Το πάμπλουτο σύμπαν σε πλατίνα και χρυσό
Συνέντευξη: Παναγιώτης Βλαχουτσάκος, Σωτήρης Σκουλούδης
Στα μέσα Οκτωβρίου, επιστήμονες από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, ανακοίνωσαν με ταυτόχρονες συνεντεύξεις και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού σε Ουάσιγκτον, Λονδίνο και Γκάρτσινγκ της Γερμανίας τον εντοπισμό βαρυτικών κυμάτων τα οποία προέρχονται από τη συγχώνευση άστρων νετρονίων.
Μία από τους επιστήμονες που είχε σημαντική συμβολή στη σημαντική αυτή ανακάλυψη και συμμετείχε στο πάνελ που έκανε τις ανακοινώσεις, είναι η Ελληνίδα αστροφυσικός Βίκυ Καλογερά, καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Northwestern του Ιλινόις. Το zougla.gr αναζήτησε την διακεκριμένη επιστήμονα η οποία δέχτηκε να μιλήσει τόσο για την τεράστια ανακάλυψη όσο φυσικά και για τα συμπεράσματα που προκύπτουν από αυτή.
Όπως μαρτυρά και ο τρόπος με τον οποίο έγιναν οι ανακοινώσεις ανά τον κόσμο, πρόκειται για ένα ιδιαιτέρως σημαντικό γεγονός και αυτό γιατί είναι η πρώτη φορά που οι επιστήμονες κατάφεραν να εντοπίσουν βαρυτικά κύματα από τη συγχώνευση όχι δύο μαύρων τρυπών (όπως τον Φεβρουάριο του 2015) αλλά, από τη συγχώνευση δύο αστέρων νετρονίων.
Τι είναι όμως οι αστέρες νετρονίων και γιατί είναι τόσο σημαντική η παρατήρηση της σύγκρουσής τους;
Όσον αφορά στον αστέρα νετρονίων, πρόκειται ουσιαστικά για το τελικό υπόλειμμα της εξέλιξης ενός μεγάλου άστρου και προκύπτει από τη βαρυτική κατάρρευση του άστρου μετά από έκρηξη supernova. Το υπόλειμμα λοιπόν αυτό από την έκρηξη ονομάζεται αστέρας νετρονίων και η πυκνότητά του είναι τεράστια. Τέτοιου είδους αστέρια θα μπορούσαμε να πούμε ότι θεωρούνται τεράστιοι ατομικοί πυρήνες και εξαιτίας των νόμων των υποατομικών σωματιδίων, τα περισσότερα ηλεκτρόνια ενώνονται με τα πρωτόνια και μετατρέπονται σε νετρόνια, από όπου και το όνομα τους.
Όταν λοιπόν δύο τέτοιοι αστέρες έρθουν σε σύγκρουση το αποτέλεσμα είναι συγκλονιστικό. Γιατί εκτός από βαρυτικά κύματα (τα οποία έχουν παρατηρηθεί ήδη από τη συγχώνευση μαύρων τρυπών) προκύπτει (και είναι η πρώτη φορά που παρατηρείται) και ακτινοβολία όπως ακτίνες γάμμα, οπτική ακτινοβολία, υπέρυθρη, ακτίνες-Χ και ραδιοκύματα. Κάπως έτσι αρχίζουμε να μπαίνουμε στην αστρονομία πολλαπλών μηνυμάτων και να γίνεται δυνατή η ανάλυση και σύγκριση πολλαπλών γεγονότων που προκύπτουν από ένα φαινόμενο. Εν προκειμένω των βαρυτικών κυμμάτων και της ακτινοβολίας που τα συνοδεύει κατά τη συγχώνευση αυτών των μικρών φαινομενικά κοσμοαντικειμένων με την τεράστια αποδεδειγμένα ενέργεια.
Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι, όπως παρατήρησαν οι επιστήμονες, η σφοδρότητα της σύγκρουσης-συγχώνευσης και η ποσότητα της ενέργειας που εκλύεται είναι αυτά που ευθύνονται για την «γέννηση» βαρέων χημικών στοιχείων, όπως χρυσό και πλατίνα. Κάτι που επιβεβαιώνει αυτό που η επιστημονική κοινότητα υποψιαζόταν εδώ και καιρό. Ότι δηλαδή τα πολύτιμα μέταλλα που βρίσκονται στον πλανήτη μας είναι στην ουσία «διαστημική κληρονομιά» από τέτοιου είδους αστρικές συγκρούσεις.
Ένα ακόμη σημαντικό συμπέρασμα που προκύπτει από την παρατήρηση του φαινομένου είναι ότι ο ισχυρισμός του μεγάλου Άλμπερτ Αϊνστάιν το 1915, ότι δηλαδή τα σωματίδια που μεταφέρουν τη βαρύτητα κινούνται με την ταχύτητα του φωτός, είναι πέρα για πέρα αληθινός και ισχύει!
Παρακολουθείστε τη συνέντευξή της κυρίας Καλογερά στο zougla.gr
Όπως μαρτυρά και ο τρόπος με τον οποίο έγιναν οι ανακοινώσεις ανά τον κόσμο, πρόκειται για ένα ιδιαιτέρως σημαντικό γεγονός και αυτό γιατί είναι η πρώτη φορά που οι επιστήμονες κατάφεραν να εντοπίσουν βαρυτικά κύματα από τη συγχώνευση όχι δύο μαύρων τρυπών (όπως τον Φεβρουάριο του 2015) αλλά, από τη συγχώνευση δύο αστέρων νετρονίων.
Τι είναι όμως οι αστέρες νετρονίων και γιατί είναι τόσο σημαντική η παρατήρηση της σύγκρουσής τους;
Όσον αφορά στον αστέρα νετρονίων, πρόκειται ουσιαστικά για το τελικό υπόλειμμα της εξέλιξης ενός μεγάλου άστρου και προκύπτει από τη βαρυτική κατάρρευση του άστρου μετά από έκρηξη supernova. Το υπόλειμμα λοιπόν αυτό από την έκρηξη ονομάζεται αστέρας νετρονίων και η πυκνότητά του είναι τεράστια. Τέτοιου είδους αστέρια θα μπορούσαμε να πούμε ότι θεωρούνται τεράστιοι ατομικοί πυρήνες και εξαιτίας των νόμων των υποατομικών σωματιδίων, τα περισσότερα ηλεκτρόνια ενώνονται με τα πρωτόνια και μετατρέπονται σε νετρόνια, από όπου και το όνομα τους.
Όταν λοιπόν δύο τέτοιοι αστέρες έρθουν σε σύγκρουση το αποτέλεσμα είναι συγκλονιστικό. Γιατί εκτός από βαρυτικά κύματα (τα οποία έχουν παρατηρηθεί ήδη από τη συγχώνευση μαύρων τρυπών) προκύπτει (και είναι η πρώτη φορά που παρατηρείται) και ακτινοβολία όπως ακτίνες γάμμα, οπτική ακτινοβολία, υπέρυθρη, ακτίνες-Χ και ραδιοκύματα. Κάπως έτσι αρχίζουμε να μπαίνουμε στην αστρονομία πολλαπλών μηνυμάτων και να γίνεται δυνατή η ανάλυση και σύγκριση πολλαπλών γεγονότων που προκύπτουν από ένα φαινόμενο. Εν προκειμένω των βαρυτικών κυμμάτων και της ακτινοβολίας που τα συνοδεύει κατά τη συγχώνευση αυτών των μικρών φαινομενικά κοσμοαντικειμένων με την τεράστια αποδεδειγμένα ενέργεια.
Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι, όπως παρατήρησαν οι επιστήμονες, η σφοδρότητα της σύγκρουσης-συγχώνευσης και η ποσότητα της ενέργειας που εκλύεται είναι αυτά που ευθύνονται για την «γέννηση» βαρέων χημικών στοιχείων, όπως χρυσό και πλατίνα. Κάτι που επιβεβαιώνει αυτό που η επιστημονική κοινότητα υποψιαζόταν εδώ και καιρό. Ότι δηλαδή τα πολύτιμα μέταλλα που βρίσκονται στον πλανήτη μας είναι στην ουσία «διαστημική κληρονομιά» από τέτοιου είδους αστρικές συγκρούσεις.
Ένα ακόμη σημαντικό συμπέρασμα που προκύπτει από την παρατήρηση του φαινομένου είναι ότι ο ισχυρισμός του μεγάλου Άλμπερτ Αϊνστάιν το 1915, ότι δηλαδή τα σωματίδια που μεταφέρουν τη βαρύτητα κινούνται με την ταχύτητα του φωτός, είναι πέρα για πέρα αληθινός και ισχύει!
Παρακολουθείστε τη συνέντευξή της κυρίας Καλογερά στο zougla.gr
Κατηγορίες:
Σχόλια