόσμο των πρωτονίων, των νετρονίων, των φωτονίων, οικοδομείται ο κόσμος των πλανητικών συστημάτων, των γαλαξιών και των σχηματισμών τους, το «απεριόριστο μεγάλο». (4)
Η κβαντική φυσική προχωράει ακόμα παραπέρα, τα στοιχειώδη σωματίδια δεν είναι τίποτε άλλο παρά δονούμενη ενέργεια, ενώ φαίνεται πως - άγνωστο πως - , επικοινωνούν μεταξύ τους. Και όχι μόνο αυτό. Σε ένα κυβικό εκατοστό κενού διαστήματος, όπου δεν μπορούμε να ανιχνεύσουμε τίποτα το γνωστό σε εμάς, ενυπάρχει περισσότερη ενέργεια από ότι ένα λαμπρό άστρο.
Αλλά και στην εξελικτική βιολογία, εδώ και λίγες δεκαετίες, ο James Lovelock εισήγαγε «την θεωρία της Γαίας», την θεώρηση της Γης ως «ζωντανό οργανισμό». Σύμφωνα με την θεωρία της Γαίας, η Γη είναι μια αυτο-δημιουργούμενη ύπαρξη, ένας ζωντανός πλανήτης που συνεχώς αναδημιουργεί τον εαυτό του, από μέσα προς τα έξω, μέσω της δραστηριότητας των τεκτονικών πλακών, των εκρήξεων λάβας και της ανακύκλωσης του φλοιού πάλι σε λάβα. O ίδιος ο φλοιός από μόνος του κινείται και μετατρέπει τα στοιχεία του σε βακτήρια, τα οποία στη συνέχεια γίνονται πολυκύτταροι οργανισμοί, ζώα, και τελικά φτιάχνουν τον άνθρωπο.
Kαι ο κύκλος δεν σταματά στον άνθρωπο, γιατί η Γη ανακυκλώνει σε μάγμα ακόμα και αυτόν, καθώς και όλα όσα αυτός δημιουργεί, μέσω της διάβρωσης. Όταν τα αρχαία βακτήρια άρχισαν να διαφοροποιούνται από τον ομοιογενή φλοιό της Γης, ταυτόχρονα άρχισαν να διαφαίνονται οι επερχόμενες συγκρούσεις και εντάσεις με κέντρο την επιβίωση, όπως ακριβώς και στη δαρβινική θεωρία. Aπό την άλλη μεριά, όμως, όσοι από αυτούς τους οργανισμούς δεν αλληλοεξοντώθηκαν, άρχισαν να «διαπραγματεύονται» τις διαφορές τους, να συνεργάζονται, να ενώνονται και τελικά να δημιουργούν περίπλοκους συνδυασμούς, καταλήγοντας σε οργανισμούς όπως ο άνθρωπος.
Παντού η αυτονομία και η εξάρτηση πάνε μαζί... από πολλά «όλον» σε μία «ολαρχία», από πολλές αυτονομίες σε μία ολονομία: είναι τα σκαλοπάτια της εξέλιξης, της διαδικασίας της ζωής. H πάλη για επιβίωση, που αναφέρει ο Δαρβίνος, έχει να κάνει μόνο με τη νεανική φάση της ζωής των διαφόρων ειδών. H ωριμότητα, των ειδών στην ουσία επιβάλλει τη συνεργασία και όχι την πάλη, με σκοπό την εξέλιξη.
Ο άνθρωπος συνεπώς αποτελεί το τμήμα ενός συνόλου, το οποίο, µε τη σειρά του, συνδέεται και εξαρτάται από άλλα σύνολα εντός ενός ευρύτερου οικοσυστήματος. Στο μικρόκοσμο του ανθρώπινου οργανισμού, το σώμα μας αποτελείται από κύτταρα, όργανα και συστήματα οργάνων. Από την άλλη μεριά, το ίδιο το σώμα αποτελεί κομμάτι ενός ανθρώπου, μιας οικογένειας, μιας κοινότητας, ενός οικοσυστήματος, του κόσμου όλου. Aν αντιληφθούμε την αξία αυτών των δύο στοιχείων, θα καταλάβουμε ότι κάθε στοιχείο βρίσκεται σε μια συνεχή διαπραγμάτευση με απώτερο σκοπό την εκτόνωση των εντάσεων και τη δημιουργία και διατήρηση ενός σχήματος συνεργασίας που να μπορεί να επιβιώσει. Έτσι, στο σώμα μας, είναι φανερό ότι κάθε ελάχιστη μονάδα (κύτταρο) πρέπει να έχει ισότιμο δικαίωμα στην έκφραση του συμφέροντός του.
H συνεργασία και η διαπραγμάτευση αυτών των συμφερόντων δημιουργεί ένα υγιές σώμα. Αντίστοιχα, η παγκόσμια οικονομία μπορεί να είναι υγιής μόνο όταν όλες οι τοπικές οικονομίες ξεχωριστά μπορούν να εκφράσουν το συμφέρον τους ισότιμα σε έναν«παγκόσμιο διάλογο». H φύση είναι αυτή που μας δείχνει ξανά και ξανά το δρόμο.
Mέσα από τον ανταγωνισμό έρχεται η συνεργασία ανάμεσα στους αντιπάλους: Η φύση προσφέρει τροφή, στέγη, βοηθάει την αναπαραγωγή, καθώς αποζητά την ανακύκλωση, που στην ουσία εμπλουτίζει τις πηγές επιβίωσης τόσο του εαυτού της όσο και των οργανισμών που την απαρτίζουν. Όπως χαρακτηριστικά έλεγε ο Αναξίμανδρος: «Οτιδήποτε γεννιέται μέσα στη φύση έχει ένα χρέος, που το πληρώνει όταν αποσυντίθενται, δίνοντας έτσι καινούργια ζωή.»
Από αυτή την πορεία μαθαίνουμε ότι η φύση αναπτύσσεται μέσα από διάφορες κρίσεις. Φαίνεται, λοιπόν, ότι η φύση είναι συντηρητική όταν όλα δουλεύουν καλά και επαναστατική όταν δεν συμβαίνει αυτό. Οι περισσότεροι από εμάς ζούμε τη ζωή μας με παρόμοιο τρόπο. Αλλάζουμε μόνο όταν πιεστούμε μέσα από δυσκολίες και κρίσεις. (5)
Μία τέτοια στιγμή είναι αυτή που βιώνουμε σήμερα. Είναι η υδροχοική εποχή όπου η ανθρώπινη φύση είτε θα συνεχίσει μία ανεξέλεγκτη πορεία, ακολουθώντας τα θλιβερά γεγονότα που συμβαίνουν πάνω στον πλανήτη, είτε θα αλλάξει σε ατομικό επίπεδο δια μέσου της ενασχόλησης με την «γνώση» στα πρότυπα της αρχαίας Ελληνικής φιλοσοφίας, και την εσωτερική αναζήτηση που οδηγούν στην συνειδησιακή αφύπνιση, είτε σε συλλογικό επίπεδο δια μέσου του σεβασμού της διαφορετικότητας, αλλά και της συνεργασίας.
Η αντίληψη που αναπτύχθηκε αιώνες τώρα και που ήθελε τον άνθρωπο να βρίσκεται σε σχέση ανταγωνιστική με την φύση, όχι μόνο τον αποξένωσε από αυτήν, αλλά και από τον ίδιο τον εαυτό του.
Κατά το παρελθόν, οι ατραποί που οδηγούσαν στην «συνειδησιακή αφύπνιση» που ως σκοπό είχε την συνειδητοποίηση της ενότητας με τον κόσμο, περνούσε κυρίως μέσα από την άρνηση της υλικής ανθρώπινης υπόστασης, αλλά και της ύλης γενικότερα. Σήμερα δίνεται εξίσου η ίδια μεταφυσική αξία, τόσο στην υλική όσο και στην πνευματική ανθρώπινη υπόσταση. Η ενασχόληση με τον εαυτό μας, η ενδοσκόπιση, και η γνώση που σε αντίθεση με το παρελθόν είναι πιο εύκολα προσβάσιμη σε όποιον την αναζητά, στέκει αρωγός στην «αυτοπραγμάτωση», και στην αποκατάσταση της σχέσης μας με την φύση. Εάν δεν γνωρίσουμε τον εαυτό μας, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε και τις πραγματικές μας ανάγκες σε αυτό το υπέροχο ταξίδι που λέγεται ζωή.
Η φιλοσοφία ως η αδογμάτιστη σκέψη, και διαρκής αναζήτηση, επανέρχεται στο προσκήνιο καθώς σύμφωνα με τον Επίκουρο, πρέπει και οφείλει να ασχολείται με ζητήματα που έχουν άμεση σχέση με τις ανάγκες της ζωής. Η αυτογνωσία προϋποθέτει την ενσυνείδητη βούληση να μάθουμε να αφουγκραζόμαστε και να ακολουθούμε την πορεία του «ανώτερου μας εαυτού», κάτι που οδηγεί τελικά στην εσωτερική αρμονία και ισορροπία.
Στην κατώτερη φύση του ο άνθρωπος αρχικά ασχολείται μόνο με τον εαυτό του, ανταγωνίζεται τους υπολοίπους, αλλά σταδιακά οφείλει να ωριμάσει και να γίνει όχι μόνο συνεργάσιμος, αλλά αλτρουιστής, έχοντας στο μυαλό του το καλό του συνόλου. Στην ανώτερη φύση του ο άνθρωπος οδηγείται αβίαστα στην συνειδητοποίηση ότι το άτομο είναι ενωμένο και εναρμονισμένο με τη φύση και την ζωή, και ότι υπάρχει ένα μόνο πάθος που ικανοποιεί την ανάγκη του ανθρώπου για την ενότητα με τον κόσμο, το πάθος αυτό είναι η αγάπη...
Ο άνθρωπος σε ένα ανώτερο συνειδησιακό επίπεδο είναι μία «πνευματική πύλη» μέσα από την οποία, ολόκληρο το σύμπαν συνειδητοποιεί τον εαυτό του. Πάει να είναι ένα περιορισμένο «εγώ», και γίνεται μια υπόσταση που δεν περιορίζεται στον χωροχρόνο, με την κλασσική έννοια του όρου.
Κάτι τέτοιο δεν μπορεί να επιτευχθεί δίχως την «εις εαυτό διείσδυση», που οδηγεί στην αυτογνωσία. Η αυτογνωσία δεν είναι βέβαια κάτι εύκολο που επιτυγχάνεται δίχως ισχυρή θέληση, και μακρόχρονη προσπάθεια ανίχνευσης των αγνώστων περιοχών του υποσυνείδητου, των παθών και των συναισθημάτων του. Αφορά μια βιωματική διαδικασία που είναι δύσκολο λεκτικά να περιγραφεί. Η ιδέα της ενότητας των πάντων μπορεί σίγουρα να υπάρξει στην θεωρητική σκέψη, αλλά στην ακριβή της σχέση με την πολυμορφία, δεν μπορεί να εκφραστεί εύκολα με λόγια. Για αυτό τον λόγο στο παρελθόν, οι άνθρωποι που κατείχαν αυτή την γνώση, προσπάθησαν να εκφράσουν την ιδέα της ενότητας με μύθους και με σύμβολα.
Το σίγουρο είναι πως η διεύρυνση της συνειδητότητας μας αφορά, μια εκπαίδευση σ έναν καινούργιο τρόπο σκέψης, και κυρίως δράσης. Οι αλλαγές της νέας χιλιετίας, έχουν ήδη τεθεί σε κίνηση. Ίσως δεν το αντιλαμβανόμαστε αλλά εμείς συνειδητά ή ασυνείδητα είμαστε οι φορείς της αλλαγής. Θα πρέπει να «σκοτώσουμε» όλα αυτά που στερούν το σήμερα, και το αύριο του ανθρώπου. Μέσα από τον θάνατο ανακυκλώνεται η ζωή. Εάν «σκοτώσουμε», τις συνήθειες, την καθημερινότητα μας, τις καταστάσεις εκείνες του πνεύματος, με τις οποίες έχουμε μάθει να δρούμε, και να αυτό αξιολογούμε τα πραγματικά πολύτιμα πράγματα στην ζωή, όταν μάθουμε να «σκεφτόμαστε», και να «δρούμε» τότε ίσως κάτι να αλλάξει. Το αύριο είναι ήδη εδώ.. Ένα αύριο, που ήδη είναι σήμερα, με βάση τις επιλογές μας. Το σίγουρο είναι ένα. Ακόμα και εάν δεν το επιθυμούν οι περισσότεροι άνθρωποι, λόγω της κρίσης της εποχής, θα αναγκαστούν αργά ή γρήγορα, να συνειδητοποιήσουν ότι η πνευματική μας φύση είναι ένας σταθμός, ανάμεσα στο χωροχρόνο και στο εικονικό βασίλειο ανάμεσα στην Γη και στον Ουρανό...
Παραπομπές- Ενδεικτική βιβλιογραφία:
(1). Ενδεικτικός κατάλογος με τον κύκλο εργασιών επιλεγμένων πολυεθνικών εταιριών σε σύγκριση με κράτη. (σε εκ. Δολάρια, στοιχεία από την Παγκόσμια τράπεζα 1995)
GENERAL MOTORS 178.2 , ΔΑΝΙΑ 161.1, FORD 157.3, ΝΟΡΒΗΓΙΑ 153.4, MITSUI& CO 142.8, ΠΟΛΩΝΙΑ 135.7, ΝΟΤΙΟΣ ΑΦΡΙΚΗ 129.1, MITSUBISHI 129, SHELL 128.1, ΣΑΟΥΔΙΚΗ ΑΡΑΒΙΑ, 125.3 , ESSO 122.4, TOYOTA 95.2, ΙΣΡΑΗΛ 92, GENERAL ELECTRIC, 90.8, ΦΙΛΛΙΠΙΝΕΣ 83.1
IBM 78.5, ΝΕΑ ΖΗΛΑΝΔΙΑ 65, UNILEVER 43.7, ΠΑΚΙΣΤΑΝ 41.9, NESTLE 38.4, SONY 34.4
Χαρακτηριστικό των ανισοτήτων είναι πως:Οι τρεις πλουσιότεροι άνθρωποι στον κόσμο κατέχουν τόσο πλούτο όσο οι 48 φτωχότερες μαζί. Η περιουσία των 84 πλουσιοτέρων ανθρώπων στον κόσμο ξεπερνούν το ακαθάριστο εθνικό προϊών της Κίνας. Οι 225 πλουσιότεροι άνθρωποι στον πλανήτη διαθέτουν περιουσία ισοδύναμη με το ετήσιο συνολικό εισόδημα του 47% των φτωχότερων ανθρώπων του πλανήτη. (πάνω απο 3 δις. Άτομα. )Στις Η.Π.Α οι «Golden boys’ κερδίζουν ο κάθε ένας κατά μέσον όρο 1.000 περισσότερα από ότι ένας μέσος υπάλληλος τους. 122 επιχειρήσεις εκπέμπουν το 80% όλων των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα.
(2). Π Ουσπενσκι , «Αναζητώντας τον κόσμο του Θαυμαστού» , εκδόσεις Πύρινος κόσμος.
(3) Μ. Μοδινός, «Η φύση στην οικολογία», Στοχαστής.
(4) Ευτυχής Μπιτσάκης «Το είναι και το γίγνεσθαι;» Εκδόσεις Δαίδαλος Ι. Ζαχαρόπουλος.
(5) ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ «Γαία το ανθρώπινο ταξίδι από το χάος στον κόσμο», εκδόσεις Λιβάνη.
Περιοδικά Τρίτο μάτι άρθρο «ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΤΩΝ ΣΟΦΩΝ ΤΗΣ NOW», Λεωνίδας Αποσκίτη.
Περιοδικό Αρδην 22, Γ. Καραμπελιάς , Η νέα εποχή του παγκόσμιου καπιταλισμού.
Περιοδικό ΑΒΑΤΟΝ.
Σχόλια