Γιατί δεν είμαι πια ερωτευμένος με την τεχνολογία

Του Shira Ovide 

Γράφω για τη βιομηχανία της τεχνολογίας το μεγαλύτερο μέρος αυτής της δεκαετίας και τώρα νιώθω αμήχανα να παραδεχτώ ότι… δεν είμαι πλέον ερωτευμένος με την τεχνολογία. 

Ποτέ δεν υπήρξα γκατζετάκιας, αλλά θυμάμαι έντονα την πρώτη φορά που δοκίμασα το πρωτότυπο iPod και το YouTube και αναρωτήθηκα γιατί αυτά τα μαγικά πράγματα δεν υπήρχαν προηγουμένως. Και όταν μετακόμισα στην Bay Area πριν από έξι χρόνια ως συντάκτης θεμάτων τεχνολογίας, μου δημιουργήθηκε η αίσθηση ότι αυτή ήταν η μόνη αμερικανική βιομηχανία που δεν βίωνε υπαρξιακή κρίση. Οι άνθρωποι της τεχνολογίας ήταν αισιόδοξοι για το αντικείμενό τους αλλά και το μέλλον γενικότερα και αυτό το συναίσθημα ήταν μεταδοτικό.

Τώρα, όμως, δεν είμαι τόσο σίγουρος. Αυτή ήταν μια χρονιά απολογισμού των ακραίων μειονεκτημάτων της τεχνολογίας. Οι ίδιες ιδιότητες που έκαναν το διαδίκτυο και την τεχνολογία τόσο συναρπαστικά για μερικές δεκαετίες -εξαλείφοντας τους gatekeepers, κάνοντας την πληροφορία στιγμιαία και συνδέοντας ανθρώπους με διαφορετικές οπτικές γωνίες- μοιάζουν τώρα ορισμένες φορές περισσότερο απειλητικές από γοητευτικές.

Οι προσωπικές μου συνήθειες άλλαξαν ανάλογα. Τον τελευταίο καιρό, απέφευγα τα social media το βράδυ γιατί υπάρχει τόσο πολύ θυμός που με αγχώνει. Και όταν περπατώ, κάνω ποδήλατο ή οδηγώ, το τηλέφωνό μου μένει στην τσέπη μου 100% του χρόνου. Δεν υπάρχει, επίσης, καμία περίπτωση να αγοράσω αυτά τα ηχεία φωνητικών εντολών από την Amazon ή άλλη εταιρεία τεχνολογίας. Ανατριχιαστικό! Η απώλεια της πίστης μου δεν έχει επεκταθεί ευρέως, αλλά φοβάμαι ότι η αμφισβήτηση της μεγάλης υπόσχεσης της τεχνολογίας μόλις ξεκίνησε. 

Μέχρι στιγμής, τα παράπονα για την τεχνολογία είναι γνωστά: Το Διαδίκτυο του 2010 φαινόταν σαν ένα εκπληκτικό μέρος όπου ένας έφηβος με μια σπάνια ασθένεια, για παράδειγμα, μπορούσε να αισθανθεί μέλος μιας κοινότητας και να συνδεθεί με άλλους σαν αυτόν χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά. Αυτό εξακολουθεί να ισχύει, αλλά τώρα βλέπουμε ότι οι ίδιες αυτές ιδιότητες ενώνουν ανθρώπους με επικίνδυνες θεωρίες συνωμοσίας και διαδίδουν βίαιη προπαγάνδα. 

Τα μειονεκτήματα δεν περιορίζονται στα κοινωνικά μέσα ενημέρωσης, τα οποία βρέθηκαν πρόσφατα στο μάτι του κυκλώνα. Ο κόσμος μιλά επίσης για τις ολέθριες επιπτώσεις των προσωπικών πληροφοριών που συγκεντρώνονται στα χέρια λίγων εταιρειών, για τα ρομπότ που παίρνουν ανθρώπινες θέσεις εργασίας και για τον εθισμό στην τεχνολογία. 

Δέκα χρόνια μετά την κυκλοφορία του πρώτου iPhone, έχουμε ξεπεράσει το αρχικό θαύμα και προσπαθούμε να διαχειριστούμε το πώς τα smartphones επηρεάζουν τις κοινότητές μας, την προσωπική μας ασφάλεια και τη βασική ανθρώπινη αλληλεπίδραση. Ένα παράδειγμα: Εξεπλάγην από ένα πρόσφατο ρεπορτάζ του NPR για τα σχολεία που διδάσκουν τους εξαρτημένους από το smartphone τους εφήβους πώς να συνάψουν "ερωτική σχέση" με την πραγματική ζωή και τους καθοδηγούν να ζητάνε ραντεβού τετ α τετ. Κι έπειτα υπάρχει η i-γενιά, που έχει μεγαλώσει με smartphones και βρίσκεται στα πρόθυρα της χειρότερης κρίσης ψυχικής υγείας εδώ και δεκαετίες, σύμφωνα με την Atlantic. 

Εάν περισσότεροι άνθρωποι αρχίσουν να επικεντρώνονται στα μειονεκτήματα της τεχνολογίας, αυτό θα μπορούσε να έχει μακροχρόνια επίπτωση στην οικονομία και τα καθαρά κέρδη των τεχνολογικών εταιρειών. Οι αναδυόμενες τάσεις, συμπεριλαμβανομένων των αυτοοδηγούμενων οχημάτων και της ψηφιοποίησης της υγειονομικής περίθαλψης, θα μπορούσαν να ωφελήσουν τις ΗΠΑ, αλλά χρειάζεται πρώτα να αποσπάσουν την εμπιστοσύνη των κυβερνήσεων και των πολιτών ότι οι καινοτομίες αυτές περισσότερο θα βοηθήσουν παρά θα βλάψουν. Αυτή η εμπιστοσύνη μπορεί να συρρικνωθεί τα επόμενα χρόνια. 

Είναι αλήθεια ότι η βιομηχανία της τεχνολογίας είναι συνηθισμένη στον σκεπτικισμό σχετικά με τις επιζήμιες συνέπειες των προϊόντων της ή την ανευθυνότητα των ανθρώπων και των εταιρειών που βρίσκονται πίσω από αυτήν. Μόλις πριν από λίγα χρόνια, οι διαρροές από τον Edward Snowden περιέγραφαν λεπτομερώς τον τρόπο με τον οποίο οι υπηρεσίες πληροφοριών των ΗΠΑ χρησιμοποιούν ή καταχρώνται προσωπικές πληροφορίες από εταιρείες τεχνολογίας. Νόμιζα ότι αυτό θα προκαλούσε την κατακραυγή ενάντια στις εταιρείες τεχνολογίας που αντιμετωπίζουν τις προσωπικές μας πληροφορίες σαν μαριονέτες αλλά η οργή δεν κράτησε.

Αυτή τη φορά τα πράγματα φαίνεται να είναι διαφορετικά. Το ότι το απρόσμενο τρίο του πρώιμου χρηματοδότη του Facebook, Sean Parker, του πρώην συμβούλου του Trump Steve Bannon και Ευρωπαίων γραφειοκρατών μιλά για τις βλαβερές συνέπειες της τεχνολογίας ή των μεγάλων εταιρειών τεχνολογίας, είναι ένα σημάδι των καιρών. Σκεφτείτε σε τι μπελά μπήκαν φέτος οι μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας -και μάλιστα σε μια εποχή που οι περισσότεροι τις συμπαθούν. Εάν περισσότεροι άνθρωποι σταματήσουν να τρέφουν αισθήματα για αυτές όπως εγώ, τα πράγματα θα γίνουν ακόμη πιο άσχημα. 


capital.gr