ΔΕΗ: 3+1 ερωτήματα για την εν κρυπτώ ιδιωτικοποίηση...

Με μια κίνηση που αιφνιδίασε το ευρύ κοινό αλλά όχι τους ανθρώπους της αγοράς. Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου θα διοχετευτεί για την ενίσχυση της χρηματοπιστωτικής θέσης της επιχείρησης, καθώς και στη χρηματοδότηση ενός γιγάντιου επενδυτικού προγράμματος 8,4 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Δεν είναι απολύτως ξεκαθαρισμένες όλες οι... πτυχές της ΑΜΚ της ΔΕΗ. Είναι βέβαιο όμως ότι μέσω της ΑΜΚ, το Δημόσιο που δεν θα ασκήσει όλα τα δικαιώματα που του αντιστοιχούν, χάνει το 51% της επιχείρησης και περιορίζεται στο ρόλο της “καταστατικής μειοψηφίας” της τάξης του 34%. Υπενθυμίζεται ότι η ιδιωτικοποίηση ενός επιπλέον 17% της ΔΕΗ υπήρξε μνημονιακή υποχρέωση η οποία είχε μείνει σε εκκρεμότητα. Στην ουσία η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου αποτελεί ιδιωτικοποίηση ενός ακόμα τμήματος της ΔΕΗ.

Η μεγάλη πτώση της μετοχής της επιχείρησης σήμερα (κάποια στιγμή είχε φτάσει το 13%) δείχνει ότι οι χρηματιστηριακοί παίχτες είχαν ποντάρει σε υψηλότερη τιμή διάθεσης των μετοχών της ΔΕΗ από αυτήν που φαίνεται να διαμορφώνεται.

Η ιδεολογία

Η νέα ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ έρχεται σαν αποτέλεσμα της ακράδαντης ιδεολογικής πεποίθησης του πρωθυπουργού και της κυβέρνησης ότι μόνο η αγορά μπορεί να διασφαλίσει την ανάπτυξη μιας επιχείρησης κι, έμμεσα, τη γενική ευημερία. Σύμφωνα με αυτήν την γραμμή σκέψης σκέψης που χάραξαν οι πατέρες του νεοφιλελευθερισμού Χάγιεκ και Φρίντμαν, το Δημόσιο πρέπει να εξοβελιστεί από τον σχεδιασμό και τη ρύθμιση της οικονομίας.

Εν προκειμένω, το Δημόσιο έχει τα χρήματα για να συμμετάσχει στην ΑΜΚ της ΔΕΗ. Δεν το πράττει γιατί πρόκειται περί κεντρικής πολιτικής απόφασης του πρωθυπουργού (την οποία “αμέλησε” να αναφέρει στην ομιλία του στη ΔΕΘ), να περάσει η πλειοψηφία του μετοχικού κεφαλαίου της ΔΕΗ στους ιδιώτες. Παρ’ όλο που οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι αρέσκονται στο να παρουσιάζουν την πολιτική τους ως απόρροια της “κοινής λογικής”, εντούτοις, ποτέ άλλοτε τις τελευταίες δεκαετίες δεν είχαμε μια κυβέρνηση που εφάρμοσε τόσο πιστά ένα ιδεολογικό πρόγραμμα.

Τα ερωτήματα

Η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της ΔΕΗ γεννάει μια σειρά από ερωτήματα:

Πρώτον, γιατί η κυβέρνηση εκχωρεί εμμέσως τη μετοχική πλειοψηφία χωρίς να λαμβάνει κάποιο χρηματικό αντίτιμο; Η καταστατική πλειοψηφία παρέχει δικαιώματα που έχουν οικονομικό αντίκρισμα. Από τη στιγμή που επιλέχτηκε η διαδικασία του “βιβλίου προσφορών”, αυτά τα δικαιώματα εξαερώνονται. Η κυβερνητική πλευρά προβάλλει το αντεπιχείρημα ότι μέσω της ΑΜΚ αυξάνεται συνολικά η αξία της επιχείρησης, άρα και η αξία του μετοχικού πακέτου του Δημοσίου. Ωστόσο, εύλογα αναρωτιέται κανείς ποιες είναι οι ακριβείς αποτιμήσεις των εναλλακτικών.

Δεύτερον, τι σημαίνει η νέα ιδιωτικοποίηση τόσο για την ενεργειακό σχεδιασμό της χώρας όσο και την ελληνική οικονομία στο σύνολο της; Από τη στιγμή που το Δημόσιο χάνει την πλειοψηφία της, η ΔΕΗ μετατρέπεται λίγο πολύ σε μια ενεργειακή επιχείρηση όπως όλες οι άλλες. Δηλαδή σε μια κερδοσκοπική επιχείρηση που παραιτείται από την την επιδίωξη του γενικού οφέλους. Επιδίωξη η οποία αποτελεί βασική μέριμνα για έναν οργανισμό-πυλώνα της οικονομίας. Ολοκληρώνεται βήμα-βήμα η απόσυρση του Δημοσίου από το σχεδιασμό και τη ρύθμιση της οικονομίας, την ώρα ακριβώς που η πανδημία κατέστησε προφανή την ανάγκη ενός ισχυρού Δημοσίου για την εξασφάλιση της οικονομικής σταθερότητας και την επιβίωση της κοινωνίας.

Τρίτον και κυριότερο, πώς θα προστατευτεί το εισόδημα και η ποιότητα ζωής των πολιτών, ιδιαίτερα σε μια στιγμή που οι τιμές του ρεύματος πάνε στα ύψη; Η ισχυρή παρουσία του Δημοσίου εξασφάλισε κι εξασφαλίζει ως ένα βαθμό ότι το ηλεκτρικό ρεύμα δεν αντιμετωπίζεται μόνο ως εμπόρευμα, αλλά και ως κοινωνικό αγαθό. Η ίδια η κυβέρνηση χρησιμοποίησε τη ΔΕΗ ως μοχλό για τη συγκράτηση των τιμών του ρεύματος. Τι θα συμβεί τώρα; Δεν είναι εύλογος ο φόβος ότι το μάρμαρο θα το πληρώσουν οι καταναλωτές, αφού οι επενδυτές θα θελήσουν να προσποριστούν τα κέρδη τους; Άλλωστε, διερωτάται κανείς πώς ακριβώς έχουν ωφεληθεί τα νοικοκυριά από την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας την οποία επέβαλε η ΕΕ και υπηρετούν οι κυβερνήσεις εδώ και μια εικοσαετία.

Τέλος, ανακύπτει ένα γενικό ερώτημα. Γιατί η κυβέρνηση επιδεικνύει μια φονταμενταλιστική προσήλωση στην παντοδυναμία των αγορών, την ώρα που πληθαίνουν τα μηνύματα από όλον το κόσμο, με κύριο αποστολέα τις ΗΠΑ, ότι το Δημόσιο επανακάμπτει δυναμικά στο προσκήνιο;


Γιάννης Αλμπάνης
news247.gr